Οι συνταξιούχοι που ήδη απασχολούνται ή έχουν αναλάβει για πρώτη φορά εργασία θα πρέπει να δηλώσουν την απασχόλησή τους σε ειδική πλατφόρμα που έχει ετοιμάσει ο ΕΦΚΑ και αναμένεται να τη θέσει σε λειτουργία την επόμενη εβδομάδα.
Η δήλωση της απασχόλησής τους είναι υποχρεωτική προκειμένου να αποφύγουν ελέγχους και επιστροφή των συντάξεων ενός έτους στην περίπτωση που εντοπιστούν να εργάζονται παράνομα.
Οι συνταξιούχοι θα πρέπει να δηλώσουν τα προσωπικά τους στοιχεία, τον ΑΜΚΑ, και το ΑΦΜ τους ώστε στη συνέχεια ο ΕΦΚΑ να προχωρήσει σε διασταυρώσεις με την Εφορία και το σύστημα Εργάνη για να εξακριβωθεί το είδος της απασχόλησης (μισθωτή εργασία, αυτοαπασχόληση, ελεύθερο επάγγελμα) το ύψος της αμοιβής και ο πόρος που θα πρέπει να εισπραχθεί υπέρ του ΕΦΚΑ.
Οι κρατήσεις που αντιστοιχούν στην απασχόληση για τον μήνα Ιανουάριο, θα εισπραχθούν σε μια δόση μετά την δήλωση των συνταξιούχων.
Με τον νόμο 5078/2023 καταργήθηκε η μείωση της σύνταξης κατά 30% που επιβαλλόταν σε συνταξιούχους που εργάζονταν και από 1/1/2024ι θεσπίστηκε κράτηση υπέρ ΕΦΚΑ με μικρότερο ποσοστό.
Οι συνταξιούχοι που απασχολούνται ως μισθωτοί , θα έχουν κράτηση 10% στην αμοιβή της εργασίας τους, αν είναι αυτοαπασχολούμενοι με κύρια και επικουρική ασφάλιση θα καταβάλουν στον ΕΦΚΑ τις μηνιαίες τους εισφορές (για κύρια και επικουρική) με προσαύξηση 40% και αν η απασχόλησή τους είναι σε ελεύθερο επάγγελμα θα καταβάλουν την εισφορά κύριας ασφάλισης με προσαύξηση 50%
Προϋπόθεση για τα πάρει τα έσοδα ο ΕΦΚΑ είναι να δηλώσουν οι συνταξιούχοι την απασχόλησή τους.
Η δήλωση της εργασίας θα γίνει ως εξής:
*Ηδη εργαζόμενος συνταξιούχος ως μισθωτός, μέχρι τον Δεκέμβριο του 2023 είχε περικοπή 30% στη σύνταξη, και κατέβαλε εισφορές επί του μισθού. Από 1/1/2024 συνεχίζει απασχολούμενος χωρίς μείωση 30% στη σύνταξη αλλά με εισφορά 10% επί του μισθού (πριν τις ασφαλιστικές κρατήσεις). Η απασχόληση δηλώνεται εκ νέου τον Φεβρουάριο και η εισφορά 10% για τον μήνα Ιανουάριο θα παρακρατηθεί μαζί με την εισφορά Φεβρουαρίου.
*Συνταξιούχος αναλαμβάνει ή δηλώνει για πρώτη φορά απασχόληση τον Φεβρουάριο του 2024. Θα κάνει την δήλωση ανάληψης εργασίας στον ΕΦΚΑ και η πρώτη κράτηση που θα έχει θα είναι από τον Φεβρουάριο που ανέλαβε εργασία.
* Συνταξιούχος αυτοαπασχολούμενος (π.χ. γιατρός με ιδιωτικό ιατρείο μετά τη σύνταξη), δήλωνε απασχόληση με το προηγούμενο καθεστώς και συνεχίζει εργαζόμενος μετά την 1/1/2024. Θα προβεί σε νέα δήλωση επαγγέλματος τον Φεβρουάριο και θα έχει προσαύξηση στην εισφορά κύριας σύνταξης κατά 50%. Η προσαύξηση για τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο θα υπολογιστεί στην κατηγορία που έχει επιλέξει ο συνταξιούχος και θα πληρωθεί με την τακτική εισφορά Φεβρουαρίου.
Για τους αυτοαπασχολούμενους συνταξιούχους και όσους ασκούν ελεύθερο επάγγελμα, τα έσοδα από την προσαύξηση των εισφορών θα εισπράττονται μέσα από τα μηνιαία ειδοποιητήρια του ΕΦΚΑ.
Για τους μισθωτούς η απόδοση της κράτησης 10% υπέρ του ΕΦΚΑ θα γίνεται μέσω των ΑΠΔ που υποβάλουν οι εργοδότες κάθε μήνα για το προσωπικό που απασχολούν.
Στους 100.000 οι συνταξιούχοι με εργασία
Το υπουργείο Εργασίας εκτιμά ότι οι συνταξιούχοι που απασχολούνται σε κάθε μορφής εργασία ξεπερνούν τους 100.000, ωστόσο δηλωμένοι στον ΕΦΚΑ από το παλιό καθεστώς είναι περίπου 40.000 συνταξιούχοι.
Το μεγαλύτερο αντικίνητρο στη δήλωση της απασχόλησής τους ήταν ο φόβος μείωσης της σύνταξης κατά 30%. Τώρα που η ποινή καταργήθηκε, αναμένεται ότι θα αυξηθούν και οι συνταξιούχοι που θα δηλώσουν ότι απασχολούνται καταβάλλοντας ένα ποσό που σε σύγκριση με τη μείωση της σύνταξης είναι ελάχιστο.
Στις περιπτώσεις παράλληλης απασχόλησης, δηλαδή συνταξιούχος που εργάζονται με μισθό σε δυο ή περισσότερες δουλειές (πλήρους ή και μερικής απασχόλησης), θα καταβάλλεται κράτηση 10% από τις αμοιβές τους. Αν η παράλληλη απασχόληση είναι σε ελεύθερο επάγγελμα, τότε θα καταβάλουν μια προσαύξηση 50% ή 40% (αν υπάρχει και επικουρική ασφάλιση) επειδή για την παράλληλη απασχόληση σε ελεύθερο επάγγελμα προβλέπεται μια εισφορά.
Με τον νέο καθεστώς θα μπορούν να εργάζονται και συνταξιούχοι αναπηρίας με εξαίρεση από οποιαδήποτε επιπλέον κράτηση.
Στις εξαιρέσεις από κάθε κράτηση περιλαμβάνονται οι αγρότες συνταξιούχοι του ΟΓΑ που συνεχίζουν την αγροτική δραστηριότητα, οι συνταξιούχοι άλλων ταμείων που ασκούν αγροτική δραστηριότητα από την οποία αποκτούν ετήσιο εισόδημα ως 10.000 ευρώ, οι πολύτεκνοι, οι συνταξιούχοι ειδικών κατηγοριών (λογοτέχνες, κ.α)
Του Κώστα Κατίκου
