Το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου βρήκε τον κόσμο μέσα σε μία περίπλοκη ευφορία. Από τη μία είχαν τελειώσει όλες οι ασύλληπτες ακρότητες που διαπράχθηκαν σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Ομως από την άλλη το άνοιγμα του κουτιού της Πανδώρας με την ατομική βόμβα, έβαζε το ανθρώπινο είδος εμπρός στον τρόμο της ευθύνης για τη διατήρησή του. Μέσα σε αυτό το κλίμα και με τους Ρώσους να σπεύδουν και αυτοί να επιδείξουν τις δικές τους ατομικές επιδόσεις, ο πλανήτης πέρασε χωρίς καν να το καταλάβει σε μία νέα “εμπόλεμη” κατάσταση, αυτό που ονομάστηκε Ψυχρός Πόλεμος.
Ο μεγάλος φόβος του πυρηνικού ολέθρου και του διαβόητου «πρώτου χτυπήματος», διοχετεύτηκε από άκρη σε άκρη στο συλλογικό υποσυνείδητο των Αμερικανών. Και στοίχειωσε ολόκληρες γενιές για πολλές δεκαετίες. Ομως, τα πρώτα χρόνια μετά το τέλος του πολέμου, οι Αμερικανοί είχαν αποφασίσει να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους, ξοδεύοντας τεράστια ποσά σε αμυντικούς εξοπλισμούς. Ηταν τα χρόνια που αποτέλεσαν τη χρυσή εποχή της αεροπλοΐας, τότε που έγιναν οι μεγάλες υπερβάσεις και τα ασύλληπτα έως τότε ρεκόρ στην αέναη μάχη του ανθρώπου να πετάξει, όλο και πιο ψηλά, όλο και πιο γρήγορα.
Εκείνες τις ημέρες, μέσα σε ένα κλίμα γενικευμένης αναστάτωσης, σχεδιάστηκαν μερικά από τα πιο θαυμαστά αεροπλάνα που κατασκευάστηκαν ποτέ. Και μεταξύ αυτών ένα μεγάλο σιδερένιο και άχαρο «πουλί», το οποίο ακολουθώντας το ρεύμα της εποχής, θα έπρεπε να μπορεί να φτάσει έως βαθιά μέσα στη Ρωσία, να περάσει απαρατήρητο, να χτυπήσει πρώτο (ακόμα και με πυρηνικά όπλα) και να επιφέρει καίρια τραύματα που θα υπάκουγαν στο δόγμα της «αμοιβαίας καταστροφής».
To μαχητικό B-52 Stratofortress
Οι Ρώσοι είχαν κάνει ήδη το δικό τους βήμα με ένα τέτοιο μεγάλο βομβαρδιστικό, το Tu 95. Και οι Αμερικάνοι έπρεπε να απαντήσουν άμεσα. Και έτσι έκανε την εμφάνισή του το 1948 ένα πρωτότυπο, ως ελικοφόρο από την Boeing. Ομως η αεροπορία είχε ήδη περάσει στην εποχή των αεριωθούμενων, με κινητήρες που γίνονταν όλο και πιο αξιόπιστοι, οπότε αποφασίστηκε να προχωρήσουν με αυτούς. Μία ομάδα από έξι αεροναυπηγούς της Boeing κλείστηκαν σε μια σουίτα ξενοδοχείου στο Ντέιτον του Οχάιο, και ο θρύλος θέλει να ολοκλήρωσαν μία μελέτη 33 σελίδων και ένα μοντέλο σε κλίμακα κατασκευασμένο από ξύλο μέσα σε ένα μόλις Σαββατοκύριακο. Και κάπως έτσι ξεκίνησε η ιστορία του B-52 Stratofortress, το οποίο πέταξε για πρώτη φορά στις 15 Απριλίου του 1952. Το σχέδιο αλλά και η συμπεριφορά εκείνου του πρώτου δοκιμαστικού αεροπλάνου εντυπωσίασε τους πάντες, οπότε πήρε το πράσινο φως για να προχωρήσει η παραγωγή του. Και μετά από τρία χρόνια, τον Φεβρουάριο του 1955, πετούσε και επίσημα στους ουρανούς, αποτελώντας πλέον το φόβητρο των Ρώσων στο ενδεχόμενο ενός πυρηνικού πολέμου. Μάλιστα μία από τις πρώτες επιδείξεις των ικανοτήτων του ήταν ότι κατάφερε να ολοκληρώσει μία αποστολή κάνοντας τον γύρο της γης, τον Ιανουάριο του 1957, χωρίς να χρειαστεί να ανεφοδιαστεί σε καύσιμο.
Αποτελώντας πια την αιχμή του δόρατος για την αποτρεπτική ισχύ των ΗΠΑ, το Β-52 πέρασε τα πρώτα χρόνια της ζωής του πετώντας στα όρια της Σοβιετικής Ενωσης όλο το εικοσιτετράωρο, περιμένοντας να δώσει την κατάλληλη πυρηνική απάντηση στο ενδεχόμενο ρωσικής επίθεσης. Από εκεί και μετά πέρασε μία πορεία στην οποία συμμετείχε σε όλους τους μεγάλους πολέμους των ΗΠΑ, από το Βιετνάμ μέχρι τον Πόλεμο του Κόλπου, κερδίζοντας την αναγνώριση και τον σεβασμό των πάντων, εχθρών και φίλων.
