Τον Οκτώβριο του 1993, ο αείμνηστος Υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας Γιώργος Κατσιφάρας (1935-2012) κατά την επίσκεψη του στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, μετέφερε τη δέσμευση της Κυβέρνησης για την ανάπτυξή του ώστε αυτό να ανταποκριθεί στο νέο στρατηγικό ρόλο που καλείται να διαδραματίσει στο χώρο των Βαλκανίων και της Ανατολικής Ευρώπης.
Και πράγματι, την επόμενη χρονιά άρχισαν να δημοπρατούνται έργα για την επέκτασή του και όχι μόνο. Τα έργα, χρηματοδοτούμενα κυρίως από τα τότε περίφημα ΚΠΣ, ξεκίνησαν τον Αύγουστο του 1995 και στον επίσημο οικονομικό και χρονικό προγραμματισμό προβλεπόταν να ολοκληρωθούν τον Αύγουστο του 2005.
Δυστυχώς, έργα τα οποία έπρεπε να είχαν ολοκληρωθεί το 2005, τριάντα παραμένουν ακόμα ζητούμενα και μαζί με αυτά και η περιβόητη ανάπτυξη. Και δεν είναι μόνο αυτό αλλά, κυνηγώντας την ανάπτυξη έχει ξοδευτεί ένας «πακτωλός χρημάτων». Ειδικότερα :
Κόστος υποδομών την περίοδο 1994 – 2013
Μόνο την περίοδο 1994-2013, όπως μαρτυρούν και οι κατά καιρούς αναρτηθείσες πινακίδες (υποχρεωτικά λόγω Ε.Ε) στο χώρο του λιμανιού, δαπανήθηκαν από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους, για έργα υποδομής, περισσότερα από 80 εκατ. ευρώ, χωρίς ωστόσο μέχρι σήμερα το λιμάνι να είναι πλήρως λειτουργικό.
Κόστος υποδομών την περίοδο 2013 – 2019
Για την ανέλκυση της βυθοκόρου «Όλγα» το 2019, που είχε βυθιστεί από το 2010 και εμπόδιζε την προσέγγιση πλοίων στο νέο λιμένα, δαπανήθηκαν από τις ΗΠΑ 2.300.000 δολάρια.
Για την «ολοκλήρωση εκβάθυνσης της λιμενολεκάνης και εκσκαφής διαύλου», ένα έργο για το οποίο, ήδη είχαν δαπανηθεί 18.655.005,71 ευρώ την περίοδο 2007 – 2011 (υπογραφή σύμβασης 14-12-2007), χωρίς ωστόσο να ολοκληρωθεί, απαιτήθηκαν εκ νέου 21.900.000 ευρώ καθώς δημοπρατήθηκε στις 5-3-2013 και ολοκληρώθηκε (;) το 2015, όχι όμως στα 14 μέτρα που ήταν ο αρχικός σχεδιασμός αλλά στα 12.
Λειτουργικά έξοδα την περίοδο 2001 – 2011
Το κόστος λειτουργίας, του 12μελους Διοικητικού Συμβουλίου (σήμερα υπάρχει ο Διευθύνων Σύμβουλος ο Πρόεδρος και πέντε μέλη) του Οργανισμού Λιμένα Αλεξανδρούπολης Α.Ε που δημιουργήθηκε με το Ν.2932/2001 «Μετατροπή Λιμενικών Ταμείων σε Ανώνυμες Εταιρείες και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 145 Α/ 27-6-2001), την ΚΥΑ 5212.3/81/01/18-10-2001 «Καθορισμός αμοιβής Διευθύνοντος Συμβούλου ΟΛΑ Α.Ε» ΦΕΚ 1424 Β/ 22-10-2001 και το ΑΠ 39/08-01-2002 Έγγραφο κ. ΥΕΝ «Μηνιαία αμοιβή Προέδρου και αποζημιώσεις μελών και γραμματέα από συνεδριάσεις», χωρίς να υπολογίζονται οι αμοιβές των εργαζομένων στον ΟΛΑ ΑΕ, ανήλθε στο 1.000.000 ευρώ.
Βεβαίως, μετά την οικονομική κρίση, το 2012, όλες οι αμοιβές και αποζημιώσεις τόσο στο Δημόσιο όσο και στις ΔΕΚΟ περικόπηκαν. Αλλά δεν παύει και αυτή η περίπτωση να είναι ένα χαρακτηριστικό δείγμα για το πώς φτάσαμε στην οικονομική κρίση και τα πρόθυρα πτώχευσης του κράτους.
