Τα πλοία γενικού φορτίου και τα επιβατηγά πλοία είχαν τον μεγαλύτερο αριθμό περιστατικών – Κίνδυνοι από τον μετασχηματισμό της ναυτιλίας σε μια πιο πράσινη βιομηχανία – Τι αποτύπωσε έρευνα με νηογνώμονα DNV
Στη διάρκεια της χρονικής περιόδου 2012 έως το 2021 σημειώθηκε σημαντική πρόοδος προς την ασφαλέστερη ναυτιλία. Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από έρευνα της Lloyd’s List Intelligence και του νορβηγικού νηογνώμονα DNV.
Όπως σημειώνεται όμως, η απαλλαγή από τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και η ψηφιοποίηση συνεπάγονται μελλοντικούς κινδύνους που πρέπει να κατανοηθούν.
Το ιστορικό ασφάλειας της Ναυτιλίας έχει βελτιωθεί σημαντικά την τελευταία δεκαετία, με τις απώλειες πλοίων να μειώνονται κατά 56% μεταξύ 2012 και 2020.
Αυτό είναι το αποτέλεσμα της αυξημένης ψηφιοποίησης, των σύγχρονων κανόνων ασφάλειας και της αυστηρότερης ρυθμιστικής εποπτείας, μεταξύ άλλων μέτρων.
Αυτή η θετική τάση σημειώθηκε ενώ ο παγκόσμιος στόλος πλοίων αυξήθηκε από 116.000 σε 130.000 πλοία 100 χωρητικότητας gross tonnage και άνω.
Ωστόσο, ο μετασχηματισμός της ναυτιλίας έχει εισαγάγει νέους κινδύνους για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο που πρέπει να αξιολογηθούν και να κατανοηθούν πριν επιλυθούν.
Η νέα έκθεση, Maritime Safety 2012-2021: A Decade of progress, προσδιορίζει το 2014 ως το έτος με τις περισσότερες απώλειες συγκριτικά με το μέγεθος του παγκόσμιου στόλου, αν και ο μεγαλύτερος αριθμός απωλειών σημειώθηκε το 2017. Ο αριθμός των θυμάτων έχει μειωθεί.
Εάν ο αριθμός των περιστατικών τεθεί σε σχέση με τη χωρητικότητα του παγκόσμιου στόλου σε dwt, εξακολουθούμε να βλέπουμε κορύφωση το 2014 στο 1,26% ανά 10.000 dwt, αλλά η πτώση ήταν μεγαλύτερη από εάν μετρηθεί ανά αριθμό πλοίων αφού μειώθηκε 0,97% το 2020.
Οι ζημιές στο κύτος και τα μηχανήματα ήταν οι περισσότερες κοινές αιτίες ατυχημάτων. Ήταν σχεδόν το ήμισυ (48%) όλων των περιστατικών που καταγράφηκαν κατά την περίοδο σχεδόν 10 ετών. Μόνο ζημιές στο κύτος του πλοίου αντιπροσώπευε το 5%, επομένως οι ζημιές μηχανημάτων ήταν το πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα.
Η συχνότητα των ζημιών στο κύτος και τα μηχανήματα κορυφώθηκε το 2017, όταν τα περιστατικά αυξήθηκαν κατά 153 από το προηγούμενο έτος. Αυτή ήταν η μεγαλύτερη ζημιά ετήσια αύξηση για την περίοδο που εξέτασαν οι συντάκτες της έρευνας.
Ο συνολικός αριθμός των περιστατικών με ατυχήματα από την 1η Ιανουαρίου 2012 έως τα μέσα του Αυγούστου του 2021 ανήλθαν στις 21.746. Ο αριθμός ήταν σχετικά μικρός το 2012 στα 1.922 περιστατικά. Το 2013 ανέβηκε κατά 271 φθάνοντας τα 2.193 περιστατικά και το 2014 αυξήθηκε στα 2.355
Ακολούθησαν δύο χρόνια πτωτικής πορείας για να έρθει η κορύφωση το 2017 με 2.386 περιστατικά ατυχημάτων. Το 2021 και πιο συγκεκριμένα έως τον Αύγουστο είχαν σημειωθεί τα λιγότερα περιστατικά στο πλαίσιο της έρευνας.
Ο αριθμός των πλοίων που ναυάγησαν, προσάραξαν ή ενεπλάκησαν σε συγκρούσεις ήταν σχετικά μικρός το 2012-13. Ο αριθμός κορυφώθηκε το 2014. Οι αριθμοί παρέμεινε λίγο πολύ σταθεροί το 2015-2018.
Το 2019, μειώθηκαν τα ναυαγισμένα αισθητά, ενώ ο αριθμός των συγκρούσεων σημείωσε σημαντική πτώση το 2020.
