Σε μια κίνηση υψηλού συμβολισμού προχώρησε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επισκεπτόμενος την Ουκρανία και συγκεκριμένα την Οδησσό όπου και συναντήθηκε με τον πρόεδρο της χώρας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Κατά τη συνάντησή τους ο κ. Μητσοτάκης εξέφρασε στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι τη στήριξη της Ελλάδας στην Ουκρανία, ενώ η συνέντευξη Τύπου δεν μεταδόθηκε ζωντανά.
Στην Οδησσό και το μουσείο της Φιλικής Εταιρείας
Ο Πρωθυπουργός αρχικά επισκέφθηκε το λιμάνι της πόλης, όπου τον υποδέχτηκε ο Ουκρανός Πρόεδρος, και ενημερώθηκε για την λειτουργία του διαδρόμου εξαγωγής σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας και του Δούναβη.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέχεια μετέβη στο κτίριο διοίκησης του λιμένα Οδησσού, όπου είχε τετ α τετ συνάντηση με τον Volodymyr Zelenskyy. Ακολούθησε συνάντηση με τη συμμετοχή των αντιπροσωπειών των δύο χωρών.
Κατά τη διάρκεια των συνομιλιών, ο Πρωθυπουργός επανέλαβε τη συνεχιζόμενη στήριξη της χώρας μας προς την Ουκρανία, καθώς και τη σταθερή στήριξη στην ευρωπαϊκή και ευρωατλαντική προοπτική της.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισήμανε τη βούληση της Ελλάδας να συνδράμει στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, με έμφαση στην Οδησσό, πόλη που έχει ιδιαίτερη ιστορική και πολιτιστική σημασία για τη χώρα μας.
Εξετάστηκαν επίσης άλλοι τομείς συνεργασίας, όπως στον τομέα της ενέργειας, όπου η Ελλάδα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην λειτουργία του νότιου διαδρόμου εφοδιασμού της Ευρώπης και αναπτύσσει τον κάθετο συνδετήριο διάδρομο για την καλύτερη κάλυψη των αναγκών των Βαλκανίων και της ανατολικής Ευρώπης.
Οι δύο ηγέτες μετέβησαν αμέσως μετά στο οικιστικό συγκρότημα που επλήγη πριν λίγες μέρες με συνέπεια τον θάνατο 12 αμάχων, περιλαμβανομένων πέντε παιδιών, όπου κατέθεσαν ανθοδέσμες στο μνημείο προς τιμήν των θυμάτων.
Ο Πρωθυπουργός επισκέφθηκε στη συνέχεια το μουσείο της Φιλικής Εταιρείας, το οποίο στεγάζεται στην παλαιά κατοικία του εθνικού ευεργέτη Γρηγορίου Μαρασλή, και κατέθεσε στεφάνι στο μνημείο που έχει εγερθεί στην αυλή του μουσείου προς τιμήν των τριών ιδρυτών της Φιλικής Εταιρείας, Νικόλαο Σκουφά, Αθανάσιο Τσακάλωφ και Εμμανουήλ Ξάνθο.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε μάλιστα την ευκαιρία να συνομιλήσει με Έλληνες της Διασποράς και ομογενείς που συγκεντρώθηκαν ώστε να τον υποδεχτούν στον χώρο του μουσείου.
«Ήθελα να έρθω ειδικά στην Οδησσό -καταφέραμε και βρήκαμε τον τρόπο να συντονίσουμε τα προγράμματά μας με τον Πρόεδρο Ζelenskyy- για να γνωρίζετε ότι είμαστε κοντά σας, στηρίζουμε την Ουκρανία, αλλά στηρίζουμε και εσάς στον αγώνα τον οποίον κάνετε να κρατήσετε ζωντανές τις ελληνικές σας ρίζες.
Είμαι πολύ συγκινημένος για τη δυνατότητα που μου δίνετε να σας συναντήσω και νομίζω ότι όλοι είμαστε συγκλονισμένοι από την τραγωδία ειδικά του Ελληνισμού της Μαριούπολης. Θέλουμε να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας να αφήσουμε πίσω αυτές τις πολύ δύσκολες στιγμές και να κοιτάξουμε το μέλλον με περισσότερη αισιοδοξία.