Διαδικαστικά έξοδα την περίοδο της κρίσης
Όπως είναι γνωστό, την εποχή των «Μνημονίων», με τις αριθ. 195/27-10-2011 και 222/05-11-2012 Αποφάσεις της Διυπουργικής Επιτροπής Αναδιαρθρώσεων και Αποκρατικοποιήσεων (ΦΕΚ 2501Β’/2011 και 2996Β’/2012 αντίστοιχα) οι μετοχές που αντιστοιχούσαν στο 100% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας “Οργανισμός Λιμένος Αλεξανδρούπολης Α.Ε.” μεταφέρθηκαν στο Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) Α.Ε. το οποίο δεν εμπίπτει στις διατάξεις του Δημοσίου και λειτουργεί με κανόνες ιδιωτικού δικαίου.
Έτσι, το «Ταμείο», διόρισε (εννοείται με αμοιβή) ως συμβούλους του την Morgan Stanley και την Τράπεζα Πειραιώς και εκπονήθηκε το πρόγραμμα, «Ποσειδών» για τα δώδεκα (12) μεγάλα λιμάνια Οργανισμούς ΑΕ ενώ ο Υπουργός Ναυτιλίας, συγκρότησε Ομάδα Εργασίας (Απόφαση 90/3-9-2012) για να συνεργάζεται με το «Ταμείο» στη «Στρατηγική των λιμένων»…
Επίσης, το ΤΑΙΠΕΔ για να «επιτύχει» σε μέγιστο βαθμό την αξιοποίηση των λιμένων και να βοηθηθεί στο έργο του, προσέλαβε (εννοείται με αμοιβή) τις εταιρείες Deloitte Business Solutions Α.Ε. and Ευρωσύμβουλοι Α.Ε. ως από κοινού χρηματοοικονομικούς συμβούλους, τις εταιρείες Your Legal Partners, Δρακόπουλος και Βασαλάκης Δικηγορική Εταιρεία και Αλεξίου – Κοσμόπουλος Εταιρεία Δικηγόρων, ως από κοινού νομικούς συμβούλους, την εταιρεία Doxiadis Associates ως τεχνικό σύμβουλο και την εταιρεία Port Consultants Rotterdam BV ως εμπορικό σύμβουλο, στο πλαίσιο της επικείμενης Διαγωνιστικής Διαδικασίας και της Συναλλαγής ώστε μέσα από την πώληση των μετοχών τους ή μέσω υπο-παραχωρήσεων περιέλθουν σε εταιρείες – επενδυτές.
Έξοδα κατά τη Διαγωνιστική Διαδικασία
Το «ΤΑΙΠΕΔ» για να προχωρήσει στην αξιοποίηση των 10 μη εισηγμένων Οργανισμών Λιμένων Α.Ε (μεταξύ των οποίων και ο ΟΛΑ ΑΕ) μέσα από διαγωνιστική διαδικασία, το Μάρτιο του 2018, προσέλαβε (εννοείται με αμοιβή) : Νομικό σύμβουλο επί θεμάτων Ελληνικού και Ενωσιακού Δικαίου, Τεχνικοοικονομικό σύμβουλο και Χρηματοοικονομικό σύμβουλο.
Μετά από πολλές παλινδρομήσεις για τον αν το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης θα αξιοποιείτο με πώληση των μετοχών του ή μέσω υπο-παραχωρήσεων, το ΤΑΙΠΕΔ στις 17-7-2020 ανακοίνωσε διεθνή δημόσιο διαγωνισμό πώλησης του πλειοψηφικού πακέτου των μετοχών του σε ποσοστό τουλάχιστον 67%. Στις 16-10-2020, ανακοίνωσε ότι εκδήλωσαν ενδιαφέρον τέσσερα (4) επενδυτικά σχήματα.
Στις 9-3-2022, προσέλαβε (εννοείται με αμοιβή) Ανεξάρτητο Αποτιμητή για τη διαδικασία της πώλησης του πλειοψηφικού μεριδίου συμμετοχής του ΟΛΑ Α.Ε.
Στις 22-9-2022, κατατέθηκαν προσφορές μόνο από δυο (2) επενδυτικά σχήματα.
