Με τους παράγοντες βάρος, φύλο και σωματοδομή να επηρεάζουν το αποτέλεσμα και με πολυάριθμες μελέτες να ενισχύουν τα οφέλη της πρωινής ή βραδινής άσκησης, μένουμε να αναρωτιόμαστε: Υπάρχει λάθος ώρα για γυμναστική;Κάτι σαν το φαγητό δηλαδή, που κάποιοι διατροφολόγοι υποστηρίζουν ότι το να τρώμε πολύ αργά το βράδυ δεν είναι ωφέλιμο για την υγεία μας. Αυτοί οι κανόνες ισχύουν άραγε και στην γυμναστική; Και αν ναι ποια είναι η καλύτερη ώρα της ημέρας για να ασκούμαστε; Πρόκειται για κάποια σημαντικά ερωτήματα με το οποίο οι λάτρεις της γυμναστικής βρίσκονται συχνά αντιμέτωποι. Θα πρέπει να σηκωθoύμε νωρίς για μια πρωινή πρακτική γιόγκα ή πιλάτες, ή είναι καλύτερα να επισκεφτούμε το γυμναστήριο τα μεσάνυχτα; Αυτή η διχοτόμηση μεταξύ των πρωινών προπονήσεων και των νυχτερινών προπονήσεων έχει οδηγήσει σε διαφορετικές απόψεις σχετικά με τις φυσιολογικές και ψυχολογικές επιπτώσεις της χρονικής στιγμής της άσκησης.
Οι λάτρεις της πρωινής άσκησης υποστηρίζουν θερμά για παράδειγμα, τη δυνατότητά της να αυξάνει το μεταβολικό ρυθμό καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, θεωρώντας την ως καταλύτη για αυξημένη δαπάνη θερμίδων. Η πρόταση αυτή έχει τις ρίζες της στην αντίληψη ότι η πρωινή άσκηση λειτουργεί ως μεταβολικός εκκινητής, πυροδοτώντας φυσιολογικές διεργασίες που ευνοούν τη διαρκή οξείδωση του λίπους. Επιπλέον, οι υποστηρικτές των πρωινών προπονήσεων αναφέρουν την καθιέρωση μιας σταθερής ρουτίνας ως αξιοσημείωτο πλεονέκτημα, αξιοποιώντας την πειθαρχία που συνεπάγεται το πρωινό ξύπνημα για την προώθηση τακτικών συνηθειών άσκησης. Τα ψυχολογικά οφέλη της πρωινής άσκησης, συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης διάθεσης και της αυξημένης παραγωγικότητας, τονίζονται επίσης ως πιθανά βοηθητικά πλεονεκτήματα.
Αντίθετα, οι υποστηρικτές της βραδινής άσκησης υποστηρίζουν ότι η μέγιστη φυσική απόδοση του σώματος, που χαρακτηρίζεται από αυξημένη θερμοκρασία σώματος και βελτιστοποιημένη μυϊκή λειτουργία, εμφανίζεται αργότερα μέσα στην ημέρα. Αυτή η προοπτική ευθυγραμμίζεται με την πεποίθηση ότι οι βραδινές προπονήσεις μπορεί να αποφέρουν ανώτερα αποτελέσματα δύναμης και αντοχής, ενώ το βραδινό περιβάλλον θεωρείται ότι ευνοεί την ανακούφιση από το άγχος και τη χαλάρωση, προσφέροντας στα άτομα την ευκαιρία να ανακουφιστούν από τις πιέσεις της ημέρας, μέσω της σωματικής δραστηριότητας.
Πότε είναι η καλύτερη στιγμή να γυμναστώ;
Η «καλύτερη» ώρα είναι υποκειμενική. Ο λόγος κρύβεται πίσω από το γεγονός ότι κάθε μία έχει τα μοναδικά της οφέλη και η ιδανική ώρα εξαρτάται από τις ατομικές προτιμήσεις, τον τρόπο ζωής και τους στόχους μας. Κάποιοι μπορεί να βρίσκουν παρηγοριά στην ηρεμία ενός πρωινού τζόκινγκ, ενώ άλλοι να απολαμβάνουν την έντονη ενέργεια ενός βραδινού γυμναστηρίου. Το κλειδί βρίσκεται στο να βρούμε αυτό που μας ταιριάζει, καθώς η καλύτερη ώρα για γυμναστική είναι εκείνη που εξυπηρετεί άψογα τη ρουτίνα μας, εξασφαλίζοντας ότι η άσκηση θα γίνει ένα βιώσιμο και ευχάριστο μέρος του τρόπου ζωής μας. Όποια από τις δυο περιπτώσεις και αν επιλέξουμε, το δεδομένο είναι ότι έχουν να μας προσφέρουν πλεονεκτήματα, μα και κάποια μειονεκτήματα.
