Η έλλειψη διαλόγου, το αυστηρά καθορισμένο και εκ των προτέρων γνωστό πλαίσιο των ερωτήσεων, οι περιορισμοί που επιβλήθηκαν στους δημοσιογράφους και η μακρά διάρκεια της τηλεμαχίας των πολιτικών αρχηγών ήταν οι τρεις όροι που εκ των πραγμάτων έκαναν δύσκολη την παρακολούθηση της (υποτίθεται) κορυφαίας προεκλογικής σύγκρουσης.
Στην πραγματικότητα οι αρχηγοί, ύστερα από έναν χρόνο άτυπης προεκλογικής εκστρατείας, είχαν ήδη πει – και υποσχεθεί – τα πάντα πολύ πριν μπουν στο στούντιο για να εκφωνήσουν τους μονολόγους τους. Εκεί πήγαν για να επιβεβαιώσουν τις θέσεις τους και, ίσως, να τσιμπήσουν «πελάτες» της τελευταίας στιγμής από τους πρωτοφανώς πολλούς αναποφάσιστους.
Για τον πολύ κόσμο – δηλαδή τους περισσότερους απ’ όσους δεν προτίμησαν να δουν το «Derby della Madonnina» μεταξύ Μίλαν και Ίντερ για τα ημιτελικά του Champions League – το ενδιαφέρον επικεντρωνόταν αναγκαστικά στο αν προκύπτει κάτι νέο από τα τρία κόμματα (Ν.Δ., ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ) που ενδέχεται, με κάποιον συνδυασμό μεταξύ τους, να βρεθούν στη διακυβέρνηση της χώρας την επόμενη περίοδο. Ως προς αυτό μάλλον απογοητεύτηκαν.
Όσο για τους νεαρούς ψηφοφόρους, μάλλον δεν εισέπραξαν κάτι που να τους διαφωτίζει σε ό,τι αφορά το μέλλον τους.
Άλμα στο μέλλον από τον Μητσοτάκη
Ο Μητσοτάκης, ως πρώτος στις δημοσκοπήσεις και με μεγάλη παράσταση νίκης, μπήκε στο γήπεδο της ΕΡΤ με… αμυντικές διαθέσεις, αποφασισμένος
● να διαφυλάξει τα δημοσκοπικά «κεκτημένα»,
● να αποφύγει ζημιογόνες γκάφες,
● να μην πέσει… θύμα κάποιας έντασης που θα τον βγάλει από τα νερά του,
● να αποφύγει τους υφάλους των ευθυνών για θέματα όπως η αμφιλεγόμενη διαχείριση της πανδημίας, οι υποκλοπές, τα οικονομικά και ηθικά σκάνδαλα στελεχών του, η ανεπιτυχής διαχείριση της ακρίβειας κ.λπ., παραδεχόμενος τα προβλήματα, αλλά παραπέμποντας στο μέλλον και σε διορθωτικές κινήσεις,
● να επικαλεστεί «ικανότητα διαχείρισης κρίσεων» και ικανότητα υπεράσπισης της χώρας από εξωτερικούς κινδύνους μέσω της διπλωματίας, των εξοπλισμών και της αποτροπής,
● να πει στους αναποφάσιστους ότι αποτελεί τη μόνη επιλογή σταθερότητας,
● να υποσχεθεί «ακόμα καλύτερες μέρες» για όλους εστιάζοντας στο πρόγραμμά του για την επόμενη τετραετία,
● να επαναλάβει όλες τις στοχευμένες εξαγγελίες που αφορούν ομάδες του πληθυσμού με αμφίβολη εκλογική συμπεριφορά, όπως π.χ. οι νέοι, οι συνταξιούχοι, οι δημόσιοι υπάλληλοι, με κεντρικό άξονα την ενίσχυση των εισοδημάτων, της εγχώριας παραγωγής και των υποδομών του κράτους,
Αυτά ακριβώς υπηρέτησε, με κύριο γνώμονα την προβολή του προγράμματός του για την επόμενη τετραετία αντί της όποιας «απολογίας» για τα υφιστάμενα προβλήματα.