Οι αναφορές σχετικά με την «επαφή» μεταξύ πλοίων κυμαίνονται γύρω από έναν μέσο όρο 220 ετησίως κατά τη διάρκεια του σχεδόν 10- περίοδος έτους.
Οι πυρκαγιές και οι εκρήξεις ήταν κατά μέσο όρο 192, με αιχμή τις 232 το 2019.
Ο αριθμός πλοίων πλοία που βυθίζονται, ανατρέπονται ή/και βυθίζονται συνήθως έμενε κάτω από 100 τον αριθμό κάθε χρόνο. Το 2018 ήταν χαμηλός στα όσο 60 τον αριθμό.
Τα πλοία γενικού φορτίου και τα επιβατηγά πλοία είχαν τον μεγαλύτερο αριθμό περιστατικών, με τις ζημιές στο κύτος και τα μηχανήματα να είναι η πιο κοινή αιτία ατυχημάτων και αντιπροσωπεύουν σχεδόν τα μισά περιστατικά.
Καθώς οι ζημιές στο κύτος αντιπροσώπευαν μόνο το 5%, οι ζημιές σε μηχανήματα ήταν ο μεγαλύτερος τομέας ανησυχίας.
Περαιτέρω ανάλυση έδειξε ότι τα πλοία ηλικίας άνω των 25 ετών αντιπροσώπευαν περίπου το ένα τρίτο όλων των απωλειών μεταξύ 2012 και 2021. Ωστόσο, το ποσοστό των μεγάλης ηλικίας πλοίων στο συνολικό σύνολο έχει μειωθεί.
Παραδόξως, σημειώθηκε αύξηση στον αριθμό των περιστατικών που αφορούν πλοία ηλικίας μεταξύ 10 και 14 ετών, η οποία οφείλεται σχεδόν εξ ολοκλήρου σε ζημιές στο κύτος και τα μηχανήματα.
Η έκθεση αποκαλύπτει ότι στην Ευρώπη και στη Βόρεια Αφρική, σημειώθηκαν οι μισές απώλειες αλλά και κρατήσεις πλοίων λόγω παρατηρήσεις μετά από επιθεωρήσεις από τις Αρχές Λιμένος-Port State Control.
«Η διαφάνεια στα δεδομένα για τις απώλειες παγκοσμίως θα αυξήσει τα επίπεδα ασφάλειας σε όλες τις περιοχές», αναφέρουν οι συντάκτες της έκθεσης.
Κοιτάζοντας το μέλλον, μια κύρια αιτία ανησυχίας είναι ο πιθανός κίνδυνος ασφάλειας – όπως οι κίνδυνοι πυρκαγιάς και έκρηξης – από τις τεχνολογίες εναλλακτικών καυσίμων που απαιτούνται για την απαλλαγή από τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου για την κάλυψη των απαιτήσεων του ΙΜΟ για τη μείωση στο μισό των εκπομπών από τον παγκόσμιο στόλο έως το 2050.
Γράφοντας στον πρόλογό του στην έκθεση, ο Knut Ørbeck-Nilssen, επικεφαλής της DNV Maritime, τόνισε: «Στόχος πρέπει να παραμένει η αποφυγή συμβάντων στη θάλασσα μέσω μιας κουλτούρας συνεχούς βελτίωσης, ακόμη και όταν οι τεκτονικές αλλαγές της ψηφιοποίησης της ναυτιλίας και της απαλλαγής της από τις εκπομπές αερίων θέτουν νέες προκλήσεις για την ασφάλεια στον κλάδο».
Και πρόσθεσε: «Μια ανθρωποκεντρική προσέγγιση στο σχεδιασμό και τη λειτουργία είναι απαραίτητη κατά την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, αυτοματοποιημένων διαδικασιών και συστημάτων για να διασφαλιστεί ότι εστιάζονται στον τελικό χρήστη, έτσι ώστε οι δυνατότητές τους να μπορούν να αξιοποιηθούν με ασφαλή και βιώσιμο τρόπο για την μεταμόρφωση της ναυτιλίας».
Ο μετασχηματισμός της ναυτιλίας σε μια πιο πράσινη βιομηχανία που βασίζεται στα νέα δεδομένα δεν θα είναι χωρίς κινδύνους, καταλήγει η έκθεση. Συνιστά μια στροφή στη διαχείριση κινδύνου σε πραγματικό χρόνο και μια ανανεωμένη εστίαση σε ανθρώπινους και οργανωτικούς παράγοντες για την αντιμετώπιση αναδυόμενων κινδύνων ασφάλειας.
Μηνάς Τσαμόπουλος
Lloyd’s List Intelligence: Μειώθηκαν κατά 56% οι απώλειες πλοίων την τελευταία 10ετία