Λίγο πριν τα Χριστούγεννα υπήρξε μια είδηση που πέρασε στα ψιλά. Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης μετέβη στο Παρίσι, προκειμένου να επισκεφθεί τις εγκαταστάσεις του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) και να ενημερωθεί από κοντά για τις δράσεις της.
Κύριος σκοπός του ταξιδιού όμως, ήταν να συζητήσει ενδελεχώς με τους ιθύνοντες, την προοπτική κατασκευής… μικρών ελληνικών δορυφόρων.
Μέγεθος όσο ένα οικιακό πλυντήριο
Όσο κι αν ακούγεται παράδοξο, η χώρα μας ετοιμάζεται να επενδύσει στο διάστημα, φτιάχνοντας έναν σημαντικό αριθμό δορυφόρων που το μέγεθoς του καθενός θα είναι όσο ένα οικιακό πλυντήριο. Σκοπός του μεγαλεπήβολου προγράμματος είναι η παροχή ασφαλών υπηρεσιών επικοινωνίας για τους φορείς της κυβέρνησης, μέσω αυτού του δικτύου των δορυφόρων που θα τεθούν σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη μας, ενώ σε δεύτερη φάση οι συγκεκριμένες κατασκευές, μαζί με την προσθήκη νέων, αναμένεται να συμβάλουν στην εξυπηρέτηση εμπορικών υπηρεσιών που θα διευκολύνουν και τον ιδιωτικό τομέα, όπως για παράδειγμα την παροχή δορυφορικού Ίντερνετ και την περαιτέρω ανάπτυξη της ευρωζωνικότητας υψηλών ταχυτήτων σε συνδυασμό με την απρόσκοπτη συνδεσιμότητα, ώστε να μην υπάρχουν πουθενά στην επικράτεια «νεκρές ζώνες» επικοινωνίας. Σε οποιοδήποτε μέρος δηλαδή κι αν βρίσκεται κανείς, να μπορεί να σερφάρει στο Διαδίκτυο και να μιλάει στο κινητό τηλέφωνο, χωρίς να κόβεται ούτε για μια στιγμή το σήμα.
Το κόστος και από που θα βρεθούν τα χρήματα
Σύμφωνα με τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, η πρώτη φάση του προγράμματος ανάπτυξης μικροδορυφόρων θα στοιχίσει 200 εκατομμύρια ευρώ, ποσό που θα προέλθει από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας. «Αντιλαμβανόμαστε το χώρο του Διαστήματος ως ακόμη έναν πολύ σημαντικό στρατηγικό χώρο για τον ψηφιακό μετασχηματισμό συνολικότερα και σε ό,τι αφορά την ασφάλεια των τηλεπικοινωνιών και σε ό,τι αφορά την επιτήρηση της Γης και τη χρησιμότητα που μπορεί να υπάρχει, για παράδειγμα σε μία φωτιά» τονίζει χαρακτηριστικά ο κ. Πιερρακάκης.
Με ταχείς ρυθμούς προχωρά το Εθνικό Πρόγραμμα Κατασκευής Μικρών Δορυφόρων
Η Ελλάδα, σύμφωνα με το μέλος της κυβέρνησης, ήταν μια από τις πρώτες τρεις ευρωπαϊκές χώρες που μετέβησαν στα ασύρματα δίκτυα πέμπτης γενιάς (στο 5G) και τώρα ετοιμάζεται να κάνει ακόμη μεγαλύτερα άλματα. Μόλις πριν από λίγες ημέρες, στις 23 Ιανουαρίου, το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ανακοίνωσε ότι παρέλαβε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) τα αποτελέσματα της πρόσκλησης που είχε απευθύνει, για την υποβολή πληροφοριών (Request for Information – RFI) που αφορούν το Εθνικό Πρόγραμμα Κατασκευής Μικρών Δορυφόρων. Από τις συνολικά 12 εταιρείες που συμμετείχαν στον σχετικό διαγωνισμό, ο Οργανισμός ESA επέλεξε τρεις για να υλοποιήσουν το εθνικό πρόγραμμα κατασκευής μικροδορυφόρων. Πρόκειται για τις εταιρείες Thales Hellas, OHB Hellas και SITAEL Hellas.
Πάνω από 150 εταιρείες απαρτίζουν την ελληνική διαστημική βιομηχανία
Το γεγονός χαιρετίστηκε από την Ένωση Βιομηχανικών Διαστημικής Τεχνολογίας και Εφαρμογών της χώρας μας. Ναι, έχουμε και τέτοια Ένωση για όσους τυχόν δεν το γνωρίζουν και δεν είναι καινούρια. Ιδρύθηκε τον Σεπτέμβριο του 2008, μετά από συντονισμένες προσπάθειες του μεγαλύτερου μέρους της εγχώριας βιομηχανίας που δραστηριοποιείται στον χώρο της διαστημικής τεχνολογίας και των εφαρμογών. Αυτή τη στιγμή οι επιχειρήσεις που απαρτίζουν την ελληνική διαστημική βιομηχανία ξεπερνούν τις… 150 και οι εργαζόμενοι σε αυτές είναι συνολικά πάνω από 2.500, οι περισσότεροι εκ των οποίων απασχολούνται ως μηχανικοί και επιστήμονες. Μάλιστα με την ανάληψη του έργου κατασκευής μικρών δορυφόρων, μπορεί να ανέλθουν μέσα στην επόμενη τριετία στα 2.400 άτομα προσωπικό.