Τσίπρας με θετική ατζέντα
Ο Τσίπρας, με την επικοινωνιακή άνεση που διαθέτει, είχε ανάγκη από μια «γεμάτη» εμφάνιση, η οποία να εστιάζει ισομερώς
● στην (ψύχραιμη και χωρίς υπερβολές) καταγγελία των ανεπαρκειών, των λαθών και των σκανδάλων της κυβέρνησης
● και στην προβολή του ιδίου και του ΣΥΡΙΖΑ ως «ικανότερων» του «ικανού» και ως εγγυητών μιας «προοδευτικής κυβέρνησης» που θα απομακρύνει τη χώρα από την καθυστέρηση και θα αποδώσει «δικαιοσύνη» στο σύνολο της κοινωνίας και των θεσμών.
Η έμφαση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ στην οικονομία ήρθε ως συνέχεια της επιχειρηματολογίας των τελευταίων ημερών, καθώς οι πληγές στο εισόδημα και την καθημερινότητα των πολιτών είναι βαθιές την τελευταία τριετία και συνεχίζουν να ματώνουν. Επιπλέον για τον ίδιο αποτελεί ανάγκη η επαναπροσέγγιση όσων δυσαρεστήθηκαν έντονα στη δική του κυβερνητική θητεία από τη φορολογική πολιτική του τρίτου μνημονίου και των θηριωδών πλεονασμάτων.Γι’ αυτό επέλεξε
● να απαντήσει στην κριτική ότι το πρόγραμμά του είναι δημοσιονομικά ανεφάρμοστο,
● να δηλώσει ότι μπορεί να άρει – επωφελώς για την κοινωνία και χωρίς κόστος για τα δημόσια οικονομικά – τη φορολογική και μισθολογική αδικία,
● να δεσμευτεί για προστασία των δανειοληπτών και γενναία ενίσχυση των εισοδημάτων, της Υγείας και του κοινωνικού κράτους για τους αδύναμους,
● να τονίσει ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη επέλεξε την ενίσχυση των ισχυρών εις βάρος των αδύναμων, την οποία ο ίδιος υπόσχεται να αντιστρέψει,
● να προβάλει τον εαυτό του ως περισσότερο υπεύθυνο και διαφανή στη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έχει κι αυτός τα δικά του «ειδικά κοινά» πουεπιχειρεί να προσεγγίσει, όπως έδειξε η παρουσία του στο ντιμπέιτ:
● οι κατά κανόνα απογοητευμένοι από την έλλειψη προοπτικής νέοι,
● οι «προδομένοι από τη Ν.Δ.» μικρομεσαίοι,
● οι «εξαπατημένοι» από την απερχόμενη κυβέρνηση συνταξιούχοι,
● οι άγρια χτυπημένοι από την ακρίβεια εργαζόμενοι στον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα,
● οι ευαίσθητοι με τα εθνικά – αμυντικά θέματα και το μεταναστευτικό, που βομβαρδίζονται από τη ρητορική ότι ο ΣΥΡΙΖΑ υπολείπεται
● και οι κεντρώοι, που έχουν ψηλά στην ιεράρχησή τους τούς θεσμούς.
ΟΤσίπρας είχε επιπλέον τη δύσκολη αποστολή να υπερασπιστεί την προοπτική της «προοδευτικής κυβέρνησης» έναντι των κάθετα αρνητικών Κουτσούμπα και Βαρουφάκη, αλλά και έναντι του αμυνόμενου Ανδρουλάκη, ο οποίος επιχειρεί να προστατεύσει τον χώρο του από τις «επιδρομές λεηλασίας» της Ν.Δ. και του ΣΥΡΙΖΑ.
