Η Ελλάδα όχι μόνο εξασφάλισε τα περισσότερα κονδύλια μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. από το Ταμείο Ανάκαμψης ως ποσοστό του ΑΕΠ της, 30,5 δισ. ευρώ ή 16,7% του ΑΕΠ, αλλά έχει απορροφήσει μέχρι στιγμής και τα περισσότερα, 11,1 δισ. ευρώ ή 6,1% του ΑΕΠ της, σύμφωνα με τον σχετικό πίνακα επιδόσεων της Κομισιόν.
Στο πρόσφατο κείμενο των Συστάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς τα κράτη-μέλη, που δημοσιεύθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμήνου, τα σχόλια για τις επιδόσεις των κρατών-μελών στην αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης αποτύπωσαν και ποιοτικά την εικόνα. Έτσι, ενώ η Γερμανία, για παράδειγμα, που δεν έχει υποβάλει μέχρι στιγμής κανένα αίτημα πληρωμής δόσης, επιπλήττεται για «σημαντικές καθυστερήσεις» και καλείται να «επιταχύνει σημαντικά», η Ελλάδα, έχοντας υποβάλει τρία αιτήματα πληρωμής, θεωρείται ότι «προχωρεί καλά» και καλείται να «διατηρήσει τη δυναμική της εφαρμογής στο μέλλον».
Η Ελλάδα, σημειώνει το κείμενο, ξεκίνησε δυνατά στην εφαρμογή του σχεδίου της και έχει συστήσει ένα σύστημα διαχείρισης και ελέγχου για να παρακολουθεί και να συντονίζει την έγκαιρη ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων. Είναι σημαντικό να διατηρηθούν και να ενισχυθούν αυτές οι προσπάθειες στο μέλλον.
Αντίθετα, για τη Γερμανία σημειώνεται ότι έχει αφιερώσει ελάχιστους πόρους στην εφαρμογή του σχεδίου και δεν του έχει δώσει προτεραιότητα.
H διαφοροποίηση εξηγείται έως ένα βαθμό από τη σχετική σημασία του προγράμματος για κάθε χώρα. Ενώ για την Ελλάδα οι πόροι του Ταμείου αντιστοιχούν στο 6,1% του ΑΕΠ της, για τη Γερμανία, που έχει λαμβάνειν 26,4 δισ. ευρώ, αντιστοιχούν μόνο στο 0,7% του ΑΕΠ της. Επιπλέον, η Ελλάδα έχει να καλύψει ένα επενδυτικό κενό της τάξης των 100 δισ. ευρώ, «κληρονομιά» των μνημονίων.
Ωστόσο, μια σημαντική προειδοποίηση απευθύνει η Κομισιόν και προς την Ελλάδα: Το σχέδιο, σημειώνει, φθάνει σε ένα σημείο, όπου θα εξαρτάται όλο και περισσότερο από τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές, οι οποίες έχουν διοικητικές και εφαρμοστικές αδυναμίες. Γι’ αυτό και θα απαιτηθούν συντονισμός και βοήθεια προς αυτές τις Αρχές, προκειμένου να υλοποιήσουν το σχέδιο που περιλαμβάνει μια σειρά από δημόσιους διαγωνισμούς.
Έτσι, οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης αντιμετωπίσθηκαν ως «μάννα εξ ουρανού». Υπό την ευθύνη του τέως αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Θόδωρου Σκυλακάκη, οι Αρχές κινητοποιήθηκαν, συστάθηκε η Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης, με επικεφαλής τον Νίκο Μαντζούφα, έως τότε γενικό γραμματέα Ιδιωτικών Επενδύσεων και ΣΔΙΤ, για να «τρέξει» τα έργα, και έκτοτε ξεκίνησε αγώνας δρόμου προκειμένου να ικανοποιηθούν τα προαπαιτούμενα και να μη χαθούν οι πόροι που δικαιούται η χώρα μας και θα είναι διαθέσιμοι έως τον Αύγουστο του 2026. Στην πραγματικότητα η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που έχει στήσει ειδικό σύστημα διαχείρισης και ελέγχου για το Ταμείο Ανάκαμψης.
Επιπλέον, αρμόδιες πηγές επισημαίνουν ότι η Ελλάδα έχει βοηθηθεί όχι μόνο από την εμπειρία της από τα ΕΣΠΑ, αλλά και από τα μνημόνια, με τα οποία το Ταμείο Ανάκαμψης έχει πολλά κοινά. Για να εισπραχθεί μια δόση η χώρα πρέπει να ικανοποιεί κάποια προαπαιτούμενα, τα λεγόμενα ορόσημα, τα οποία περιλαμβάνουν υιοθέτηση μεταρρυθμίσεων και υλοποίηση επενδύσεων. «Είναι ένα βαρύ πρόγραμμα», σχολιάζουν τα αρμόδια στελέχη του υπουργείου Οικονομικών. Εως τώρα η Ελλάδα έχει ικανοποιήσει 85 προαπαιτούμενα, η Γερμανία προφανώς κανένα. Μέχρι στιγμής αίτημα για τρίτη δόση έχουν υποβάλει, εκτός από την Ελλάδα, η Ισπανία και η Ιταλία, που προηγούνται και γενικότερα στις επιδόσεις.
