Σε ποιες χώρες της Ευρώπης οι γιατροί είναι πιο καλοπληρωμένοι; Και ποιοι συνεπώς είναι οι εργασιακοί… παράδεισοι για τους νέους επιστήμονες, οι οποίοι εγκαταλείπουν τη χώρα μας διεκδικώντας ένα καλύτερο μέλλον σε νοσοκομεία του εξωτερικού; Η μισθολογική σύγκριση των ελλήνων ιατρών με τους ευρωπαίους συναδέλφους τους αποκαλύπτει τις μεγάλες ανισότητες και αιτιολογεί το ασταμάτητο κύμα φυγής που πληγώνει τη χώρα μας και συνεπακόλουθα τη σταδιακή… ερήμωση του ΕΣΥ από ειδικευόμενους και ειδικευμένους.
Στο Λουξεμβούργο ο μέσος όρος των ετήσιων μεικτών αποδοχών των ειδικευμένων γιατρών αγγίζει τα 258.552 ευρώ, την ώρα που οι Ιρλανδοί συνάδελφοί τους έχουν να λαμβάνουν 172.882 ευρώ και οι Ολλανδοί 160.869 ευρώ. Στις τρεις αυτές χώρες, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΟΟΣΑ, οι γιατροί είναι οι πιο καλοπληρωμένοι με τους Δανούς (156.061 ευρώ) και τους Ισλανδούς (155.276 ευρώ) να ακολουθούν.
Στην ίδια λίστα που αριθμεί 25 χώρες συνολικά, η Ελλάδα βρίσκεται στην 6η θέση από το τέλος με τους ειδικευμένους γιατρούς να αμείβονται ετησίως με 39.056 ευρώ μεικτά. Η Σλοβακία, η Τουρκία, η Ουγγαρία, η Λετονία, η Λιθουανία και η Πολωνία είναι οι χώρες που προσφέρουν τα χαμηλότερα εισοδήματα – δηλαδή, από 37.071 ευρώ έως και 20.000 ευρώ ετησίως.
Σύγκριση
Αξιοσημείωτα, δε, είναι τα στοιχεία του ΟΟΣΑ που συγκρίνουν τους μισθούς ως προς την ισοτιμία αγοραστικής δύναμης (PPP). Σε αυτήν την κατάταξη, η Ελλάδα πέφτει μία ακόμη θέση καταλαμβάνοντας την 5η από το τέλος. Αντιθέτως, οι Γερμανοί αλλά και οι Τούρκοι σκαρφαλώνουν αρκετές θέσεις, γεγονός που καθρεφτίζει πως οι μισθοί που λαμβάνουν τους προσφέρουν αγοραστική ευχέρεια.
Υπό τα δεδομένα αυτά, καθίσταται σαφές γιατί χώρες όπως η Βρετανία, η Γερμανία και η Ιταλία αποτελούν έναν ασυναγώνιστο πόλο έλξης για τους επιστήμονες στη χώρα μας. Σε κάθε περίπτωση εντούτοις, ο διπλασιασμός ή ακόμη και ο τριπλασιασμός των αποδοχών τους (στην Ιταλία οι ακαθάριστες ετήσιες αποδοχές, σύμφωνα πάντα με τον ΟΟΣΑ, αγγίζουν τα 81.460 ευρώ και στη Γερμανία τα 146.200 ευρώ) δεν αποτελεί τη μόνη αιτία.
Οι ελλείψεις σε έμψυχο και άψυχο υλικό στο ΕΣΥ έχουν οδηγήσει, σύμφωνα με τις μαρτυρίες των υγειονομικών, σε ένα ασφυκτικό εργασιακό περιβάλλον. Η πρόσφατη παραδοχή του υπουργού Υγείας, Θάνου Πλεύρη, πως «το ΕΣΥ δεν είναι ελκυστικό», αποτυπώνει τα αδιέξοδα και τα διλήμματα. Ενδεικτική ήταν άλλωστε και η τοποθέτησή του πως «ούτε ακόμη και η επιπλέον του μισθού μηνιαία αποζημίωση, ύψους 1.800 ευρώ, δεν φαίνεται ότι είναι ικανή να ανατρέψει την έλλειψη διαθεσιμότητας γιατρών του ΕΣΥ να μετακινηθούν σε θέσεις δομών Υγείας απομακρυσμένων και νησιωτικών περιοχών, για τις οποίες οι αλλεπάλληλες προκηρύξεις για την πρόσληψη μονίμων γιατρών καταλήγουν στερεοτυπικά άγονες…».
Οικονομική κρίση
Εντούτοις, η φυγή των ελλήνων γιατρών στο εξωτερικό δεν είναι πρόσφατο φαινόμενο. Η οικονομική κρίση, του 2010, αποτελεί τη χρονική αφετηρία του κύματος μετανάστευσης που έκτοτε τροφοδοτείται από τις σταθερά χαμηλές απολαβές και τα εξαντλητικά ωράρια εργασίας. Συνολικά εκτιμάται πως την τελευταία δεκαετία έχουν βγάλει εισιτήριο προς το εξωτερικό, χωρίς επιστροφή, περί τους 20.000 γιατρούς (ειδικευόμενους και ειδικευμένους). Μόνον πέρυσι, 500 ειδικευμένοι γιατροί εγκατέλειψαν την Αθήνα αναζητώντας δουλειά σε νοσοκομείο της αλλοδαπής, σύμφωνα με τον Ιατρικό Σύλλογο Αθήνας (ΙΣΑ).
Μοιραία, η πολιτεία μετρά κενά στο ΕΣΥ αλλά και οικονομική ζημία ύψους περίπου 7 δισ. ευρώ, καθώς επένδυσε στην εκπαίδευση επιστημόνων που πλέον υπηρετούν σε συστήματα Υγείας εκτός συνόρων.
Εν τω μεταξύ, κατά το ίδιο διάστημα (δηλαδή, από το 2010 έως και το 2020) οι αποδοχές των γιατρών σε αρκετές χώρες αυξήθηκαν. Πιο συγκεκριμένα, οι ειδικευμένοι γιατροί στην Ουγγαρία είδαν το εισόδημά τους να αυξάνεται κατά 6,4% και στη Σλοβακία κατά 5,3%. Ανοδική τάση, όχι όμως εξίσου σημαντική καταγράφτηκε και στη Γερμανία και στη Γαλλία ενώ αντιθέτως στη Βρετανία καταγράφτηκε μείωση.
Σε ό,τι αφορά στη χώρα μας, οι μνημονιακές περικοπές δεν έχουν αποκατασταθεί με αποτέλεσμα παρά το πρόσφατο νέο μισθολόγιο για τους γιατρούς του ΕΣΥ, οι ίδιοι να μετρούν σημαντικές απώλειες.
