To ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών φουντώνει στην Πορτογαλία μετά την παραίτηση του πρωθυπουργού Αντόνιο Κόστα την Τρίτη το μεσημέρι, λόγω της έρευνας που ξεκίνησε εις βάρος του για διαφθορά. Παράλληλα, οι δημοσκοπήσεις αποκαλύπτουν ότι το σοσιαλιστικό κόμμα PS του Κόστα έχει χάσει το 11,4% της πρόθεσης ψήφου από τις βουλευτικές εκλογές του 2022.
Ο Κόστα παραιτήθηκε την Τρίτη αφού ανακοινώθηκε ότι ξεκίνησε έρευνα εις βάρος του για διαφθορά και εμπλοκή σε συμβόλαια που συνδέονται με το πράσινο υδρογόνο και με την εξόρυξη λιθίου. Παράλλήλα πραγματοποιήθηκαν έφοδοι των πορτογαλικών αρχών στην επίσημη κατοικία του και σε δύο υπουργεία, ενώ έγιναν και αρκετές συλλήψεις υψηλά ιστάμενων κοντινών προσώπων του Πορτογάλου πρωθυπουργού.
Ο Πορτογάλος πρόεδρος Μαρσέλο Ρεμπέλο ντε Σόουζα θα συναντηθεί με τα πολιτικά κόμματα την Τετάρτη και με τους συμβούλους του την Πέμπτη ώστε να αποφασίσει εάν τελικά θα διαλύσει το κοινοβούλιο ή θα προκηρύξει εθνικές εκλογές ή θα διορίσει νέο υποψήφιο για σχηματισμό κυβέρνησης.
Δεδομένης της σημερινής απόλυτης πλειοψηφίας του σοσιαλιστικού κόμματος (PS), ο ντε Σόουζα είχε δηλώσει προηγουμένως ότι οποιαδήποτε απόφαση του πρωθυπουργού να παραιτηθεί θα προκαλούσε τη διάλυση του κοινοβουλίου, ανέφερε το πορτογαλικό πρακτορείο ειδήσεων, LUSA.
«Εάν αλλάξει ο πρωθυπουργός, το κοινοβούλιο θα διαλυθεί», είχε δηλώσει ο ντε Σόουζα στις 24 Ιανουαρίου 2023, αναφερόμενος σε ένα «υποθετικό σενάριο» να αναλάβει ένας άλλος σοσιαλιστής πρωθυπουργός.
«Διότι αυτή η πλειοψηφία σχηματίστηκε με έναν πρωθυπουργό που κατέβηκε όχι μόνο ως αρχηγός κόμματος, αλλά και ως αρχηγός της κυβέρνησης», είχε προσθέσει τότε.
Ο Κόστα ήταν πρωθυπουργός για σχεδόν οκτώ χρόνια, καθώς ορκίστηκε για πρώτη φορά στις 26 Νοεμβρίου 2015 από τον πρώην πρόεδρο Ανίμπαλ Καβάκο Σίλβα.
Παρόλα αυτά, εάν οι εκλογές διεξάγονταν σήμερα, το πορτογαλικό σοσιαλιστικό κόμμα (PS) θα έχανε το 11,4% σε ψήφους, πέφτοντας από το 41,4% των βουλευτικών εκλογών του 2022 στο 29%, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις του Οκτωβρίου από την Europe Elects, λίγο πριν ξεσπάσει το σκάνδαλο.
Μόλις τρεις μονάδες πιο κάτω βρίσκεται το κεντροδεξιό κόμμα της αντιπολίτευσης PSD (ΕΛΚ), με επικεφαλής τον Λουίς Μοντενέγρο. Το PSD συγκέντρωσε το 28% των ψήφων στις εκλογές του 2022, ενώ τώρα συγκεντρώνει περίπου 26%.
Ωστόσο, η έρευνα για διαφθορά κατά του Κόστα πιθανότατα να επηρεάσει καθοριστικά την πρόθεση ψήφου, η οποία προς το παρόν παραμένει άγνωστη, καθώς δεν έχουν κυκλοφορήσει νέες δημοσκοπήσεις.
Η ακροδεξιά Chega (ID), η οποία χαρακτηρίζεται ως «οργάνωση μίσους» από ΜΚΟ που ήταν προηγουμένως, είχε σημαντικά κέρδη στην τελευταία δημοσκόπηση με προβλεπόμενο ποσοστό 13,2%, έναντι 7,2% στις βουλευτικές εκλογές του 2022.
Η Φιλελεύθερη Πρωτοβουλία και το Αριστερό Μπλοκ συγκεντρώνουν από 7%, σημειώνοντας και τα δύο ελαφρά κέρδη σε σχέση με το 2022. Ακολουθούν η συμμαχία CDU (Η Αριστερά) με 4,4% και το Κόμμα για την Ευημερία των Ζώων (Πράσινοι/EFA), που συγκεντρώνει ποσοστό 3%.
