Έξυπνη απεξάρτηση από το smartphone

Παρότι η κατάχρηση κινητών τηλεφώνων δεν θεωρείται επισήμως εθισμός, οι ειδικοί συνιστούν τρόπους αντιμετώπισής της

Η εργασιακή και η κοινωνική μας ζωή είναι πλέον άρρηκτα συνδεδεμένη με τις συσκευές επικοινωνίας. Σε σφυγμομέτρηση της εταιρείας Pew τον Απρίλιο, το 40% των ενήλικων χρηστών συστημάτων βιντεοκλήσης ανέφερε ότι ένιωθε κόπωση μετά τις συνομιλίες αυτές, ενώ το 33% δήλωσε ότι θα ήθελε να μειώσει δραστικά τον χρόνο που δαπανά στο Διαδίκτυο ή στο smartphone του.

Η χρήση έξυπνων κινητών τηλεφώνων δεν είναι αναγκαία επιβλαβής. Ορισμένες φορές οι συσκευές αυτές μας κάνουν πιο χαρούμενους, καθώς μας επιτρέπουν να συνδεθούμε με άλλους ανθρώπους. Πολλοί είναι, όμως, αυτοί που αναζητούν τρόπο να περιορίσουν τη συνήθεια αυτή.

Ποικίλες μορφές

Ο εθισμός στο κινητό τηλέφωνο μπορεί να εκδηλωθεί με ποικίλους τρόπους. Ισως να μένετε ξύπνιοι μέχρι αργά παρακολουθώντας τα συμβάντα στο Instagram ή στο TikTok ή η αγαπημένη σας συσκευή δεν σας αφήνει να εργασθείτε, καθώς νιώθετε την ανάγκη να την περιεργάζεστε κάθε λίγα λεπτά.

Η κατάχρηση κινητού ή άλλης οθόνης δεν χαρακτηρίζεται επισήμως ως εθισμός από την αμερικανική ψυχιατρική ένωση APA. Ολοένα και περισσότεροι ειδικοί αναγνωρίζουν, όμως, ότι ο άνθρωπος μπορεί να εθιστεί στο smartphone του, όπως εξηγεί η ψυχίατρος Ανα Λέμκι του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ.

«Κάθε εθισμός χαρακτηρίζεται από τρία στοιχεία: απώλεια ελέγχου, όπως όταν κάποιος αδυνατεί να σταματήσει τα τυχερά παιχνίδια· εμμονή με τη χρήση της ουσίας και αδιαφορία για τις κοινωνικές, σωματικές και ψυχικές επιπτώσεις της χρήσης. Πολλοί αναγνωρίζουμε κάποιες από τις συμπεριφορές αυτές στη χρήση του κινητού μας», λέει η δρ Λέμκι.

Η άλλη άποψη

Αντιθέτως, ο ψυχολόγος του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης Ανταμ Αλτερ εκτιμά ότι η κατάχρηση οθόνης δεν αποτελεί πραγματικό εθισμό. «Δεν πιστεύω ότι φθάνει στο σημείο τού ιατρικώς πιστοποιημένου εθισμού. Για εμένα, πρόκειται κυρίως για πολιτισμική πάθηση παρά για κάτι άλλο σοβαρότερο», λέει ο δρ Αλτερ. Ανεξάρτητα πάντως από το πώς χαρακτηρίζουμε το φαινόμενο, οι ειδικοί επιμένουν ότι υπάρχουν αξιόπιστες λύσεις για να περιορίσετε τη χρήση του κινητού σας τηλεφώνου.