Αλλά πραγματικά σας ευχαριστώ που κάνατε τον κόπο να έρθετε σήμερα εδώ και πραγματικά σας εύχομαι το καλύτερο», τόνισε ο Πρωθυπουργός.
«Όλη η Ευρώπη στηρίζει τον αγώνα της Ουκρανίας για ελευθερία και ανεξαρτησία. Και φυσικά η Ελλάδα δεν μπορεί να λείπει από αυτήν την προσπάθεια», συμπλήρωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Το παρασκήνιο της επίσκεψης και τα μηνύματα στήριξης προς την Ουκρανία
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε εκφράσει την επιθυμία εδώ και καιρό να επισκεφτεί την Οδησσό, προκειμένου να απευθύνει μήνυμα στήριξης στην Ουκρανία, καθώς και μήνυμα προς το ελληνικό στοιχείο της Ουκρανίας, δεδομένου ότι πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα κέντρα της ελληνικής παιδείας της Διασποράς και έδρα της Φιλικής Εταιρείας, σύμβολο των ιστορικών και πολιτιστικών δεσμών.
Η επίσκεψη οργανώθηκε υπό συνθήκες άκρας μυστικότητας για λόγους ασφαλείας. Είχε συμφωνηθεί στην τελευταία τηλεφωνική επικοινωνία που είχε ο Πρωθυπουργός με τον Πρόεδρο της Ουκρανίας στο τέλος Ιανουαρίου. Στη συνέχεια αναζητήθηκε η κατάλληλη ημερομηνία μέσω διπλωματικών διαύλων.
Ο Πρωθυπουργός υπογράμμισε την πρόθεση της Ελλάδας να συμβάλει στην ανασυγκρότηση της Οδησσού, το ιστορικό κέντρο της οποίας ανακηρύχθηκε τον Ιανουάριο του 2023 Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO, ενώ συναντήθηκε με εκπροσώπους της ελληνικής διασποράς και ομογένειας.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε στήριξη προς την Ουκρανία, τόσο στο πλαίσιο της ΕΕ όσο και του ΝΑΤΟ, που θα συνεχιστεί στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της Ελλάδας και χωρίς να αποδυναμωθούν οι αμυντικές ικανότητες της χώρας μας.
Όσον αφορά στη στήριξη της Ελλάδας προς την ευρωπαϊκή και ευρω-ατλαντική προοπτική της Ουκρανίας, υπενθυμίζεται ότι ο Πρόεδρος της Ουκρανίας είχε πραγματοποιήσει την πρώτη του επίσημη επίσκεψη στην Ελλάδα τον περασμένο Αύγουστο, κατόπιν της πρόσκλησης που του είχε απευθύνει ο Πρωθυπουργός.
Στην Αθήνα ο Volodymyr Zelenskyy είχε συναντήσει για πρώτη φορά στο άτυπο δείπνο που οργάνωσε ο Πρωθυπουργός με τους ηγέτες της περιοχής, παρουσία της ηγεσίας των ευρωπαϊκών θεσμών. Το δείπνο και η Διακήρυξη των Αθηνών που είχε υιοθετηθεί εξέπεμψε ισχυρό μήνυμα στήριξης της Ουκρανίας και της ευρω-ατλαντικής προοπτικής ολόκληρης της περιοχής και ακόμα ισχυρότερο μήνυμα ότι ο δρόμος αυτός για ολόκληρη την περιοχή περνά μέσα από την Αθήνα.
Σημειώνεται ότι σε συνέχεια των αποφάσεων του ΝΑΤΟ -στη Σύνοδο Κορυφής της Μαδρίτης και του Βίλνιους τον περασμένο Αύγουστο η Ελλάδα προσχώρησε στην Διακήρυξη των ηγετών των G7 για τη στήριξη της Ουκρανίας- στην οποία επαναλαμβάνονται οι αποφάσεις της Συμμαχίας και επαναβεβαιώνεται η συνέχιση της στήριξης της Ουκρανίας, τόσο διμερώς όσο και μέσω της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.
Αναύτικά οι δηλώσεις του Πρωθυπουργού
«Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε, φίλε Volodymyr, ευχαριστώ και εκ μέρους της αντιπροσωπείας μας γι΄ αυτήν την πολύ ζεστή υποδοχή. Θα ξεκινήσω εκφράζοντας τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια για τον αποτρόπαιο βομβαρδισμό της 2ας Μαρτίου κατά αστικών συγκροτημάτων εδώ στην Οδησσό.