Η γοητεία των πρωινών προπονήσεων, για παράδειγμα, έγκειται στην υπόσχεση μιας νέας αρχής και μιας γεμάτης ενέργεια ημέρας. Ωστόσο πολλοί αναρωτιούνται αν υπάρχει όντως κάποια επιστημονική αξία στο τελετουργικό της πρωινής άσκησης. Γενικά και από πολλούς οι πρωινές προπονήσεις έχουν χαρακτηριστεί ως ο καλύτερος φίλος του μεταβολισμού. Ορισμένες μελέτες μάλστα δείχνουν ότι η πρωινή άσκηση μπορεί να εκκινήσει τον μεταβολισμό μας, βοηθώντας μας να κάψουμε περισσότερες θερμίδες κατά τη διάρκεια της ημέρας. Είναι σαν να δίνουμε στο σώμα μας μια εκκίνηση, ανεβάζοντας τον κινητήρα για βέλτιστη καύση θερμίδων.
Επίσης, προγραμματίζοντας τις προπονήσεις το πρωί, τα άτομα είναι πιο πιθανό να καθιερώσουν μια συνεπή ρουτίνα γύρω από την άσκηση, καθώς πλέον εκείνη γίνεται ένα αδιαπραγμάτευτο κομμάτι της ημέρας μας. Παράλληλα, η πρωινή γυμναστική είναι γνωστή για την βελτίωση της διάθεσής μας. Η άσκηση, που γενικότερα απελευθερώνει ενδορφίνες, τις ευχάριστες χημικές ουσίες που ευθύνονται για τη χαρά μας μετά την προπόνηση, αν συμβεί το πρωί, μπορεί να ανυψώσει τη διάθεσή μας και να δώσει θετικό τόνο για ολόκληρη την ημέρα. Επιπλέον, τα γνωστικά οφέλη της άσκησης μπορούν να ενισχύσουν τη συγκέντρωση και την παραγωγικότητα στη δουλειά ή στις καθημερινές μας δραστηριότητες που θα ακολουθήσουν μετά, όπως δουλειά, διάβασμα ή ακόμα και άλλες εργασίες.
Από την άλλη πλευρά, οι νυχτόβιοι λάτρεις της άσκησης υποστηρίζουν ότι το βράδυ είναι η καλύτερη ώρα για σωματική ανδρεία. Με το άγχος της ημέρας πίσω μας, το γυμναστήριο μοιάζει σαν ένα καταφύγιο για να χαλαρώσουμε και να αποβάλλουμε τις προκλήσεις της ημέρας. Η άσκηση εδώ λειτουργεί σαν ένα ισχυρό αγχολυτικό μέσο και μια βραδινή προπόνηση μπορεί να είναι το τέλειο φάρμακο για να αποτινάξουμε τις ανησυχίες της ημέρας. Είναι μια μετάβαση από τη λειτουργία εργασίας, στη λειτουργία χαλάρωσης, παράγοντάς μας την καλύτερη ποιότητα ύπνου.
Αυτό φυσικά έχει και τα σωματικά του πλεονεκτήματα, καθώς το βράδυ η θερμοκρασία του σώματός μας και η μυϊκή μας λειτουργία κορυφώνονται. Η σωματική μας απόδοση έτσι, μπορεί να φτάσει στο ζενίθ της κατά τη διάρκεια των νυχτερινών προπονήσεων, ενώ αν ο στόχος μας είναι να τρέξουμε πιο γρήγορα ή να σηκώσουμε περισσότερα βάρη, τότε η νύχτα μπορεί να είναι η κατάλληλη στιγμή. Επίσης οι χώροι του γυμναστηρίου, του σταδίου, ή η αίθουσα της γιόγκα δεν είναι τόσο γεμάτοι με κόσμο, όσο τις υπόλοιπες ώρες της ημέρας. Έτσι, ειδικά για όσους δεν επιθυμούν την πολυκοσμία, μα ένα ήσυχο περιβάλλον, χωρίς περισπασμούς, το βράδυ είναι ίσως η ιδανική ώρα για άσκηση.
Σε αυτή τη μεγάλη διαμάχη πρωινής έναντι νυχτερινής άσκησης, ο πραγματικός νικητής είμαστε εσείς – το άτομο που κάνει τη συνειδητή επιλογή να δώσει προτεραιότητα στην υγεία και την ευεξία. Αρκεί να δέσουμε τα αθλητικά μας παπούτσια, είτε το ξημέρωμα, είτε κάτω από τον φεγγαρόφωτο ουρανό, και να αφήσουμε τις ενδορφίνες να ρέουν. Άλλωστε, η καλύτερη ώρα προπόνησης είναι αυτή που μας κάνει να επιστέφουμε πίσω σε αυτήν για περισσότερες φορές.
