Πηγές του Κρεμλίνου γνωστοποίησαν σήμερα ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν θέλει κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία και έκαναν και μια σειρά από άλλες “αποκαλύψεις”. Αλλά ποιο είναι το νόημα αυτών των “ενημερώσεων” από τις ρωσικές πηγές; Και τι πραγματικά θέλει ο Πούτιν;
Αυτά επαναλαμβάνουν τη μακροχρόνια επίσημη θέση του Κρεμλίνου ότι είναι έτοιμο για ειρηνευτικές συνομιλίες, ωστόσο η Ουκρανία πρέπει να αναγνωρίσει τις “νέες πραγματικότητες” στο πεδίο των μαχών, ως προϋπόθεση. Με τη φράση “πραγματικότητες”, το Κρεμλίνο, σύμφωνα με ανάλυση της βρετανικής Telegraph, εννοεί τον έλεγχο της Ρωσίας σε περίπου 18 τοις εκατό της ουκρανικής επικράτειας.
Η Ρωσία έχει επίσημα “προσαρτήσει” τέσσερις ουκρανικές περιοχές – το Λουχάνσκ, το Ντονέτσκ, τη Ζαπορίζια και τη Χερσώνα – ωστόσο δεν ελέγχει πλήρως καμία από αυτές. Η παγίωση της σύγκρουσης κατά μήκος των τωρινών γραμμών θα σήμαινε ότι η Ρωσία θα διατηρούσε de facto – αλλά όχι επίσημα – την απαίτησή της σε αυτές τις περιοχές προς το παρόν.
Ίσως ο Πούτιν να θεωρεί ότι αυτό είναι μια επαρκής παραχώρηση. Η Ουκρανία έχει καταστήσει σαφές ότι η ανταλλαγή εδαφών με ειρήνη είναι απαράδεκτη γιατί θα ανταμείψει τον επιτιθέμενο και θα του δώσει κίνητρο να εισβάλει ξανά στο μέλλον. Πολλοί από τους συμμάχους της συμφωνούν. Η Τατιάνα Στανοβάγια, ιδρύτρια του think tank R.Politik, ανέφερε στο X ότι ο Πούτιν μπορεί να ανακοινώσει την “προσάρτηση” της επαρχίας του Χάρκοβο, ως ένα σήμα ότι το τίμημα για την ειρήνη θα αυξηθεί αν δεν ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις του.
“Ο Πούτιν θα πει ότι νικήσαμε, ότι το ΝΑΤΟ μας επιτέθηκε και διατηρήσαμε την κυριαρχία μας, ότι έχουμε έναν χερσαίο διάδρομο προς την Κριμαία, κάτι που είναι αλήθεια”.
Αυτό ακριβώς θα περίμενε οποιοσδήποτε παρατηρητής του Κρεμλίνου να κάνει. Ο Πούτιν ξεκίνησε αυτόν τον πόλεμο με μεγάλες φιλοδοξίες. Η “ειδική στρατιωτική επιχείρηση” επρόκειτο να ανατρέψει την κυβέρνηση της Ουκρανίας που κλίνει προς τη Δύση και να αποτρέψει την ανατολική επέκταση του ΝΑΤΟ, αλλά και να κατακτήσει (να “πάρει πίσω”, κατά τα λόγια του Πούτιν) τις πιο σημαντικές πόλεις της Ουκρανίας και ολόκληρη την ακτή της Μαύρης Θάλασσας μέχρι τη Μολδαβία.
Μετά την αποτυχία να καταλάβει το Κίεβο, το Χάρκοβο και την Οδησσό, σύμφωνα με την ανάλυση της Telegraph, ο Πούτιν άλλαξε τους δημόσια δηλωμένους πολεμικούς του στόχους στον πιο μετριοπαθή στόχο της “απελευθέρωσης” των περιοχών του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ. Δεν έχει επιτύχει ούτε αυτό, αλλά αυτό δεν έχει πραγματική σημασία. Έχει απόλυτο έλεγχο στα ρωσικά μέσα ενημέρωσης και έχει σχεδόν καταπνίξει το κάποτε ζωντανό και ποικιλόμορφο ρωσικό διαδίκτυο. Πιθανότατα δεν θα έχει μεγάλο πρόβλημα να πει στο ρωσικό κοινό ότι η κατάκτηση ενός χερσαίου διαδρόμου προς την Κριμαία και η αντίσταση στην “απρόκλητη επιθετικότητα” της συμμαχίας του ΝΑΤΟ είναι μια ένδοξη νίκη. Η αποτυχία στο Κίεβο θα ξεχαστεί.
