Σε φάση φουλ επίθεσης βρίσκεται αυτή την περίοδο η
κυβέρνηση, η οποία επιχειρεί να κεφαλαιοποιήσει τη λήξη του μνημονίου
παρέχοντας αντισταθμιστικά ωφελήματα σε ευρείες κοινωνικές ομάδες, των
οποίων η συμπεριφορά στην κάλπη θεωρείται ιδιαίτερα κρίσιμη για τη
διαμόρφωση του εκλογικού αποτελέσματος.
Το γεγονός ότι οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις έδειξαν – ανεξαρτήτως της
διαφοράς που καταγράφει η κάθε μία από αυτές – πως αυξάνεται η
συσπείρωση του ΣΥΡΙΖΑ και μειώνεται το ποσοστό αυτών που μετακινούνται
απευθείας από το κυβερνών κόμμα προς τη Ν.Δ. φαίνεται ότι αύξησε την
αισιοδοξία στο Μαξίμου και έδωσε ακόμη μεγαλύτερο κίνητρο για
κινητοποίηση.
Το κλίμα αυτό αναμένεται ότι θα διατηρηθεί – πλην απροόπτου – τους
επόμενους μήνες, καθώς τα «όπλα» που μπορεί να αξιοποιηθούν στη μακρά
προεκλογική περίοδο θα κρατήσουν ενεργή την προσπάθεια αναστροφής του
κλίματος και, κυρίως, εκτιμάται ότι επιτρέπουν στην κυβέρνηση να
διατηρήσει την πρωτοβουλία των πολιτικών κινήσεων.
Ωστόσο η διαδικασία αυτή έχει ένα όριο, το οποίο προσδιορίζεται στις
αρχές της άνοιξης και δημιουργεί προβληματισμό ως προς το τι θα
ακολουθήσει το μπαράζ διανομής κάθε είδους «μερισμάτων» σε κοινωνικές
ομάδες. Την αυλαία αναμένεται να ρίξουν οι νέες συλλογικές συμβάσεις
γύρω στα μέσα Φεβρουαρίου.
Γκρίζες ζώνες
Ο προβληματισμός υπουργών και κομματικών στελεχών έγκειται στο
γεγονός ότι, όταν τελειώσουν τα «δώρα» προς την κοινωνία, στην ουσία
αρχίζει μια «μεσοβέζικη» περίοδος που ενδέχεται να κρύβει μια σειρά
επικοινωνιακές παγίδες. Η συζήτηση για την «αποκατάσταση αδικιών» θα
είναι χρονικά πίσω και πλέον οι ενδιαφερόμενοι θα έχουν το βλέμμα
στραμμένο στις εγγυήσεις που τους προσφέρονται για «καλύτερες μέρες».
Επιπλέον τα γκρίζα σημεία του προϋπολογισμού και οι καθυστερημένες
μεταρρυθμίσεις θα μνημονεύονται συνεχώς από τους Ευρωπαίους, αφού οι
επόμενες εκθέσεις της Κομισιόν και οι προειδοποιήσεις/παραινέσεις του
ESM δεν αναμένεται ότι θα είναι πανηγυρικές. Αντιθέτως θα περιλαμβάνουν
όλες τις βαριές εκκρεμότητες.
Οι βαλτωμένες ιδιωτικοποιήσεις, η κατάσταση των τραπεζών, οι
καθυστερήσεις στα «κόκκινα» δάνεια και η ένταση του ρυθμού των
πλειστηριασμών είναι θέματα τα οποία ενδέχεται να δημιουργήσουν
πονοκεφάλους την επόμενη περίοδο, καθώς:
● Οι ιδιωτικοποιήσεις, πολλές εκ των οποίων παραμένουν σε
εκκρεμότητα, εξακολουθούν να προκαλούν «αλλεργία» σε ένα μέρος του
εκλογικού ακροατηρίου του ΣΥΡΙΖΑ.
● Οι τράπεζες αναμένεται να ρίξουν στην αγορά δανειοδοτήσεις περί τα
10 δισ. ευρώ το 2019 στους τομείς της μεταποίησης, της ενέργειας, του
τουρισμού και στις εξαγωγικές επιχειρήσεις που εμφανίζουν βιώσιμο πλάνο
και σοβαρή προοπτική, αλλά τα «κόκκινα» δάνεια και η πολύ χαμηλή εισροή
καταθέσεων δημιουργούν έναν προβληματισμό για τον χρόνο εφαρμογής του
σχεδιασμού τους.
