*Του Κώστα Σαρικά
Η εικόνα, που μεταφέρει το OnAlert.gr από το Paris Air Show, ήταν ενδεικτική των ισορροπιών που αλλάζουν. Σε κοντινή απόσταση στο στατικό χώρο του Paris Air Show 2025, ένα C-130 της αμερικανικής Εθνοφρουράς από το Kentucky και ένα C-390 Millennium με τα χρώματα της Πορτογαλικής Πολεμικής Αεροπορίας τράβηξαν τα βλέμματα των επισκεπτών και κυρίως των στρατιωτικών αντιπροσωπειών.
Δύο μεταφορικά αεροσκάφη τα οποία βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος για την Πολεμική μας Αεροπορία, που παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις ενόψει της τελικής επιλογής για το νέο μεταγωγικό που θα αντικαταστήσει τα γερασμένα C-130H.
Το OnAlert.gr ήταν εκεί και εξασφάλισε φωτογραφίες των δύο μεταγωγικών, τα οποία τα οποία θα αναμετρηθούν ενόψει της κρίσιμης απόφασης για το μέλλον των αερομεταφορών των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων.
Το C-390 Millennium κατακτά την Ευρώπη
Η φετινή διοργάνωση του Paris Air Show είχε ξεκάθαρο νικητή στον τομέα των στρατιωτικών μεταγωγικών: το C-390 Millennium της Embraer. Η βραζιλιάνικη εταιρεία ανακοίνωσε τρεις σημαντικές συμφωνίες μέσα σε τρεις ημέρες, επιβεβαιώνοντας τη δυναμική του προγράμματος και την ταχεία διείσδυσή του στην ευρωπαϊκή αγορά.
Την αρχή έκανε η Πορτογαλία, η οποία επιβεβαίωσε την παραγγελία έκτου αεροσκάφους – με συνολικό στόλο πλέον τα 6 C-390 – και option για άλλα 10, που ενδέχεται να κατανεμηθούν σε άλλα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ, στο πλαίσιο συνεργασίας στον τομέα της στρατηγικής αερομεταφοράς.
Ακολούθησε η Ολλανδία, η οποία υπέγραψε σύμβαση για ένα C-390 στην έκδοση MEDEVAC, με δυνατότητα απόκτησης ακόμη επτά στο μέλλον. Το συγκεκριμένο αεροσκάφος αναμένεται να καλύψει κρίσιμες ανάγκες της Βασιλικής Ολλανδικής Αεροπορίας σε ανθρωπιστικές αποστολές και αερομεταφορές.
Το «τρίτο χτύπημα» ήρθε την Τετάρτη 18 Ιουνίου, όταν η Λιθουανία ανακοίνωσε την απόφασή της να προμηθευτεί τρία C-390, εντάσσοντας τη χώρα στο ευρωπαϊκό «club» των χρηστών του βραζιλιάνικου μεταγωγικού.
Όπως δήλωσε η Υφυπουργός Άμυνας της χώρας, Λορέτα Μασκαλιοβιένε, το C-390 «είναι η καταλληλότερη πλατφόρμα για την κάλυψη των εθνικών επιχειρησιακών απαιτήσεών μας».
Έτσι, η Ευρώπη αρχίζει να σχηματίζει έναν «άξονα Millennium», καθώς ήδη το C-390 χρησιμοποιείται ή έχει παραγγελθεί από την Αυστρία, τη Σουηδία, την Τσεχία, την Ουγγαρία, την Ολλανδία, την Πορτογαλία και πλέον τη Λιθουανία.
C-390 ή C-130J: Η ελληνική απόφαση πλησιάζει
Η Ελλάδα βρίσκεται σε φάση αξιολόγησης για την αντικατάσταση των γερασμένων C-130H, με στόχο την επιχειρησιακή αναβάθμιση των δυνατοτήτων αερομεταφοράς, ειδικά σε συνθήκες ταχείας αντίδρασης και διακλαδικών επιχειρήσεων.
Στην τελική ευθεία της αξιολόγησης, δύο είναι οι βασικοί «μνηστήρες»: το C-130J Super Hercules της Lockheed Martin και το C-390 Millennium της Embraer.
