Μηνάς Τσαμόπουλος
Το παράδοξο της ελληνόκτητης ναυτιλίας, η οποία ενώ είναι η πρώτη παγκοσμίως ναυτιλιακή δύναμη απασχολεί μόλις 20.000 Ελληνες ναυτικούς, ανέδειξε ο καπετάν Παναγιώτης Τσάκος, στο πλαίσιο της εκδήλωσης για το λεύκωμα «Ο ναυτικός αγώνας του 1821», που πραγματοποιήθηκε στο ιστορικό κτίριο της Παλιάς Βουλής, παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου και εκπροσώπων της ναυτιλιακής, της πολιτικής, της οικονομικής και της στρατιωτικής κοινότητας.
Το λεύκωμα εκδόθηκε σε συνεργασία της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας Ελλάδος – Εθνικό Ιστορικό Μουσείο με το Κοινωφελές Ιδρυμα «Μαρία Τσάκος» – Διεθνές Κέντρο Ναυτικής Ερευνας και Παράδοσης.
«Η εξέλιξη αυτή με γεμίζει με αγωνία και δεν χάνω την ευκαιρία να κρούω τον κώδωνα του κινδύνου όπου μπορώ και όπου σταθώ. Αν όλοι μας, Πολιτεία, εφοπλισμός, ναυτεργασία, δεν αφυπνιστούμε ώστε να πάρουμε, χωρίς χρονοτριβή, μέτρα δραστικά, δυναμικά, καλά συντονισμένα και ανταγωνιστικά για να ανακόψουμε τη φθίνουσα καμπύλη στους αριθμούς των Ελλήνων ναυτικών, η ναυτιλία μας θα αφελληνιστεί. Θα χαθεί η ψυχή της, που είναι οι Ελληνες ναυτικοί, και η Ιστορία δεν θα συγχωρήσει την όποια αμέλεια, ολιγωρία ή αδιαφορία επιδείξουμε.
Αν δεν αντιδράσουμε και χαθεί η ναυτοσύνη μας, θα δούμε να καταρρέει το ναυτιλιακό μεγαλούργημα που με τόσους αγώνες, κόπους και θυσίες δημιουργήσαμε. Τότε θα απομείνουμε με μια ναυτιλία ισχυρή μεν από πλευράς πλοιοκτησίας, αλλά στα χέρια ξένων ναυτικών και αλλοδαπών διαχειριστών που θα τη διαφεντεύουν έξωθεν της Ελλάδας, παντελώς αποκομμένη από τον εθνικό μας κορμό. Μια τέτοια εξέλιξη η Ιστορία δεν θα μας τη συγχωρέσει ποτέ.
Γι’ αυτό απαιτείται μια εθνική, συλλογική εκστρατεία ομόψυχα και με όλες μας τις δυνάμεις.
Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να αποδοθεί στην Παιδεία, δημόσια και ιδιωτική, και στην εκπαίδευση των Ελληνοπαίδων, ώστε, γαλουχημένα με αγάπη προς τη θάλασσα, πηγή ισχύος και πλούτου της ναυσίβιας φυλής μας, να στραφούν στο περήφανο ναυτικό επάγγελμα στελεχώνοντας πλοία και γραφεία. Είμαι βέβαιος ότι ο παριστάμενος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, κ. Παναγιώτης Πικραμμένος, και ο υπουργός μας, κ. Γιάννης Πλακιωτάκης, διακατέχονται από τα ίδια αισθήματα και θα είναι πρωτεργάτες στις προσπάθειες αυτές μαζί με τους συναρμόδιους υπουργούς και άλλους φορείς και παράγοντες.
Ο καπετάν Παναγιώτης Τσάκος έκανε και μια αναφορά την οποία πολλοί άκουσαν, λίγοι όμως αντελήφθησαν το βαθύτερο νόημά της. Συγκεκριμένα, μίλησε για τη συμμετοχή του ελληνικού εμπορικού στόλου στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, που ήταν ο δεύτερος μεγαλύτερος μετά τον αγγλικό, με 700 συνολικά πλοία: «Ο ελληνικός εμπορικός στόλος συνέβαλε τα μέγιστα στην επιτυχή έκβαση του πολέμου και αναγνωρίστηκε ως το τέταρτο όπλο της Ελλάδος».