● Για τα «κόκκινα» δάνεια η Τράπεζα της Ελλάδος έχει ήδη εμφανίσει
ένα σχέδιο δημιουργίας εταιρείας ειδικού σκοπού με τη συμμετοχή των
τραπεζών, η οποία θα απορροφήσει προβληματικά δάνεια ύψους 40 δισ. ευρώ,
έχει λάβει την πρώτη έγκριση των δανειστών, αλλά μένει να φανεί η
εφαρμοσιμότητα και, κυρίως, η αποτελεσματικότητά της. Η εκκρεμότητα
ενδέχεται να διατηρηθεί, μαζί με την αβεβαιότητα, για πολλούς μήνες.
● Οι πλειστηριασμοί θα πρέπει, σύμφωνα με τον μέχρι τώρα σχεδιασμό,
να φτάσουν τους 35.000 ετησίως εμφανίζοντας προοδευτική αύξηση εντός του
2019. Πολιτικά πολύ δύσκολο θέμα.
Ίσως όλα πάνε καλά, ίσως σε κάποια σημεία υπάρξουν προβλήματα. Πολλοί είναι αυτοί που δεν θέλουν η κυβέρνηση να μπει σε ρίσκο.
Εύθραυστο κλίμα
Εκτός από τα ρίσκα στην εφαρμογή του προϋπολογισμού – τα οποία
αναλύονται στις σελίδες 10-11 του σημερινού «Ποντικιού» – οι
εισηγούμενοι τις κάλπες τον Μάρτιο συνυπολογίζουν την ευρωπαϊκή πολιτική
αβεβαιότητα, καθώς η ραγδαία υποχώρηση της Μέρκελ και του Μακρόν και η
ενίσχυση των δεξιών και ακροδεξιών ευρωσκεπτικιστών στις επερχόμενες
ευρωεκλογές ενδέχεται να δημιουργήσουν νέα δεδομένα και να εντείνουν τις
κοινωνικές και οικονομικές εντάσεις στην Ε.Ε. και την Ευρωζώνη.
Ήδη το Brexit είναι μια σοβαρή εστία πολιτικής κρίσης, Γαλλία και
Ιταλία αποτελούν εστίες έντασης για διαφορετικούς λόγους και μετά τις
ευρωεκλογές μπορεί να προστεθούν νέα προβλήματα. Η Γερμανία δεν έχει
οικονομικά ζητήματα, αλλά αντιμετωπίζει τεράστιες πολιτικές προκλήσεις.
Οι εισηγούμενοι εκλογές τον Μάρτιο λένε ότι η Ελλάδα μπορεί να βγήκε
τυπικά από την εντατική των μνημονίων, αλλά παραμένει νοσηλευόμενη και η
οικονομική της υγεία παραμένει εξαιρετικά εύθραυστη. Οποιαδήποτε
αναταραχή – είτε οικονομική είτε πολιτική – θα μπορούσε να ανατρέψει την
επισφαλή ομαλότητα και να την επαναφέρει σε κρίσιμη κατάσταση πριν
προλάβει να αξιοποιήσει τα σημερινά πλεονεκτήματα και να πατήσει γερά
στα πόδια της.
Ως εκ τούτου, επισημαίνουν, η προσφυγή στην κάλπη θα πρέπει να γίνει
ενόσω «η κυβέρνηση θα κρίνεται για όσα πέτυχε και όχι στην εποχή του
ρίσκου».
Μια ακόμη παράμετρος, πάντως, την οποία στον ΣΥΡΙΖΑ αποφεύγουν να
συζητήσουν αφορά το θέμα της συμφωνίας των Πρεσπών για το θέμα της ΠΓΔΜ.
Το τελευταίο επεισόδιο με τις δηλώσεις Ζάεφ κατέδειξε όχι μόνο τα
ανεπίλυτα προβλήματα που αφήνει η συμφωνία – αλυτρωτισμός, «μακεδονική»
γλώσσα και εθνότητα –, αλλά και τις δυνατότητες εκμετάλλευσής τους στο
μέλλον από πολιτικές εξουσίες με άλλη λογική και άλλες βλέψεις.
Μετά την «απομάκρυνση εκ του ταμείου», ούτε ο Νίμιτς θα παρεμβαίνει
πυροσβεστικά ούτε ο Στόλτενμπεργκ θα τρέχει να μαζεύει τις εντυπώσεις
από τον διαγωνισμό αλυτρωτικής ατάκας στην οποία θα επιδίδονται οι
ηγεσίες της γειτονικής χώρας όταν θα έχουν εσωτερική διαμάχη. Ούτε
βεβαίως κανείς άλλος θα παρεμβαίνει όταν κάποιοι στα Σκόπια θα επιλέγουν
να υπηρετούν σχεδιασμούς που βλάπτουν τα ελληνικά συμφέροντα.
Ως εκ τούτου, ακόμη και αυτή η παράμετρος μπορεί, συν τω χρόνω, να
αποδειχθεί εξαιρετικά προβληματική για τον κυβερνητικό σχεδιασμό…topontiki.gr