Άσβεστο το καντήλι της μνήμης κρατά η Εκκλησία θυμίζοντας, εκατό χρόνια μετά, την σφαγή που υπέστη ο Ελληνισμός της Μικράς Ασίας μέσα από επιμνημόσυνες δεήσεις και εκδηλώσεις αφιερωμένες στις αλησμόνητες πατρίδες.
Ο Σεπτέμβριο είναι ο μήνας κατά τον οποίο τιμάται η Γενοκτονία του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας καθώς έχει θεσπιστεί από την πολιτεία ως ημέρα εορτασμού η 14η Σεπτεμβρίου. Οι εκδηλώσεις μνήμης που πραγματοποιήθηκαν την περασμένη εβδομάδα κορυφώθηκαν σε πολλές περιοχές χθες. Ωστόσο, δεν σταματούν εκεί καθώς το έτος είναι επετειακό και θα υπάρξει συνέχεια με τη διεξαγωγή συνεδρίων και άλλων παρόμοιων εκδηλώσεων.
Στην Αθήνα
Στην Αθήνα τις εκδηλώσεις εθνικής μνήμης για τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη Γενοκτονία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το Τουρκικό κράτος, πραγματοποίησε η Περιφέρεια Αττικής σε συνεργασία με την Ομοσπονδία Προσφυγικών Σωματείων Ελλάδος (ΟΠΣΕ).
Το πρωί της Κυριακής η επιμνημόσυνη δέηση στον Καθεδρικό Ναό της Αθήνας τελέστηκε προεξάρχοντος του Θεοφιλέστατου Επισκόπου Ευρίπου κ. Χρυσοστόμου, ο οποίος εκπροσώπησε τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμο. Ακολούθως τελέστηκε δέηση στο μνημείο του Εθνοϊερομάρτυρα Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης. Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε πορεία, παρουσία τιμητικού αγήματος προς το Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη, όπου και έγινε κατάθεση στεφάνων από τους επισήμους.
Παρόντες ήταν επίσης, ο Μητροπολίτης Γουινέας κ. Γεώργιος, ως εκπρόσωπος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και ο Έξαρχος Παναγίου Τάφου Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης π. Ραφαήλ. Ο Περιφερειάρχης Αττικής Γιώργος Πατούλης στην ομιλία του αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στον ιστορικό και πολιτισμικό ρόλο που διαδραμάτισε ο Μικρασιατικός Ελληνισμός, χαρακτηρίζοντας την Σμύρνη το «κοσμοπολίτικο διαμάντι της Μεσογείου, ένα σταυροδρόμι πολιτισμών και λαών, ένα διεθνές κέντρο εμπορίου, γραμμάτων και τεχνών, που για περισσότερα από 3.000 χρόνια έλαμψε μέσα από τη ζωογόνο δύναμη του ελληνικού πνεύματος και μετατράπηκε σε ερείπια και στάχτη από την κτηνώδη μανία ατάκτων δολοφόνων, υπό τις διαταγές του κεμαλικού καθεστώτος».
Στο Ηράκλειο Κρήτης
Στο Ηράκλειο Κρήτης, με δοξολογία, επιμνημόσυνη δέηση, κατάθεση στεφάνων και ομιλία τιμήθηκε η Ημέρα Εθνικής Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το Τουρκικό κράτος.
Με την συμμετοχή Κλήρου, και παρουσία Πολιτικών, Στρατιωτικών Αρχών, Περιφέρειας, Δήμου, Μικρασιατικών συλλόγων, τελέστηκε το πρωί μνημόσυνο στην μνήμη των πεσόντων και δοξολογία στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Μηνά. Ακολούθησε επιμνημόσυνη δέηση στο μνημείο Μικρασιατικού Ελληνισμού (στη συμβολή Λ. Κνωσσού και Ιωνίας), που τέλεσε ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ. Ευγένιος.
Στη Βέροια
Μνημόσυνο για τα θύματα της Γενοκτονίας του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας τελέσθηκε στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό των Αγίων Πρωτοκορυφαίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας, με αφορμή την επέτειο της συμπληρώσεως 100 ετών από τη Μικρασιατική καταστροφή, χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμονος.
“Έχουμε χρέος να συνειδητοποιήσουμε και τα λάθη που μας οδήγησαν σε αυτή την τεράστια συμφορά αλλά και τα ελαττώματά μας που συνέβαλαν στα λάθη μας. Γιατί ως Έθνος δεν έχουμε άλλα περιθώρια ούτε για λάθη ούτε για καταστροφές. Έχουμε χρέος να μνημονεύουμε πάντοτε και την προσφορά της Εκκλησίας, που στήριξε τον διωκόμενο Μικρασιατικό Ελληνισμό και στη Μικρά Ασία και στο ταξίδι της προσφυγιάς και στη συνέχεια όταν έφθασε στην Ελλάδα, και θυσιάσθηκε γι᾽ αυτόν. Κι έχουμε χρέος όχι μόνο να θυμόμαστε τις τραγικές αυτές σελίδες της ιστορίας μας, αλλά και να αγωνιζόμαστε για να μην ξεχασθεί και να αναγνωρισθεί ως γενοκτονία, ώστε να μην επαναληφθεί ποτέ ξανά κάτι παρόμοιο”, υπογράμμισε μεταξύ άλλων ο Σεβασμιώτατος.