Και όχι άδικα, μιας και πρόκειται για ένα πραγματικά μεγάλο επίτευγμα της ανθρώπινης επινοητικότητας. Χάρη στους οκτώ κινητήρες που διαθέτει (4 ζευγάρια των δύο), είναι το μοναδικό αεροσκάφος του κόσμου με αυτόν τον αριθμό, μπορεί να κουβαλήσει έως και 32.000 κιλά φορτίου και να ταξιδεύει χωρίς ανεφοδιασμό έως και πάνω από 14.000 χιλιόμετρα. Παρά το γεγονός ότι δεν μπορεί να αναπτύξει υπερηχητικές ταχύτητες, το Β-52 έχει καταφέρει να επιβιώσει έως τις μέρες μας, αδιαφορώντας για πολύ πιο σύγχρονα αεροπλάνα που εμφανίστηκαν -και χάθηκαν- στο πέρασμα των δεκαετιών. Και παραμένοντας ακόμα και σήμερα το πανίσχυρο στρατιωτικό και διπλωματικό «χαρτί» για να μην υπάρξει κλιμάκωση της έντασης.
Αυτή την ικανότητα επιβίωσης την οφείλει αφενός μεν στην εμπνευσμένη αρχική του σχεδίαση και στην απαράμιλλη δυνατότητά του να μπορεί να προσαρμόζεται παρακολουθώντας τα νέα δεδομένα. Παράλληλα είναι και αρκετά φθηνότερο από τα πιο σύγχρονα stealth βομβαρδιστικά, τόσο στη χρήση (περίπου 70.000 δολάρια η ώρα) όσο και στη συντήρηση. Ενώ έχει αποδειχθεί και ιδιαίτερα αξιόπιστο, έχοντας περάσει εκατοντάδες χιλιάδες ώρες στον αέρα με εύλογες απώλειες.
Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι παραμένει ενεργό, με 72 αεροσκάφη να διατηρούνται σε απόθεμα από τις ΗΠΑ. Τα οποία όπως ανακοινώθηκε πρόσφατα θα περάσουν από ένα μεγάλο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού, με στόχο να μείνουν στην υπηρεσία ακόμα και μέχρι το 2050, όταν πια θα έχει ξεπεράσει τον έναν αιώνα ζωής. Κάτι πραγματικά μοναδικό, όταν πολύ πιο τρανταχτά ονόματα πολεμικών αεροσκαφών κάνουν έναν κύκλο 3-4 δεκαετιών και αποσύρονται για να έρθει κάτι καινούργιο και πολύ πιο εξελιγμένο.
Οπως είναι προφανές, μετά από τόσα χρόνια στους ουρανούς, το Β-52 έχει περάσει πλέον στη σφαίρα του μύθου. Το παρατσούκλι του «BUFF» (από το Big Ugly Fut Fella ή F@cker για κάποιους άλλους) δίνει τον τόνο ενός πολύ ιδιαίτερου αεροπλάνου, που όσο χάνει σε χάρη όταν βρίσκεται στο έδαφος άλλο τόσο εντυπωσιάζει με τους οκτώ κινητήρες του να γεμίζουν με καπνό τον ουρανό και τα τεράστια φτερά του, με άνοιγμα σχεδόν 57 μέτρα να σκεπάζουν τον ήλιο. Μαζί και αυτή η παράξενη δυνατότητά του να προσγειώνεται και υπό γωνία, σαν τον κάβουρα, που το κάνει να μοιάζει ακόμα πιο αστείο.
Β-52 πέρασε και στη λαϊκή κουλτούρα
Ως icon ταυτόσημο με μία ολόκληρη εποχή πυρηνικού τρόμου και αμερικάνικης παντοδυναμίας, υπήρξε πάντα ένα ανθρώπινο κατασκεύασμα που δίχασε, όντας εκτός από μία εξαιρετική πτητική μηχανή και ένα εργαλείο θανάτου -ιδίως στο Βιετνάμ και όχι μόνο. Αυτό όμως δεν το εμπόδισε να δώσει το όνομά του σε συγκροτήματα της ροκ μουσικής, όπως τους B-52’s με την υπέροχη Κέιτ Πίρσον. Στη δεκαετία του 1960, το χτένισμα “κυψέλη” έγινε απίστευτα δημοφιλές και ήταν επίσης γνωστό ως “το B-52” λόγω της κωνικής του εμφάνισης, η οποία έμοιαζε με τη χαρακτηριστική μύτη του αεροπλάνου B-52. Η ιδιαίτερη και άμεσα αναγνωρίσιμη φιγούρα του το έχει κάνει δημοφιλές σε αρκετές ταινίες, όπως το “Dr. Strangelove” και σε τηλεοπτικές σειρές όπως το “The X-Files”. Το όνομα του αεροπλάνου μάλιστα συνδέθηκε και με ένα δημοφιλές κοκτέιλ, αν και οι γνώμες διχάζονται για την προέλευση της συνωνυμίας.
Οπως και να έχει, το Β-52, αποτελεί ίσως το πιο αξιοθαύμαστο αεροπλάνο που κατασκευάστηκε μέχρι σήμερα, καταφέρνοντας να παραμείνει στους αιθέρες πέρα από κάθε προσδοκία. Κάτι σαν τον Μπέντζαμιν Μπάτον της αεροπλοΐας, το Β-52 φαίνεται να έχει αντιστρέψει τη ροή του χρόνου, με την σύνταξη και την απόσυρση να αργεί ακόμα. Το μεγάλο σιδερένιο πουλί θα παραμείνει ένα ορόσημο της ανθρώπινης επινοητικότητας και θα συνεχίζει να προκαλεί δέος για τριάντα ακόμα χρόνια. Ισως και για πολλά περισσότερα. Με τον «BUFF» κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος πλέον.
Φωτογραφίες: Getty Images / Ideal Image
