Ένα ακόμα λιμάνι στην ανατολική Μεσόγειο, στα πρότυπα της Σούδας και, μάλιστα, με ελληνοαμερικανική υπογραφή πρόκειται να δημιουργηθεί και πιο συγκεκριμένα στο Μαρί της Κύπρου.
Το σχέδιο της από κοινού επένδυσης Ελλάδας και ΗΠΑ στην Κύπρο «τρέχει» αθόρυβα εδώ και μερικούς μήνες, ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες της Realnews, επικυρώθηκε κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Νίκου Χριστοδουλίδη στον Λευκό Οίκο.
Ήδη, εδώ και έναν χρόνο η Ελλάδα έχει αποφασίσει να επενδύσει σημαντικά κονδύλια για την αναβάθμιση των υποδομών στη ναυτική βάση «Ευάγγελος Φλωράκης» στο Μαρί της Κύπρου, με τις ΗΠΑ να αποφασίζουν να προχωρήσουν σε επιπλέον επένδυση.
Σκοπός των Αμερικανών είναι να χρησιμοποιείται η Κύπρος ως ενδιάμεσος σταθμός τροφοδοσίας των πλοίων του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού, ώστε να μπορούν να επιχειρούν απρόσκοπτα στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Όπως φαίνεται, για τις ΗΠΑ η αδήριτη ανάγκη ενίσχυσης των λιμενικών εγκαταστάσεων στο Μαρί προέκυψε μετά τις εξελίξεις του τελευταίου χρόνου στη Μέση Ανατολή και ειδικά ύστερα από τις πυραυλικές επιθέσεις που εξαπέλυσε το Ιράν εναντίον του Ισραήλ.
Βασικός στόχος είναι να δημιουργηθεί μία τρίτη βάση στα πρότυπα της Σούδας στη Μεσόγειο, με τη δεύτερη να βρίσκεται στην Αλεξανδρούπολη.
Σημαντικά ποσά
Οι ΗΠΑ είναι αποφασισμένες να επενδύσουν σημαντικά ποσά στην αναβάθμιση των στρατιωτικών υποδομών της Κύπρου, όπου ήδη έχουν ξεκινήσει έργα στο Μαρί για την κατασκευή ελικοδρομίου.
Αυτή η νέα εγκατάσταση θα μπορεί να υποδέχεται και να φιλοξενεί στρατιωτικά ελικόπτερα. Τα έργα «τρέχουν» με γοργούς ρυθμούς και αναμένεται να ολοκληρωθούν εντός του 2025.
Παράλληλα, έχει αποφασιστεί αμερικανική επένδυση ύψους περίπου 200 εκατ. ευρώ για την επέκταση του χερσαίου χώρου και για την εμβάθυνση του λιμένα στο Μαρί, ο οποίος προβλέπεται να έχει ολοκληρωθεί το 2026.
Ταυτόχρονα με τις ΗΠΑ επενδύει στο Μαρί και η Ελλάδα, για τις ανάγκες του Πολεμικού Ναυτικού, ώστε να μπορούν να ελλιμενίζονται οι φρεγάτες που επιχειρούν στην ανατολική Μεσόγειο, στο πλαίσιο της επιχείρησης UNIFIL (η δύναμη των Ηνωμένων Εθνών για τον Λίβανο), αλλά και της γενικότερης παρουσίας της στην περιοχή.
Άλλωστε, δεν είναι τυχαία η επίσκεψη στη βάση του ίδιου του Νίκου Χριστοδουλίδη με Αμερικανούς γερουσιαστές στις 5 Οκτωβρίου, στο πλαίσιο περιοδείας τους, με στόχο την ανάπτυξη και την ενδυνάμωση των διμερών σχέσεων Κύπρου και ΗΠΑ.
Απορωσοποίηση
Είναι γεγονός ότι μετά την άρση του εμπάργκο πώλησης όπλων στην Κύπρο, οι ΗΠΑ έχουν ήδη ξεκινήσει να προωθούν αμερικανικά οπλικά συστήματα στη Λευκωσία, ήδη από το 2023. Σε αυτό το πλαίσιο ξεκίνησε η απορωσοποίηση των κυπριακών Ενόπλων Δυνάμεων. Η αρχή έγινε με την πώληση των ελικοπτέρων Mi 35 στη Σερβία και με την προμήθεια έξι γαλλικών -οπλισμένων- Η145Μ. Η επόμενη κίνηση θα αφορά τα ρωσικά άρματα μάχης Τ-80, τα οποία προκαλούν εδώ και χρόνια «πονοκέφαλο» λόγω των δυσκολιών συντήρησής τους. Τα γερμανικά Leopard και τα γαλλικά Lecrerc, αλλά και τα αμερικανικά Abrams βρίσκονται στο επίκεντρο του κυπριακού ενδιαφέροντος.
Η λίστα των ρωσικών οπλικών συστημάτων από τα οποία πρέπει να απαλλαγεί η Εθνική Φρουρά περιλαμβάνει και τα τεθωρακισμένα οχήματα μάχης BMP-3, τα γνωστά και σε εμάς TOR- M1 , καθώς και τα αντιαεροπορικά BUK M1-2.
Ήδη, η Κύπρος έχει εκφράσει αίτημα προς τις ΗΠΑ, ώστε να μπει στη λίστα των χωρών που λαμβάνουν μεταχειρισμένο στρατιωτικό υλικό και ταυτόχρονα να της παρασχεθούν όλες εκείνες οι διευκολύνσεις, ώστε να προχωρήσει και στην παραγγελία νέων οπλικών συστημάτων από την αμερικανική βιομηχανία.
Δεδομένου ότι για να μπορέσει η Κύπρος να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ θα πρέπει να διαθέτει αμυντικά συστήματα που θα παρουσιάζουν ομοιοτυπία με τα υπόλοιπα της συμμαχίας, το εξοπλιστικό πρόγραμμα της χώρας «τρέχει» με ταχείς ρυθμούς και με ορίζοντα υλοποίησης τα
δύο χρόνια.
Ο δρόμος ένταξης στο ΝΑΤΟ δεν είναι εύκολος και συναντά ένα μεγάλο εμπόδιο που είναι η Τουρκία. Η σύμφωνη γνώμη της είναι απαραίτητη, στο πλαίσιο της ομοφωνίας που απαιτείται για τη λήψη οποιασδήποτε απόφασης στη Συμμαχία.
Όπως είναι αναμενόμενο, η Άγκυρα δεν βλέπει με καλό μάτι τις επενδύσεις των ΗΠΑ στο Μαρί, γιατί διακρίνει έναν διπλό κίνδυνο: η ενίσχυση της Κύπρου με ανώτερη στρατιωτική τεχνολογία και υποδομές πραγματοποιείται τη στιγμή που η χώρα περικυκλώνεται στρατηγικά. Από την Αλεξανδρούπολη, για την οποία δημόσια εκφράζει την ανησυχία της, στη Σούδα και τώρα στο Μαρί, η Τουρκία θεωρεί ότι «στραγγαλίζεται» από θαλάσσης.