Ναυπάκτου Ιερόθεος: «Γενοκτονία και Εθνοκάθαρση η Μικρασιατική Καταστροφή»
Τη μνήμη των Μικρασιατών, Ποντίων και Καππαδόκων προσφύγων που ξεριζώθηκαν από τον τόπο τους τίμησε ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεος, ο οποίος εκτελεί χρέη Τοποτηρητή της Ιεράς Μητρόπολης Αιτωλίας και Ακαρνανίας.
Σε ότι αφορά την βίαιη απομάκρυνση των Μικρασιατών είπε ότι είναι «γενοκτονία» και «εθνοκάθαρση» που έγινε σχεδόν μία δεκαετία (1913-1923) τα οποία συνιστούν έγκλημα κατά της ανθρωπότητας.
Κορύφωση των εκδηλώσεων στη Νέα Ιωνία Βόλου
Κορυφώθηκαν οι εκδηλώσεις για τα 100 χρόνια από την Μικρασιατική καταστροφή, που διοργάνωσε η Ιερά Μητρόπολη Δημητριάδος, διά του προσφυγικού Ιερού Ναού Ευαγγελιστρίας, του φορέα Πολιτισμού «Μαγνήτων Κιβωτός» και των προσφυγικών Σωματείων της Ν. Ιωνίας. Στο επίκεντρο του εορταστικού διημέρου ήταν η μαρτυρική μορφή του Αγίου Εθνοϊερομάρτυρος Χρυσοστόμου Σμύρνης και των συν αυτώ μαρτυρικώς αναιρεθέντων κατά το Μικρασιατικό ολοκαύτωμα, Κληρικών και λαϊκών, εκατό χρόνια μετά το μαρτύριό τους.
Ανήμερα της εορτής τελέστηκε πανηγυρική Θεία Λειτουργία, ιερουργούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Κερκύρας κ. Νεκταρίου, συνιερουργούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Δημητριάδος κ. Ιγνατίου.
Το διήμερο των εκδηλώσεων κορυφώθηκε με την τελετή Θεμελίωσης Ιερού Ναού, επ’ ονόματι του Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης και των συν αυτώ αναιρεθέντων κατά την Μικρασιατική Καταστροφή, στην συμβολή των οδών Προύσης και Εφέσου στα προσφυγικά της Ν. Ιωνίας, σε οικόπεδο που δώρισε ο Δήμος Βόλου. Τον Αγιασμό τέλεσε ο Σεβασμιώτατος κ. Ιγνάτιος.
Ο Μητροπολίτης Νεαπόλεως ανακάλεσε στιγμές από την Αιολική γη
Οι εκδηλώσεις εορτασμού της επετείου συμπλήρωσης 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή που διοργάνωσε η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας κορυφώθηκαν με την τέλεση Αρχιερατικής Θείας Λειτουργίας, προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβα, στον Ιερό Καθεδρικό Ναό του Τιμίου Προδρόμου στη Νεάπολη.
Ο Σεβασμιώτατος σε μια εξαιρετικά δομημένη και συναισθηματικά φορτισμένη ομιλία κατόρθωσε να ανακαλέσει στιγμές ένδοξες, αλλά και στιγμές «σταχτιές», πένθιμες από την ιστορία της Αιολικής γης:
«Ήρθαμε σήμερα εδώ να λειτουργήσουμε, ήρθαμε να θυμηθούμε, ήρθαμε για να δηλώσουμε παρόντες στην απουσία τόσων αγαπημένων μας που δεν κατάφεραν να συνεχίσουν την πορεία τους… Σήμερα, στο ταξίδι μνήμης, αισθάνομαι τη γιαγιά να μού κρατά το χέρι και να με βοηθά να ανάψω κερί στο μανουάλι. Την ακούω να μού λέει: «Έλα, παιδί μου, να περπατήσουμε, να θυμηθούμε, να ζαλιστούμε από τη μυρωδιά της κανέλας και του γαρύφαλλου»… «Δεν την αντέχουν όλοι την Ανατολή», θα πει ο Ελύτης…. Δες τα λαξευμένα μάρμαρα της Εφέσου, των Σάρδεων, δες τα κακοτράχαλα βουνά του Πόντου, δες την Αργυρούπολη, την Ορντού.
Να, και το καμπαναριό στην Εκκλησία του Νεομάρτυρα Αγίου Γεωργίου… τώρα βουβό! Διάβασε τα έργα των μεγάλων Καππαδοκών Πατέρων. Κλείσε τα μάτια σου τώρα… τυφώνας έρχεται!…. Ούτε τα μικρά παιδιά δεν γλύτωσαν από το μεγάλο κακό. Η άβυσσος ξέρασε θεριά ανήμερα, τους Τσέτες! Στο χαλασμό κάποιοι αναζητούν το Θεό. Μήπως έφυγε ο Θεός διωγμένος από την κακία και την αφροσύνη των ανθρώπων; «Σαν της Σμύρνης το γιαγκίνι στον ντουνιά δεν έχει γίνει».
Στη προσφυγική Νέας Μαγνησία ο Φθιώτιδος Συμεών
Στην προσφυγική συνοικία της Νέας Μαγνησίας στη Λαμία και στον Ιερό Ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, τιμήθηκε χθες η μνήμη των θυμάτων της Μικρασιατικής Καταστροφής με Αρχιερατική Θεία Λειτουργία και Επιμνημόσυνη Δέηση υπό του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Φθιώτιδος κ. Συμεών. Στο κήρυγμά του ο Σεβασμιώτατος αναφέρθηκε στον τρόπο ζωής που μας προτείνει ο Σταυρός του Χριστού μέσα στην καθημερινότητά μας.
Κεντρική φωτογραφία: Μαρία Χαραλαμπίδου/ Ιερά Μητρόπολη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως
