Το περασμένο έτος, η είδηση πως 1 εκατ. διαγνώσεις για τον καρκίνο «χάθηκαν» στα χρόνια της πανδημίας έπεσε σαν βόμβα. Οι ερευνητές της έκθεσης «The European Groundshot» έφεραν στο φως της δημοσιότητας δυσοίωνα μηνύματα για το μέλλον, εάν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα. Ο επικεφαλής της επιτροπής της ιατρικής επιθεώρησης «The Lancet Oncology» και καθηγητής Ψηφιακής Υγείας, πρόεδρος στη Μεταφραστική Γονιδιωματική του Καρκίνου, Mark Lawler από το Πανεπιστήμιο Queen’s του Μπέλφαστ, έδωσε το «παρών» στο πρόσφατο συνέδριο του Economist για την ατζέντα της Ελλάδας στην καταπολέμηση του καρκίνου. Στο πλαίσιο αυτό, το ένθετο «Υγεία» δημοσιεύει αποκλειστικά άρθρο του για το παρόν και το μέλλον στο πεδίο του καρκίνου.
Πρόσφατα δημοσιεύσαμε την έκθεση της επιτροπής της ιατρικής επιθεώρησης «Lancet Oncology». Πρόκειται για την πιο ολοκληρωμένη ανάλυση της έρευνας σχετικά με τον καρκίνο στην Ευρώπη που έχει πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα. Ηταν χαρά μου να ηγούμαι αυτής της προσπάθειας.
Ενα από τα βασικά ευρήματά της ήταν ότι οι ασθενείς που υποβάλλονται σε θεραπεία σε νοσοκομεία, τα οποία παράλληλα συμμετέχουν ενεργά στην επιστημονική έρευνα, έχουν καλύτερα αποτελέσματα. Επομένως, η έρευνα για τον καρκίνο δεν είναι πολυτέλεια, είναι αναγκαιότητα και αναπόσπαστο μέρος της φροντίδας του καρκίνου στον 21ο αιώνα.
Στην ίδια έκθεση τονίζεται ότι η ιεράρχηση της έρευνας για τον καρκίνο είναι απολύτως κρίσιμη ώστε οι ευρωπαϊκές χώρες να παρέχουν πιο προσιτή, υψηλότερης ποιότητας και πιο δίκαιη φροντίδα.
Επιπλέον, διαπιστώσαμε ότι περίπου 100 εκατ. εξετάσεις προσυμπτωματικού ελέγχου για την πρώιμη διάγνωση του καρκίνου δεν πραγματοποιήθηκαν, ενώ εκτιμήσαμε ότι 1 εκατ. διαγνώσεις χάθηκαν σε όλη την Ευρώπη τα τελευταία δύο χρόνια.
Ο αντίκτυπος της πανδημίας COVID-19 προβλέπεται πως θα επιφέρει καθυστέρηση στην αντιμετώπιση του καρκίνου κατά σχεδόν μία δεκαετία στην Ευρώπη, εκτός εάν ενεργήσουμε άμεσα. Με φόντο την πανδημία, το Brexit και τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, είναι πιο σημαντικό από ποτέ η Ευρώπη να αναπτύξει ένα ανθεκτικό πεδίο στην έρευνα για τον καρκίνο, με στόχο τη βελτίωση της πρόληψης, της διάγνωσης, της θεραπείας και της ποιότητας της ζωής των σημερινών και των μελλοντικών ασθενών αλλά και εκείνων που έχουν ξεπεράσει τη νόσο.
Οπως αναφέρθηκε παραπάνω, τα αποτελέσματά μας έδειξαν ότι περίπου 1 εκατ. διαγνώσεις καρκίνου χάθηκαν σε όλη την Ευρώπη τα περασμένα έτη. Τώρα βρισκόμαστε σε έναν αγώνα ενάντια στον χρόνο για να εντοπίσουμε αυτούς τους καρκίνους που χάθηκαν.
Από τα στοιχεία προέκυψε ότι οι κλινικοί γιατροί είδαν 1,5 εκατομμύριο λιγότερους ασθενείς κατά το πρώτο έτος της πανδημίας, με έναν στους δύο καρκινοπαθείς να μην υποβάλλεται έγκαιρα σε χειρουργική επέμβαση ή χημειοθεραπεία.
Επιπλέον, καταγράψαμε μια ανατριχιαστική επίδραση στην έρευνα για τον καρκίνο, με τα εργαστήρια να κλείνουν και τις κλινικές δοκιμές να καθυστερούν ή να ακυρώνονται κατά το πρώτο κύμα πανδημίας. Ανησυχούμε ότι η Ευρώπη οδεύει προς μια επιδημία καρκίνου την επόμενη δεκαετία εάν δεν δοθεί επειγόντως προτεραιότητα στις υπηρεσίες και την έρευνα για την αντιμετώπιση της νόσου. Η ίδια έκθεση παρέχει κρίσιμα ευρήματα σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση στο πεδίο της έρευνας, καταγράφει τα βασικά κενά και απαιτεί την προτεραιοποίηση των ευρωπαϊκών προγραμμάτων έρευνας για τον καρκίνο κατά την επόμενη δεκαετία. Επιπλέον, διατυπώνουμε τι πρέπει να γίνει για να διορθωθεί η κατάσταση μέσω 12 προτάσεων.
Ενα ακόμη αξιοσημείωτο εύρημα ήταν ότι η έρευνα για τον καρκίνο στο Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι μετά το Brexit. Οι στρατηγικές αποφάσεις θα καθορίσουν εάν θα συνεχίσουμε να ευδοκιμούμε και να συνεργαζόμαστε διεθνώς ή εάν ο απομονωτισμός θα μειώσει την παγκόσμια θέση μας.
Εάν το Ηνωμένο Βασίλειο δεν συμμετέχει στη συνεργατική έρευνα για τον καρκίνο στο πλαίσιο της ΕΕ και δεν αποτελεί μέρος της ερευνητικής κοινότητας του Horizon Europe, η επίδραση θα είναι εξαιρετικά επιζήμια στην ευρωπαϊκή ερευνητική δραστηριότητα για τον καρκίνο. Τελικά, οι ασθενείς θα είναι αυτοί που θα πληρώσουν το τίμημα.
Συνολικά, το έργο μας συμβάλλει στο να επαναξιολογήσουμε την έρευνα για τον καρκίνο και την εφαρμογή της σε όλη την Ευρώπη, έτσι ώστε οι σημαντικές ερευνητικές ανακαλύψεις να μεταφραστούν σε έγκαιρη διάγνωση, καινοτόμες θεραπείες και καλύτερη ποιότητα ζωής.
Ελπίζουμε ότι τα ευρήματα και οι συστάσεις αυτής της έκθεσης θα βοηθήσουν την ευρωπαϊκή ερευνητική κοινότητα του καρκίνου καθώς διαπραγματεύεται μια πιο δίκαιη ατζέντα, σύμφωνα με την οποία όλοι οι πολίτες και οι ασθενείς, ανεξάρτητα από το πού ζουν, θα επωφελούνται εξίσου από την πρόοδο στην έρευνα για τον καρκίνο.
Το να συνεχίσουμε απλώς να αφιερώνουμε πόρους και προσπάθειες σε μια στενή ερευνητική ατζέντα δεν είναι πλέον επιθυμητό ή βιώσιμο: πρέπει να ακολουθούμε τα δεδομένα και να ενεργούμε σύμφωνα με αυτά που αποκαλύπτουν. Εχουμε μια ασυναγώνιστη ευκαιρία να επαναπροσδιορίσουμε την έρευνα για τον καρκίνο και την εφαρμογή της, ώστε να επιτύχουμε το φιλόδοξο όραμά μας «70:35» – δηλαδή, 10ετή επιβίωση για το 70% των ασθενών κατά μέσο ορό που λαμβάνουν θεραπεία για καρκίνο στην Ευρώπη έως το 2035. Ας εκμεταλλευτούμε αυτήν την ευκαιρία.