Απευθυνόμενος στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας είπε: «Η παρουσία σας εδώ, κυρία Πρόεδρε, υπογραμμίζει, με τον πλέον περίτρανο και εύγλωττο τρόπο, όχι μόνο τη σημασία και σπουδαιότητα που αποδίδετε στις εκδηλώσεις εορτασμού και τίμησης του Αγώνα της Εθνικής Παλιγγενεσίας, αλλά και τον φόρο τιμής που όλοι εμείς οι Ελληνες οφείλουμε στη θάλασσα και τους ανθρώπους της. Και γι’ αυτό σας είμαστε ιδιαιτέρως ευγνώμονες».
Από την πλευρά του, ο επίτιμος γενικός γραμματέας του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ), πρόεδρος του Δ.Σ. του Ιδρύματος «Μαρία Τσάκος», Ευθύμης Μητρόπουλος, αναφέρθηκε στην προσπάθεια που έγινε για να εκδοθεί το λεύκωμα με τη συμβολή του «θαλασσοκεντρικού», όπως το χαρακτήρισε, ιδρύματος, που οφείλει στη θάλασσα την ύπαρξη, την πρόοδο και ανάπτυξή του, αλλά και τη συνεργασία του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου.
Στη συνέχεια, μάλιστα, τόνισε: «Με το λεύκωμα “Ο ναυτικός αγώνας του 1821”, το ίδρυμα και το μουσείο επιδιώκουν να αναδείξουν τον ουσιαστικό, καταλυτικό εν πολλοίς ρόλο που έπαιξε το Ναυτικό των Ελλήνων στην επίτευξη των στόχων της Επανάστασης του ’21 και μαζί με αυτό:
■ Τον άρρηκτο δεσμό των Ελλήνων με τη θάλασσα.
■ Τον διαχρονικό ρόλο της θάλασσας στην εξύφανση, διαμόρφωση και διαιώνιση της ελληνικής ψυχής.
■ Την κατίσχυση των Ελλήνων στα θαλάσσια έργα χάρη στην αταλάντευτη υπεροχή της ανά τους αιώνες ναυτοσύνης τους και την κατά συνέπεια διαχρονική επιρροή γλώσσας και ναυτοσύνης στη διαμόρφωση του ελληνικού έθνους.
■ Συνοδευτικά-υποστηρικτικά των ανωτέρω ιστορικά πειστήρια που ανθολογούν διακεκριμένες προσωπικότητες από τον σύγχρονο γαλαξία των γραμμάτων και των τεχνών, ο οποίος κοσμεί και διατρανώνει την Ελλάδα του 21ου αιώνα».
Το Ιδρυμα
Το Ιδρυμα «Μαρία Τσάκος», από την ίδρυσή του το 2010, καταβάλλει με σταθερότητα και συνέπεια συντονισμένες προσπάθειες για την προσέλκυση της νέας γενιάς στο ναυτικό επάγγελμα.
Στο πλαίσιο αυτό, ο καπετάν Παναγιώτης Τσάκος ίδρυσε πριν από τρία χρόνια, στη θέση Φάρκαινα της πρωτεύουσας της Χίου, ένα πρότυπο -το πρώτο στην Ελλάδα- ιδιωτικό, μη κερδοσκοπικό Ναυτικό Λύκειο, με εξαιρετικά μέχρι στιγμής αποτελέσματα.
Η πλωτή έκθεση «Επανάσταση ’21»
Παράλληλα, το προσεχές καλοκαίρι θα πραγματοποιηθεί η πλωτή έκθεση «Επανάσταση ’21», η οποία εντάσσεται στο τετραετές επετεια- κό πρόγραμμα της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος για τα 200 χρόνια από την έναρξη της Επανάστασης του 1821.
Πρόκειται για μια πρωτοποριακή έκθεση η οποία κατέστη δυνατό να πραγματοποιηθεί χάρη στην ειδική χορηγία του Ιδρύματος «Μαρία Τσάκος» – Διεθνές Κέντρο Ναυτικής Εκπαίδευσης και Παράδοσης, της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου και του Πολιτιστικού Ιδρύματος της Τράπεζας Πειραιώς.
Συγκεκριμένα, θα πραγματοποιηθεί ο διάπλους ιστιοφόρου του Ιδρύματος «Μαρία Τσάκος», το οποίο θα επισκεφτεί 21 λιμάνια. Ο δωρεάν ελλιμενισμός του ιστιοφόρου και της συνοδείας του εξασφαλίστηκε με ειδική επιχορήγηση και συνδρομή του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
Στην έκθεση εντός του σκάφους θα εκτίθενται επίλεκτα και σπάνια κειμήλια και ιστορικά τεκμήρια σχετικά με τον ναυτικό αγώνα του 1821 από τις συλλογές του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, ενώ σε κάθε λιμάνι θα διενεργούνται εκδηλώσεις σε συνεργασία με τοπικούς φορείς.