Το εν λόγω Σχέδιο Δράσης ΕΕ για τη μεταναστευτική οδό της Ανατολικής Μεσογείου αποτελεί το πιο πρόσφατο μέρος της δέσμευσης για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της παράτυπης μετανάστευσης με επιχειρησιακό τρόπο. Περιγράφει μέτρα για την πρόληψη των παράτυπων αναχωρήσεων, την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου και την παροχή νόμιμων οδών εισόδου. Επιπλέον, οι ενέργειες στο πλαίσιο του Σχεδίου θα βελτιώσουν τη διαχείριση των συνόρων, θα υποστηρίξουν τη συνεργασία επιστροφών και επανεισδοχών και θα στηρίξουν την ικανότητα υποδοχής. Αυτό αποτελεί μέρος της στρατηγικής “Team Europe”, η οποία συνεργάζεται με εταίρους σε όλο το μήκος της μεταναστευτικής διαδρομής, προκειμένου βελτιωθεί η διαχείριση της μετανάστευσης και να σωθούν ζωές.
Κατά την έκτακτη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 9ης Φεβρουαρίου 2023, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων κάλεσαν την Ε. Επιτροπή να παρουσιάσει ένα Σχέδιο Δράσης για τη διαδρομή της Ανατολικής Μεσογείου, με σκοπό την άμβλυνση της πίεσης στα κράτη μέλη που έχουν πληγεί περισσότερο και την αποτελεσματική πρόληψη των παράτυπων αφίξεων. Αυτό το Σχέδιο Δράσης προσδιορίζει επιχειρησιακά μέτρα για την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων προκλήσεων, συμπληρώνοντας τα Σχέδια Δράσης της ΕΕ για τις διαδρομές των Δυτικών Βαλκανίων, της Κεντρικής Μεσογείου, ως επίσης της Δυτικής Μεσογείου και του Ατλαντικού Ωκεανού.
Η ΕΕ ενισχύει τη συνεργασία της με βασικές χώρες προέλευσης και διέλευσης κατά μήκος της μεταναστευτικής διαδρομής, μεταξύ άλλων μέσω του διαλόγου με την Τουρκία και τις χώρες της Μέσης Ανατολής, της Ασίας και της Αφρικής. Αυτό το Σχέδιο Δράσης βασίζεται σε υφιστάμενα μέτρα, όπως η εργαλειοθήκη για τους μεταφορείς, που αφορά τη χρήση εμπορικών μέσων μεταφοράς για τη διευκόλυνση της παράτυπης μετανάστευσης στην ΕΕ, και έργα καταπολέμησης του λαθρεμπορίου, όπως για παράδειγμα τα SCOPE II και EASTEAMS. Ενισχύει επίσης τη συνεργασία Ε. Επιτροπής, Ενωσιακών Οργανισμών (Frontex, EUAA, Europol) και Αρχών των κρατών μελών αρμόδιων για τη διαχείριση της μετανάστευσης και των συνόρων.
Τέλος, αναφορικά με τη μακροπρόθεσμη βιώσιμη λύση διαχείρισης της μετανάστευσης, η Ε. Επιτροπή συνεχίζει να εργάζεται για την ολοκλήρωση του Συμφώνου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο.