Ο Πούτιν είναι ικανοποιημένος με τα κέρδη του έως τώρα γιατί οποιεσδήποτε νέες μεγάλες επιθέσεις θα απαιτούσαν ένα ακόμη σχέδιο μερικής επιστράτευσης. Αυτό είναι σύμφωνο με την πλειονότητα των κύριων αναλύσεων για τη σκέψη του Κρεμλίνου. Το καθεστώς Πούτιν έχει μια μακροχρόνια εξάρτηση από τις δημοσκοπήσεις και είναι γενικά αλλεργική σε οτιδήποτε θα μπορούσε να μειώσει τη δημοτικότητά του.
Γι’ αυτό για μήνες αντιστάθηκε στα αιτήματα των στρατηγών του για επιστράτευση μετά την αποτυχία της αρχικής εισβολής το 2022. Βέβαια, το πρώτο και μέχρι στιγμής μοναδικό κύμα επιστράτευσης τον Σεπτέμβριο του 2022 ήταν απίστευτα αντιδημοφιλές στη Ρωσία. Χιλιάδες άνθρωποι έφυγαν από τη χώρα για να αποφύγουν τη στράτευση και τα ποσοστά αποδοχής του προέδρου έπεσαν. Έκτοτε, η Ρωσία κατάφερε να στρατολογήσει αρκετούς εθελοντές για να αναπληρώσει τις απώλειες και να κάνει σταδιακές προόδους, αλλά δεν μπορεί να δημιουργήσει εφεδρείες αρκετά μεγάλες για δραματικές ανατροπές.
Η δύναμη που επιτέθηκε στην περιοχή του Χάρκοβο αυτόν τον μήνα θεωρείται πολύ μικρή για να απειλήσει την ίδια την πόλη του Χάρκοβο, για παράδειγμα. Καμία συμφωνία, λένε ορισμένοι αναλυτές, δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί όσο ο Ζελένσκι είναι στην εξουσία, εκτός αν η Ρωσία τον παρακάμψει και καταλήξει σε συμφωνία με την Ουάσινγκτον.
Αυτό είναι αλήθεια. Ο κ. Ζελένσκι έχει στοιχηματίσει την πολιτική του καριέρα σε μια νίκη και βλέπει τις ειρηνευτικές συνομιλίες με τον Πούτιν – ειδικά με τους είδους παραχωρήσεις που απαιτεί η Ρωσία – ως τοξικές για τη δημοτικότητά του.
Η Μόσχα πιθανότατα στοχεύει τους δυτικούς υποστηρικτές του Κιέβου, με την ελπίδα ότι χώρες όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία και η Γερμανία θα χρησιμοποιήσουν την εξάρτηση της Ουκρανίας από αυτές για να πιέσουν τον κ. Ζελένσκι να δεχτεί μια συμφωνία.
Η συνομιλία με την Ουάσινγκτον αντί για το Κίεβο αντικατοπτρίζει επίσης τις πεποιθήσεις του Κρεμλίνου ότι η Ουκρανία δεν είναι μια πραγματική χώρα• ότι ο Β. Ζελένσκι είναι μαριονέτα της Δύσης• και ότι οι μεγάλες δυνάμεις – οι ΗΠΑ και η Ρωσία – θα πρέπει να είναι οι πραγματικοί διαμεσολαβητές της ειρήνης.
Ωστόσο, στην Ουάσινγκτον και ειδικά στο Λονδίνο, οι αξιωματούχοι δεν πιστεύουν ότι ο Πούτιν ενδιαφέρεται πραγματικά για συνομιλίες.
Οι περισσότεροι θεωρούν ότι εξακολουθεί να διατηρεί τον στόχο να ελέγξει το μεγαλύτερο μέρος της Ουκρανίας, είτε μέσω κατάκτησης είτε αντικαθιστώντας τον Β. Ζελένσκι με έναν φιλορώσο αντικαταστάτη.