Γι’ αυτό, χωρίς να επιτεθεί στους ηγέτες των άλλων κομμάτων της Αριστεράς και της Κεντροαριστεράς,επανέλαβε την πρότασή του για προγραμματικές συγκλίσεις, τις οποίες είπε ότι διαπιστώνει.
Κατά τα λοιπά, απευθυνόμενος στους μετριοπαθείς κεντρώους, θέλησε να δείξει τη μέγιστη υπευθυνότητα υποσχόμενος την αποκατάσταση του τρωθέντος – κυρίως από τις υποκλοπές – κύρους των θεσμών.Για το θέμα αυτό επιτέθηκε ευθέως στον πρωθυπουργό ανεβάζοντας προσωρινά τους τόνους.
Ίσες αποστάσεις από τον Ανδρουλάκη
Για τον Ανδρουλάκη το «βάπτισμα του πυρός» τόσο σε ντιμπέιτ όσο και σε εκλογές έχει δυσκολίες, καθώς έφτασε στην ΕΡΤ ζορισμένος από τη δημοσκοπική διάψευση των – επίσης δημοσκοπικά χτισμένων – «μεγάλων προσδοκιών» που αναδείχθηκαν στην πρώτη φάση της ηγεσίας του στο ΠΑΣΟΚ.
Με στόχο το «ισχυρό διψήφιο ποσοστό» που ο ίδιος απαιτεί για να αποτελέσει κυβερνητικό σύμμαχο, επιχείρησε να πείσει ότι είναι προτιμότερο να ψηφίσουν το κόμμα του
●οι νέοι, στους οποίους υπολείπεται και στους οποίους υποσχέθηκε αναβάθμιση της Παιδείας, άρση ανισοτήτων και μείωση της ανεργίας,
● όσοικεντρώοιέχουν απογοητευθεί διαδοχικά από ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ.,
● όσοι έχουν προτεραιότητα τα εθνικά θέματα, στα οποία θεωρεί ότι πρέπει η χώρα μας να έχει μια ενεργό πολιτική με τη συνδρομή της Ε.Ε.,
●όσοιθέλουν πολιτική και οικονομική σταθερότητα – ως εκ τούτου διεκδικεί μια κυβέρνηση με στέρεη προγραμματική συμφωνία για ισχυρό κοινωνικό κράτος και βιώσιμη ανάπτυξη, την οποία θα εξασφάλιζε μια συνεργασία στη βάση αρχών και σαφών προγραμματικών δεσμεύσεων, αλλά και μια κυβέρνηση «προς όφελος όλου του λαού»,
● όσοι επιθυμούν την ενίσχυση της αξιοπιστίας των θεσμών, στους οποίους απευθύνθηκε καταγγέλλοντας κατ’ επανάληψη το «παρακράτος» των υποκλοπών, θυμίζοντας τις καταδίκες στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ από τη Δικαιοσύνη και ζητώντας εκσυγχρονισμό, εξευρωπαϊσμόκαι στελέχωση των δημόσιων οργανισμών με πλήρη αξιοκρατία.
Παρέμεινε πάντως το αγκάθι της αντίφασης από τη μια να επικαλείται τη σπουδή του για κυβέρνηση «σταθερότητας και προοπτικής» από την πρώτη κάλπη και από την άλλη να ζητεί «τρίτο πρόσωπο» για πρωθυπουργό – αίτημα το οποίο απορρίπτουν ασυζητητί Μητσοτάκης και Τσίπρας.
Φρόντισε δε, σε επιμέρους τοποθετήσεις του, να κρατήσει ίσες αποστάσεις από τους δύο πιθανούς εταίρους του σε μια μελλοντική κυβέρνηση συνεργασίας.
Η προστασία της πρώτης κατοικίας, οι συντάξεις, η φορολογική δικαιοσύνη ήταν οι βασικοί άξονες της παρέμβασής του στα θέματα της οικονομίας.