Μία προσέγγιση αφορά την αποφυγή χρήσης κάθε οθόνης, όχι μόνο αυτής του κινητού, για χρονικό διάστημα από λίγες ημέρες μέχρι και ένα μήνα. Η στρατηγική αυτή έχει αποδειχθεί αποτελεσματική σε άλλα είδη εθισμών, όπως ο αλκοολισμός.

exypni-apexartisi-apo-to-smartphone0Ο χρόνος της «νηστείας» σας από τις οθόνες καθορίζεται από τη χρήση που είχατε. Ο μέσος άνθρωπος θα πρέπει να αρχίσει με αποχή ενός 24ώρου, ενώ πιο «βαριά περιστατικά» εθισμού θα πρέπει να ακολουθήσουν μεγαλύτερη χρονικά «νηστεία».

Η δρ Λέμκι προειδοποιεί ότι κάποιοι –ακόμη και όσοι εμφανίζουν ελαφρά γνωρίσματα τέτοιου εθισμού– θα αντιμετωπίσουν συμπτώματα στέρησης, όπως εκνευρισμό και αϋπνία, τα οποία θα υποχωρήσουν με τον χρόνο.

Μία προσέγγιση αφορά την αποφυγή χρήσης κάθε οθόνης για χρονικό διάστημα από λίγες ημέρες μέχρι και ένα μήνα.

«Υστερα από αποχή ενός μηνός, οι περισσότεροι αναφέρουν ότι ξεπέρασαν τα συναισθήματα κατάθλιψης και άγχους, κοιμούνται καλύτερα, έχουν περισσότερη ενέργεια και έχουν γίνει πιο παραγωγικοί στις εργασίες τους. Είναι επίσης ικανοί να δουν με ψυχρό μάτι πώς επηρεάζονταν από τον εθισμό τους στην οθόνη», λέει η δρ Λέμκι.

Πέρα από την αποχή από την οθόνη, οι ειδικοί συνιστούν άλλες, λιγότερο απόλυτες μεθόδους για να αποστασιοποιηθείτε από το κινητό σας τηλέφωνο. Αυτό μπορεί να καταστεί δυνατό με την επιλογή συγκεκριμένων ωρών της ημέρας ή ημερών της εβδομάδας κατά τις οποίες δεν θα χρησιμοποιείτε καθόλου το τηλέφωνό σας, όπως πριν και μετά τη δουλειά.

Μπορείτε επίσης να αφήνετε τη συσκευή σε άλλο δωμάτιο, μακριά από το υπνοδωμάτιό σας, ή να συγκεντρώνετε τις συσκευές όλων των μελών της οικογένειας και να τις τοποθετείτε σε κουτί πριν καθίσετε για οικογενειακό γεύμα.

«Μπορεί να ακούγεται αστείο ή σαν λύση του παλιού καιρού, αλλά γνωρίζουμε ύστερα από δεκαετίες ψυχολογικής έρευνας ότι τα αντικείμενα που βρίσκονται γύρω μας έχουν μεγάλη ψυχική επιρροή πάνω μας. Αν επιτρέπεις στο τηλέφωνό σου να σε ακολουθεί σε κάθε σου εμπειρία, θα νιώθεις να σε έλκει και τελικά θα το χρησιμοποιήσεις. Αν όμως δεν μπορείς να το φθάσεις με το χέρι σου, θα το χρησιμοποιείς λιγότερο», λέει ο δρ Αλτερ.

Λιγότερο θελκτικό

Μια άλλη λύση είναι να κάνετε το τηλέφωνό σας οπτικά λιγότερο θελκτικό, αλλάζοντας την οθόνη σε κάποιο αδιάφορο, σκούρο χρώμα ή καταργώντας όλες τις ειδοποιήσεις από την οθόνη της συσκευής.

Ο δρ Αλτερ προτείνει την περιοδική αναδιάταξη των εφαρμογών στην οθόνη του κινητού, προκειμένου να περιορισθούν οι σχεδόν μηχανικές κινήσεις ελέγχου του λογαριασμού σας στο Instagram ή στο Twitter. «Αν η εφαρμογή έχει αλλάξει θέση στην οθόνη, ίσως βαρεθείτε να την αναζητήσετε και αποφύγετε μία ακόμη άσκοπη περιήγηση», λέει ο δρ Αλτερ.