Παράδοσή τους έως τα τέλη του 2026
Στο πρόγραμμα για την κατασκευή μικροδορυφόρων προβλέπει ότι η ελληνική συμμετοχή όσον αφορά τις επίγειες εφαρμογές του θα ανέρχεται στο 60% και όσον αφορά το hardware για τον εξοπλισμό στο Διάστημα, πάνω από 35%. Έως τα τέλη του επόμενου μήνα οι ελληνικές θυγατρικές εταιρείες της γερμανικής OHB, της γαλλικής Thales και της ιταλικής SITAEL, τις οποίες επέλεξε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA), θα υποβάλλουν προσφορές κοινοπρακτικά για τη δημιουργία των μικρών δορυφόρων. Καταρχάς θα κατασκευαστούν νανοδορυφόροι ώστε να διαπιστωθεί σε μικρότερη κλίμακα η αρτιότητά τους και ακολούθως θα δημιουργηθούν και αυτοί που θα έχουν όπως προαναφέραμε, μέγεθος όσο ένα πλυντήριο ο καθένας. Τα τελικά προϊόντα θα πρέπει να έχουν παραδοθεί έως τα τέλη του 2026 ή το πολύ στις αρχές του 2027.
Σε τροχιά Διαστήματος και οι Ένοπλες Δυνάμεις
Παράλληλα όμως σε τροχιά διαστήματος έχουν μπει και οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, αξιοποιώντας τις συναφείς τεχνολογίες μέσω διεθνών συνεργασιών και ασκήσεων, προκειμένου να θωρακιστούν περαιτέρω έναντι όποιου επιβουλεύεται την εθνική μας κυριαρχία. Δεν μιλάμε βέβαια για στρατιωτικοποίηση του Διαστήματος, καθώς σε τέτοιες κινήσεις δεν προβαίνει ούτε καν το ΝΑΤΟ, αλλά για την εξασφάλιση μιας σειράς πλεονεκτημάτων που θα μπορούσαν να αποδειχθούν καίριας σημασίας στην περίπτωση μιας σύγκρουσης, όπως είναι η παρακολούθηση εχθρικών δυνάμεων μέσω δορυφορικών συστημάτων, ο εντοπισμός θέσεων του αντιπάλου, η έγκαιρη προειδοποίηση για την προστασία ημετέρων δυνάμεων, η παροχή ζωτικής σημασίας πληροφοριών για τυχόν εκτόξευση πυραύλων, η αποφυγή κυβερνοεπιθέσεων, η δυνατότητα παροχής ακριβέστερων μετεωρολογικών προβλέψεων, η παροχή ασφαλέστερων δορυφορικών επικοινωνιών που είναι απαραίτητες για τη διοίκηση και τον έλεγχο των στρατιωτικών αποστολών, η συλλογή πάσης φύσεως χρήσιμων πληροφοριών και η ευρύτερη επιδείνωση της κατάστασης ώστε να σχεδιασμού και να ληφθούν οι δέουσες αποφάσεις.
Σύσταση νέας Διεύθυνσης από το ΓΕΕΘΑ
Στο πλαίσιο αυτό το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας έχει συστήσει μια νέα διεύθυνση, τη Διεύθυνση Διαστήματος που αντικατέστησε την παλιά Γ5. Η νεοσυσταθείσα υπηρεσία αυτή, αποτελεί τον αρμόδιο επιτελικό φορέα για θέματα τα οποία αφορούν στο Διάστημα και τις συναφείς τεχνολογίες, και συνιστά το συμβουλευτικό όργανο του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ, στρατηγού Κωνσταντίνου Φλώρου, για την οργάνωση και επιχειρησιακή υποστήριξη των αναγκών της Εθνικής Άμυνας, καθώς και για την σχεδίαση, οργάνωση και διεξαγωγή Διακλαδικών Επιχειρήσεων και Ασκήσεων σε εθνικό, συμμαχικό και ευρωπαϊκό πλαίσιο. Επιπλέον, με την δημιουργία του νέου φορέα επιτυγχάνεται η βελτιστοποίηση της αξιοποίησης της πληροφοριακής διάστασης του θεάτρου επιχειρήσεων με τη χρήση τηλεπικοινωνιακών δορυφόρων.
