Μπορεί τα χαμόγελα κατά την έναρξη της συνάντησης Μητσοτάκη-Ερντογάν να ήταν ολίγον…παγωμένα, το κλίμα κατά τη διάρκεια αυτής όμως ήταν κατά τα φαινόμενα καλό. Και μπορεί ο χρόνος να ήταν περιορισμένος, ήταν όμως αρκετός προκειμένου να δρομολογηθούν ορισμένες άμεσες εκκρεμότητες, όπως ο προσδιορισμός του επόμενου Ανώτατου Ελληνοτουρκικού Συμβουλίου, αλλά και η υπόμνηση της ανάγκης για αναβάθμιση της συνεργασίας στο μεταναστευτικό.
Το μεταναστευτικό, άλλωστε, «καίει» την κυβέρνηση, καθώς οι ροές είναι αυξημένες σε αρκετά σημεία και ειδικά στο Νότιο Αιγαίο και στην Κρήτη, μιας και η τουρκική στρατοχωροφυλακή επιδεικνύει μια πιο… χαλαρή προσέγγιση σε ορισμένα σημεία των παράλιων.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν την ανάγκη εμβάθυνσης της ελληνοτουρκικής συνεργασίας, με στόχο την ουσιαστική ανάσχεση των ροών. «Κόκκινο τηλέφωνο» μεταξύ της τουρκικής ακτοφυλακής και του Λιμενικού υπάρχει, ενώ ο Τούρκος υπουργός Εσωτερικών Αλί Γερλίκαγια και ο Έλληνας υπουργός Ναυτιλίας Χρήστος Στυλιανίδης μιλούν και έχουν συναντηθεί αρκετές φορές. Για τη βελτιστοποίηση της συνεργασίας, όμως, το επόμενο διάστημα, ενδεχομένως και εντός Οκτωβρίου, θα λάβει χώρα και η αναβληθείσα συνάντηση του Νίκου Παναγιωτόπουλου με τον κ. Γερλίκαγια.
Βεβαίως, κρίσιμο ζήτημα είναι και η Τουρκία να ξεκινήσει να δέχεται επιστροφές μεταναστών που προβλέπονται βάσει της Κοινής Δήλωσης του 2016. Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, πάντως, πιο ισχυρή μοιάζει η τουρκική δέσμευση στο παρασκήνιο για έτι μεγαλύτερη ανάσχεση των ροών. «Θέλουμε οι βάρκες να σταματούν πριν πέσουν στο νερό. Φυσικά η συνεργασία με τις τουρκικές αρχές είναι σημαντική, έχουμε κάνει πρόοδο τον τελευταίο χρόνο να έχουμε καλύτερα κανάλια επικοινωνίας. Δεν θέλουμε να το αφήνουμε στους διακινητές να αποφασίζουν ποιος θα μπει στην Ευρώπη», υπογράμμισε ο κ. Μητσοτάκης μιλώντας στο CNN.
Οι θαλάσσιες ζώνες
Σε κάθε περίπτωση, η συζήτηση για τις θαλάσσιες ζώνες μοιάζει και σήμερα όσο μακριά έμοιαζε και χθες, πριν τη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν. Οι δύο ηγέτες επαναβεβαίωσαν την εντολή στους δύο υπουργούς Εξωτερικών Γιώργο Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν που θα συναντηθούν στην Αθήνα τον Οκτώβριο ή τον Νοέμβριο να προγραμματίσουν τα επόμενα βήματα του πολιτικού διαλόγου. Το πολιτικό και ουσιαστικό περιβάλλον, όμως, δεν μοιάζει πρόσφορο.
Βεβαίως, στον απόηχο της συνάντησης, ενδιαφέρον έχει η τοποθέτηση ανώτατης κυβερνητικής πηγής που «κρατούσε» είναι το σημείο για οριοθέτηση των θαλασσίων δικαιοδοσιών στη βάση του διεθνούς δικαίου. Βέβαια, η τοποθέτηση του κ. Ερντογάν σε ένα διεθνές φόρουμ μένει να αποδειχθεί στην πράξη.
Σε κάθε περίπτωση, απόκλιση υπάρχει στο Κυπριακό. Ο κ. Μητσοτάκης έθεσε με σαφήνεια την ανάγκη επανέναρξης των συζητήσεων για το θέμα, στη βάση της Διζωνικής και Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, αρχής γενομένης από μια νέα τριμερή με τον πρόεδρο της Κύπρου και τον «ψευδοπρωθυπουργό» Τατάρ, με τη συμμετοχή του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ. Δέσμευση του κ. Ερντογάν ότι θα δώσει «ελευθέρως» στον κ. Τατάρ πάντως δεν υπήρξε, ενώ πριν τη συνάντηση ο κ. Ερντογάν ζήτησε από τη διεθνή κοινότητα να αναγνωρίσει το ψευδοκράτος, εμμένοντας στη λύση των δύο κρατών.
Ραντεβού στην Άγκυρα
Όπως και να έχει, Ελλάδα και Τουρκία θα συνεχίσουν να βαδίζουν σε μια πιο «προβλέψιμη» ρότα για τους επόμενους μήνες, με ορίζοντα το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας που θα λάβει χώρα στην Άγκυρα τον Ιανουάριο, έναν χρόνο μετά την επανέναρξη των συνεδριάσεων στην Αθήνα. Η ακριβής σύνθεση, αλλά και οι συμφωνίες που θα υπογραφούν θα προσδιοριστούν στη συνάντηση Γεραπετρίτη-Φιντάν, οι οποίοι θα αναλάβουν να προετοιμάσουν την «ύλη» της συνάντησης. Ομοίως, Γεραπετρίτης και Φιντάν θα προσδιορίσουν και τα επόμενα βήματα του πολιτικού διαλόγου, αλλά και της θετικής ατζέντας, με δεδομένο μάλιστα ότι πρόσφατα άλλαξαν και οι υφυπουργοί Εξωτερικών που είναι οι συνομιλητές των δύο Ελλήνων υφυπουργών Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου και Κώστα Φραγκογιάννη.