Οι ειδικοί συνιστούν επίσης την κατάργηση ορισμένων εφαρμογών, ειδικά όσων σας απασχολούν για λόγους εργασίας ή ψυχαγωγίας. Αν δεν θέλετε να σβήσετε τις εφαρμογές αυτές, μετακινήστε τες στην τελευταία οθόνη της επιφάνειας της συσκευής σας, για να είναι έστω και συμβολικά λιγότερο προσβάσιμες.

«Οι χρηστικές εφαρμογές πρέπει να εμπλουτίζουν τη ζωή και να δίνουν νόημα στην καθημερινότητα. Αποφύγετε όσες σας δημιουργούν άγχος ή είναι εθιστικές», λέει η δρ Λέμκι.

Καίριο ερώτημα

«Το κρίσιμο ερώτημα που έχει να κάνει με τις οθόνες είναι το εξής: Τι καλύτερο θα μπορούσα να κάνω αυτή τη στιγμή; Υπάρχει κάποια δραστηριότητα που θα με έκανε τώρα να νιώσω καλύτερα; Αυτά είναι κρίσιμα ερωτήματα στον καιρό μιας πανδημίας που μας υποχρέωσε να αυξήσουμε τον χρόνο μας μπροστά σε οθόνες», λέει η δρ Λέμκι.

Share:

Facebook
Twitter
WhatsApp
Email

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ρεσιτάλ απρέπειας στην Ελληνική Βουλή

Ένα ολόκληρο έθνος ανέμενε την παρέμβαση του πρώην υπουργού, Κώστα Αχιλλέα Καραμανλή στη Βουλή των Ελλήνων. Οι πολίτες την ανέμεναν ωσάν μία ευκαιρία κάθαρσης του πολιτικού συστήματος από το στίγμα της συγκάλυψης των ευθυνών για ένα έγκλημα, όπου το «ανθρώπινο λάθος» δεν

Toύρκοι αστυνομικοί ελέγχουν σύνορα ευρωπαϊκών χωρών

Έκπληκτοι κάποιοι Έλληνες οδηγοί φορτηγών που περίμεναν πριν από λίγα εικοσιτετράωρα να περάσουν τα σύνορα  της Ρουμανίας  με την Ουγγαρία, παρατήρησαν πώς στον έλεγχο διαβατηρίων στην ουγγρική πλευρά των συνόρων, οι ελεγκτές φορούσαν διαφορετικές στολές από εκείνες των Μαγιάρων αστυνομικών. Παρατηρώντας προσεκτικότερα

Rebranding αλά γαλλικά για τον Αλέξη Τσίπρα by Publicis

Τα smartphones είναι μεγάλη διευκόλυνση, αλλά είναι και και ένα όπλο στα χέρια των αδιάκριτων. Οι επώνυμοι αυτού του πλανήτη δεν έχουν πια ησυχία, ούτε μέσα στο αεροπλάνο, στην πτήση Αθήνα – Παρίσι. Ο πρώην πρωθυπουργός ταξίδευε στην οικονομική θέση της Aegean. Ντυμένος

Ουγγαρία: Αλυσοδεμένη στο δικαστήριο η 38χρονη Ιταλίδα δασκάλα που επιτέθηκε σε νεοναζί στη Βουδαπέστη

Η ουγγρική δικαιοσύνη δεν ενέκρινε την μετατροπή της προφυλάκισης της Ιλάρια Σάλις, σε κατ’ οίκον περιορισμό. Πρόκειται για την Ιταλίδα δασκάλα η οποία κατηγορείται για επίθεση κατά τριών νεοναζί, στην Βουδαπέστη, τον Φεβρουάριο του 2023. Κατά την σημερινή δικάσιμο στην ουγγρική πρωτεύουσα, η Σάλις μεταφέρθηκε

Μετάβαση στο περιεχόμενο