Ιστορικό άρθρο με αφορμή τα διακόσια χρόνια από την Επανάσταση του ΄21.
Στο «θαύμα» του 1821 μεγάλο μερίδιο δόξης έχει η ελληνική ναυτιλία και ναυτοσύνη. Οι απλοί έλληνες ναυτικοί έγιναν πυροβολητές και αγήματα. Οι έλληνες εμποροπλοίαρχοι μετέτρεψαν τα «σιτοκάραβα» τους σε πολεμικούς «πάρωνες» και «βρύκια» ενώ οι ίδιοι έγιναν κυβερνήτες πολεμικών και ναύαρχοι. Έτσι, στο Αιγαίο ξεπήδησε μια θαλάσσια δύναμη που αντιπαρατάχτηκε, καταναυμάχησε και κατανίκησε όχι μόνο του τον τουρκικό πολεμικό στόλο αλλά και ενωμένο με τον κραταιό αιγυπτιακό.
Αναμφισβήτητα, πρωτοπόροι στον κατά θάλασσα αγώνα οι φημισμένοι ναυτικοί της Ύδρας των Σπετσών και των Ψαρών. Αλλά εφάμιλλη και η προσφορά των Θρακών, με πρώτους τους Αινίτες.
Η Αίνος, το επίνειο της Θράκης στην τουρκοκρατία, το 1821, αριθμούσε 300 καράβια και τα ‘δωσε όλα, μαζί με τους ναυτικούς της, στον αγώνα.
Καπεταν Χατζη-Αντώνης Βισβίζης, πλοίαρχος και ιδιοκτήτης του εμπορικού πλοίου ‘’ΚΑΛΟΜΟΙΡΑ’’ (τύπου «βρίκιον», δηλαδή δικάταρτου ιστιοφόρου) και η καπετάνισσα σύζυγος του Δόμνα Βισβίζη. Μέλη της ‘Φιλικής Εταιρείας’ και οι δυο. Όταν, στις 21 Ιουλίου 1822, ο Αντώνης Βισβίζης έπεσε νεκρός υποστηρίζοντας από τη θάλασσα τις επιχειρήσεις των οπλαρχηγών στα Βρυσάκια της Εύβοιας, η Δόμνα συνέχισε με αντρίκια παλληκαριά. Κι όταν τελείωσαν τα χρήματα και η ‘’ΚΑΛΟΜΟΙΡΑ’’ έμεινε ασυντήρητη, την παρέδωσε στο κράτος για να γίνει πυρπολικό στα χέρια του Πιπίνου και να ανατινάξει την τουρκική φρεγάτα «Χαζνέ Γκεμισί», το χρηματοφυλάκιο του στόλου.
Καπεταν Κούταβος (Μαργαρίτης Χατζή-Φραντζής Κούταβος), πλοίαρχος και ιδιοκτήτης εμπορικού πλοίου ‘’ΠΟΣΕΙΔΩΝ’’, το όπλισε με 12 κανόνια και 30 ναύτες. Πήρε μέρος στην εκστρατεία του Ολύμπου, μετέφερε τα επιζήσαντα γυναικόπαιδα από την καταστροφή της Χίου και μαζί με τον Καπεταν Γιάννη Καραβέλη ανέλαβε την πολιορκία του Ευρίπου. Τον Απρίλιο του 1824, βύθισε το πλοίο του για να μην περιέλθει στον εχθρό και χάνοντας το ένα του μάτι, κολυμπώντας διεσώθη στα παράλια του Ταλαντίου. Δεν σταμάτησε όμως τον αγώνα αλλά κατατάχτηκε Οπλαρχηγός δίπλα στον Βάσο και τον Κριεζιώτη στα επαναστατικά σώματα της Στερεάς Ελλάδας.
Καπεταν Γιάννης Καραβέλης, πλοίαρχος και ιδιοκτήτης του εμπορικού πλοίου ‘’ΑΓΙΟΣ ΣΥΜΕΩΝ’’. Διέθεσε το πλοίο του με το πλήρωμα του στον αγώνα.
Καπεταν Εμμανουήλ Τέρογλου, πλοίαρχος και ιδιοκτήτης του εμπορικού πλοίου ‘’ΠΟΣΕΙΔΩΝ’’ Διέθεσε το πλοίο του με το πλήρωμα του στον αγώνα.
Καπεταν Ελευθέριος Παλαιός, πλοίαρχος και ιδιοκτήτης του εμπορικού πλοίου ‘’ΜΙΧΑΗΛ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΣ’’ το οποίο συμμετείχε στον αγώνα και στο τέλος μετετράπη από τους Πρόκριτους της Ύδρας σε πυρπολικό.
Καπεταν Γρηγόριος Κομνηνού, πλοίαρχος και ιδιοκτήτης εμπορικού πλοίου, βρέθηκε κατά την έκρηξη της επανάστασης στα Ψαρά και αγωνίστηκε μαζί με τους Ψαριανούς ναυτικούς.
Καπεταν Βασίλειος Χριστοφόρου, το 1825 με το πλοίο και το πλήρωμα του τέθηκε στη διάθεση των Υδραίων αγωνιστών.
Καπεταν Στρατής Σκόρδος, διέθεσε το πλοίο του με το πλήρωμα του, αποτελούμενο από 52 άνδρες, στη ναυμαχία πλησίον του Μολύβδου Λέσβου.
Καπεταν Αγγελής Αργυρίου, διέθεσε το πλοίο του με το πλήρωμα του στον αγώνα.
Καπεταν Καζάζογλου Κωνσταντίνος, μαζί με Ψαριανούς ναυτικούς πήρε μέρος στις ναυμαχίες της Σάμου, της Κέας, του Καφηρέως και του Ευβοϊκού.
Αιωνία τους η μνήμη !!!
ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
Υποναύαρχος Λ.Σ (ε.α)
limenikanea.gr