Και ενώ όλοι περιμέναμε τον τελικό επενδύτη που θα έδινε άλλο αέρα στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και θα άρχιζε επιτέλους ένα νέο κεφάλαιο, το Διοικητικό Συμβούλιο του ΤΑΙΠΕΔ, κατά τη συνεδρίασή του στις 10-11-2022, αποφάσισε τη ματαίωση της διαγωνιστικής διαδικασίας για την πώληση του πλειοψηφικού ποσοστού του μετοχικού κεφαλαίου του Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης Ο.Λ.Α. Α.Ε (κρίμα τόσοι σύμβουλοι και παρασύμβουλοι), αναφέροντας ότι σε συνεργασία με τα Υπουργεία Οικονομικών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, θα αναλάβει άμεσα όλες τις απαραίτητες πρωτοβουλίες για την περαιτέρω ανάπτυξη του .
Έξοδα μετά την ακύρωση της Διαγωνιστικής Διαδικασίας
Μετά την ακύρωση της Διαγωνιστικής Διαδικασίας ξεκινά ένας νέος κύκλος εξόδων. Το ΤΑΙΠΕΔ, στις 20-2-2023 ανακοινώσε «Πρόσκληση Υποβολής Προσφορών για την παροχή υπηρεσιών Συμβούλου Στρατηγικής και Επιχειρηματικής Ανάπτυξης αναφορικά με τον Οργανισμό Λιμένος Αλεξανδρούπολης» προϋπολογισμού 550.000 ευρώ, ο οποίος θα αναλάβει την εκπόνηση Business Plan και θα μελετήσει τις δυνατότητες ανάπτυξης του Οργανισμού Λιμένος.
Στις 17 Μαρτίου 2023, μέσα από ένα πομπώδες Δελτίο Τύπου με τίτλο :«Σε τροχιά υλοποίησης το σχέδιο για την ανάπτυξη του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης» μαθαίνουμε ότι οι επικεφαλής του ΤΑΙΠΕΔ και του ΟΛΑ ΑΕ συναντήθηκαν και συζήτησαν τα επόμενα βήματα για την ανάπτυξη του λιμένα Αλεξανδρούπολης, μετά τη ματαίωση του διαγωνισμού για την πώληση πλειοψηφικού ποσοστού του μετοχικού κεφαλαίου του Οργανισμού. Ειδικότερα :
«Η Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας του ΤΑΙΠΕΔ σε συνεργασία με τα Υπουργεία Υποδομών και Μεταφορών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής θα αναλάβουν την ωρίμανση, δημοπράτηση και χρηματοδότηση των έργων συνολικού προϋπολογισμού 23.000.000 ευρώ (18,5 εκατ. ευρώ για τα έργα εκβάθυνσης και 4,5 εκατ. ευρώ για την ολοκλήρωση του οδικού δικτύου). Το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής θα λειτουργήσει ως φορέας χρηματοδότησης, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ως Αναθέτουσα Αρχή και το ΤΑΙΠΕΔ ως φορέας ωρίμανσης των έργων. Τα συγκεκριμένα έργα υποδομής έχουν ήδη χαρακτηριστεί έργα στρατηγικής σημασίας από την Κυβερνητική Επιτροπή Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας και επίκειται η ολοκλήρωση της διαδικασίας ένταξής τους στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας».
Και το σήριαλ της εκβάθυνσης που άρχισε το 2007 δεν τελείωσε. Συνεχίζεται, καθώς στις 17 Μαρτίου 2023, το ΤΑΙΠΕΔ με το ανωτέρω Δελτίο Τύπου ανακοινώσε και νέα χρηματοδότηση 18.500.000 ευρώ για το ίδιο έργο.
Με απλά λόγια, το ίδιο έργο το πληρώνουμε για τρίτη φορά και πανηγυρίζουμε !!!
Είχαν προηγηθεί για το ίδιο έργο (εκβάθυνση), ανάλογα πανηγυρικά Δελτία Τύπου από τη Νομαρχία Έβρου (Ιανουάριος 2008) και από την Περιφέρεια ΑΜΘ (Ιανουάριος 2013).
Οι Φορείς αλλάζουν, τα πρόσωπα αλλάζουν, αλλά η κακή νοοτροπία μένει.
Δυστυχώς Κύριοι, η ανάπτυξη δεν έρχεται με πανηγυρισμούς και Δελτία Τύπου.
Αλεξανδρούπολη Απρίλιος 2023
ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
Υποναύαρχος Λ.Σ (ε.α)