Παρότι η ιστορική σχέση της Πολεμικής Αεροπορίας με την αμερικανική εταιρεία είναι μακρά και βαθιά, το C-390 Millenium φαίνεται να έχει το προβάδισμα, κυρίως λόγω κόστους, επιδόσεων και σύγχρονης σχεδίασης.
Το C-390 προσφέρει ταχύτερη ταχύτητα πτήσης (470 κόμβοι έναντι 360 του C-130J), μεγαλύτερη ωφέλιμη μεταφορική ικανότητα (26 τόνους έναντι 20 του C-130J), και διαθέτει δυνατότητα ανεφοδιασμού στον αέρα αλλά και επιχειρήσεων σε σύνθετα περιβάλλοντα. Επιπλέον, βασίζεται σε εμπορική υποδομή και πολιτικά ανταλλακτικά, κάτι που μειώνει σημαντικά το κόστος συντήρησης. Σημαντικό επίσης είναι το γεγονός ότι η Embraer έχει ήδη εξαγάγει το αεροσκάφος σε ευρωπαϊκές χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ, γεγονός που διευκολύνει μελλοντικές συνέργειες και κοινές υποδομές με συμμάχους, ειδικά για την Ελλάδα που ενισχύει συνεχώς τη διαλειτουργικότητά της στο ΝΑΤΟϊκό πλαίσιο.
Παρουσία και επιδείξεις στο Paris Air Show
Το Paris Air Show του 2025 αποτέλεσε ουσιαστικά το μεγάλο «πείραμα» της Embraer απέναντι στην Lockheed Martin.
Στο Λε Μπουρζέ, τα βλέμματα κέρδισε το C-390 με τα πορτογαλικά χρώματα, που εκτέλεσε επίδειξη πτήσης, αποδεικνύοντας την ευελιξία και την ισχύ του, ενώ έδωσε τη δυνατότητα σε στρατιωτικές αντιπροσωπείες να δουν από κοντά τη διαμόρφωση MEDEVAC και αερομεταφορών στρατιωτικού υλικού.
Δίπλα του, το C-130J της Kentucky Air Guard υπενθύμιζε την αμερικανική «παρακαταθήκη» στις στρατιωτικές μεταφορές, μια σχεδίαση που έχει αντέξει στο χρόνο, αλλά δείχνει πια σημάδια κορεσμού. Η σύγκριση ήταν αναπόφευκτη και όπως φάνηκε η εικόνα του C-390 ήταν εντυπωσιακή, ειδικά σε ό,τι αφορά την εργονομία και τις επιδόσεις.
Η επόμενη μέρα για την Πολεμική Αεροπορία
Η επιλογή νέου μεταγωγικού είναι μια απόφαση στρατηγικού χαρακτήρα για την Πολεμική Αεροπορία, καθώς συνδέεται με τη δυνατότητα εκτέλεσης κρίσιμων αποστολών, από την αερομεταφορά στρατευμάτων και υλικών, μέχρι αποστολές έρευνας-διάσωσης, MEDEVAC και ταχείας αντίδρασης.
Οι αποφάσεις δεν αναμένονται άμεσα, με τον σχετικό φάκελο αξιολόγησης να συμπληρώνεται σταδιακά και να περιλαμβάνει τόσο τεχνικά όσο και οικονομικά δεδομένα. Σύμφωνα με πληροφορίες, το κόστος προμήθειας και κύκλου ζωής του C-390 εμφανίζεται αισθητά χαμηλότερο από εκείνο του C-130J, ενώ οι παραδόσεις μπορούν να ξεκινήσουν ταχύτερα, δεδομένου ότι η γραμμή παραγωγής της Embraer βρίσκεται ήδη σε φάση επιτάχυνσης, λόγω των ευρωπαϊκών παραγγελιών.
Η πρόταση των Αμερικανών «ποντάρει» στην υποστήριξη και αξιοπιστία με τους κατασκευαστές να υποστηρίζουν ότι σε βάθος χρόνου συμφέρει η απόκτηση των C-130J. Η Πολεμική Αεροπορία εξετάζει την απόκτηση 4 έως 6 νέων μεταγωγικών, με δυνατότητα επέκτασης στο μέλλον, στο πλαίσιο της συνολικής ανανέωσης του στόλου και της σταδιακής απόσυρσης των παλαιών C-130H.