Τρικυμία προκαλεί στο διεθνές θαλάσσιο εμπόριο η αδυναμία της Διώρυγας του Παναμά να εξυπηρετήσει με τον συνήθη ρυθμό τα ποντοπόρα πλοία λόγω της πτώσης της στάθμης των υδάτων.
Η ξηρασία που πλήττει την περιοχή αναμένεται να συνεχιστεί και, όπως δήλωσε ο Ρικάουρτε Βάσκες Μοράλες, διαχειριστής της Αρχής Διώρυγας του Παναμά (ACP), οι καθυστερήσεις στις διελεύσεις πλοίων στη Διώρυγα του Παναμά θα μπορούσαν να παραταθούν για το ορατό μέλλον, ενώ δεν αποκλείεται περαιτέρω μείωση του αριθμού των πλοίων που διαπλέουν καθημερινά τη θαλάσσια αυτή τεχνητή οδό.
Η Αρχή που διαχειρίζεται τη διώρυγα δεν έχει προγραμματίσει περιορισμούς για τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με τον Βάσκες, αλλά στον προϋπολογισμό για το οικονομικό έτος που αρχίζει από τον προσεχή Οκτώβριο σημειώνεται ότι η διοίκηση θα μπορούσε να μειώσει τις ημερήσιες διελεύσεις πλοίων από 32 σε 30 ή 31.
Επισημαίνεται ότι σήμερα από τη διώρυγα περνούν 32 πλοία την ημέρα αντί των 36 διελεύσεων που ήταν ο συνήθης αριθμός, πριν «χτυπήσει» η ξηρασία. Επίσης τα πλοία θα πρέπει να έχουν βύθισμα μέχρι 44 πόδια αντί του συνηθισμένου των 50 ποδών. Ο επικεφαλής της διώρυγας δήλωσε ότι εάν χρειαστεί θα περιορίσει ακόμη περισσότερο τον αριθμό των διελεύσεων ανά ημέρα, αλλά θα συνεχίσει το βύθισμα να παραμένει στα 44 πόδια. «Δεν θα μειώσουμε το βύθισμα. Αν το κάνουμε αυτό, θα επηρεάσει το 70% των φορτωτών μας», σημείωσε.
Περισσότερα από 14.000 πλοία διέσχισαν το κανάλι το 2022. Τα πλοία εμπορευματοκιβωτίων είναι οι πιο συνηθισμένοι χρήστες της Διώρυγας του Παναμά και μεταφέρουν περισσότερο από το 40% των καταναλωτικών αγαθών που διακινούνται μεταξύ της Βορειοανατολικής Ασίας και της Ανατολικής Ακτής των ΗΠΑ.
Τα containerships υποχρεούνται τώρα να ελαφρύνουν το φορτίο τους με βάση τους περιορισμούς στο βύθισμα, αφαιρώντας 600 έως 800 εμπορευματοκιβώτια σε έναν τερματικό σταθμό στο λιμάνι του Παναμά, τα οποία μεταφέρονται μέσω σιδηροδρόμου στην άλλη πλευρά.
Το βάθος της λίμνης Γκατούν ήταν μόλις 79,6 πόδια την προηγούμενη Παρασκευή, σε σχέση με το μέσο βάθος των 85,5 ποδιών τον Σεπτέμβριο των τελευταίων πέντε ετών.
Οι πλοιοκτήτες δεν έχουν πολλές επιλογές, ή θα μεταφέρουν μικρότερα φορτία ή θα αναζητήσουν εναλλακτικές διαδρομές προσθέτοντας χιλιάδες ναυτικά μίλια στο ταξίδι τους ή θα βρεθούν αντιμέτωποι με ουρές, που μπορεί να φέρουν καθυστερήσεις έως και 21 ημερών. Σημειώνεται ότι ο χρόνος αναμονής ήταν κατά μέσο όρο 8,85 ημέρες για τη διέλευση προς Νότο και 9,44 ημέρες για τη διέλευση προς Βορρά τον Αύγουστο, από 5,56 ημέρες και 6,55 ημέρες, αντίστοιχα, τον Ιούλιο, σύμφωνα με στοιχεία από την Αρχή της Διώρυγας του Παναμά.
Το εμπόριο και το περιβάλλον
Οι επιπτώσεις από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η διώρυγα είναι σαφείς όχι μόνο στο εμπόριο αλλά και στο περιβάλλον, σύμφωνα με τον οίκο αναλύσεων Gibson. Τα πλοία θα πρέπει να διανύσουν επιπλέον 10.000 ναυτικά μίλια γύρω από το Ακρωτήριο Χορν και το Στενό του Μαγγελάνου και αυτό θα αυξήσει τόσο την κατανάλωση καυσίμων όσο και τις ημέρες πλεύσης, με επιπτώσεις στους ναύλους των πλοίων, στις αλυσίδες εφοδιασμού και τελικά στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Προς το παρόν πάντως υπήρξε αξιοσημείωτη αύξηση των τελών από τη διώρυγα μέσω του συστήματος δημοπρασιών, το οποίο επιτρέπει τη διέλευση ενός πλοίου χωρίς να έχει κλείσει προκαθορισμένη χρονοθυρίδα. Μέχρι στιγμής, οι επιπτώσεις από τις καθυστερήσεις έχουν επικεντρωθεί στους τομείς ξηρού χύδην φορτίου, εμπορευματοκιβωτίων, υγραερίου και υγροποιημένου φυσικού αερίου, αλλά αντίκτυπο θα μπορούσαν να έχουν τα προβλήματα της διώρυγας και στην αγορά δεξαμενόπλοιων.
Σύμφωνα με τον Gibson, πρόσφατα δεδομένα παρακολούθησης πλοίων δείχνουν ότι για τον μικρότερο και πιο ευέλικτο τομέα των δεξαμενόπλοιων, των επονομαζόμενων MR, η δυναμική της τοπικής αγοράς συχνά απαιτεί διέλευση από τη διώρυγα. Για μεγαλύτερου μεγέθους δεξαμενόπλοια η διώρυγα είναι λιγότερο σημαντική και ο αριθμός των διελεύσεων παραμένει χαμηλός ακόμη και σε κανονικές συνθήκες αγοράς, πράγμα που σημαίνει ότι δεν υπάρχει ουσιαστικός αντίκτυπος σε αυτά τα μεγαλύτερα μεγέθη δεξαμενόπλοιων.