Τον αποτροπιασμό μας για τις ενέργειες της Ρωσίας κατά της χώρας σας τον έχουμε εκφράσει πολλές φορές, αλλά δεν θα σταματήσει ποτέ να μας προκαλεί οδύνη τέτοιος βαθμός βιαιότητας και βαρβαρότητας, που οδηγεί στον θάνατο αμάχους, μικρά παιδιά, ακόμα και βρέφη.
Περιηγηθήκαμε σήμερα εδώ στην Οδησσό, επισκεφθήκαμε τον τόπο της ρωσικής επίθεσης και μου εντυπώθηκε ξεκάθαρα από τη μία η εικόνα της καταστροφής που έχετε υποστεί αλλά από την άλλη και η εικόνα της ανθεκτικότητας και της γενναιότητας του ουκρανικού λαού.
Και είμαι διπλά συγκινημένος που βρίσκομαι σήμερα σε αυτήν την πόλη-μνημείο του παγκόσμιου πολιτισμού. Εδώ όπου η Φιλική Εταιρεία άναψε την φλόγα της Ανεξαρτησίας της Ελλάδας, με το σύνθημα «Ελευθερία ή Θάνατος», αλλά και στον τόπο-σύμβολο όπου αντιστέκεται ο ουκρανικός λαός παλεύοντας για τη δική του ελευθερία.
Μαζί με την Μαριούπολη, άλλωστε, η Οδησσός υπήρξε επί πολλούς αιώνες ζωτικός κόμβος του Ελληνισμού στις ακτές του Εύξεινου Πόντου. Και είχα την ιδιαίτερη χαρά πριν από λίγο να συναντήσω εκπροσώπους της ελληνικής ομογένειας, που αποτελούν τη ζωντανή συνέχεια της μακραίωνης αυτής σύνδεσης μεταξύ των δύο χωρών μας. Και καθώς στις μέρες μας η πόλη αποτυπώνει τον αγώνα κατά της ρωσικής εισβολής και κατοχής, κάνει διπλούς τους δεσμούς που ενώνουν τα κράτη, τις κοινωνίες, αλλά και την κοινή ιστορική μας διαδρομή.
Η παρουσία μου εδώ αντανακλά, πιστεύω, τον σεβασμό όλου του ελεύθερου κόσμου προς τον ηρωικό λαό σας. Ταυτόχρονα, υπογραμμίζει τη δέσμευση της πατρίδας μου, της Ελλάδας, να παραμείνει στο πλευρό σας. Συμπαραστάτης στη δίκαιη προσπάθεια να υπερασπιστείτε το έδαφός σας, την εθνική σας κυριαρχία, αλλά και την αξιοπρέπεια των δεκάδων εκατομμυρίων πολιτών της Ουκρανίας.
Είναι μία στάση αρχής, την οποία τηρήσαμε με συνέπεια από την πρώτη στιγμή, τόσο διμερώς, όσο και στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Εθνών. Γιατί τον 21ο αιώνα κανείς πόλεμος δεν μπορεί να ματώνει την καρδιά της Ευρώπης. Ούτε να παραβιάζει με βία το Διεθνές Δίκαιο και κυρίως τα καθορισμένα σύνορα και την εδαφική ακεραιότητα μίας ανεξάρτητης χώρας.
Γνωρίζετε καλά, αγαπητέ Volodymyr, ότι η χώρα μου υπερασπίζεται διαχρονικά την ειρήνη, απορρίπτοντας τον όποιο ανιστόρητο αναθεωρητισμό. Πολύ περισσότερο καθώς και η ίδια έχει στο παρελθόν βρεθεί αντιμέτωπη με επιθετικότητα. Και σε καιρούς που ο αυταρχισμός και ο δεσποτισμός αποτελούν μαύρες κηλίδες στο χάρτη και στον πολιτισμό μας.
Δεν χρειάζεται, λοιπόν, καμία άλλη ερμηνεία η συμμετοχή της Ελλάδας στην αμυντική συνδρομή της Ευρώπης στην Ουκρανία. Όπως και στην πολύπλευρη προσπάθεια που κάνει η χώρα σας για να αντέξει και να ανασυγκροτηθεί εν μέσω μαχών, εν μέσω βομβαρδισμών που κρατούν ήδη δύο χρόνια.
