Είθισται, όταν γίνονται προβλέψεις, να τίθενται κάποιες παράμετροι και να γίνονται κάποιες παραδοχές. Έτσι, εξασφαλίζεται η αξιοπιστία των προβλέψεων, όσο κι εκείνων που τις κάνουν. Άλλωστε, κανείς δεν είναι «προφήτης»…
Η πρώτη παραδοχή είναι ότι οι κοινωνίες μας είναι κοινωνίες διακινδύνευσης. Διακινδύνευση υπάρχει όσο ο άνθρωπος προσπαθεί οργανωμένα να αποφύγει την καταστροφή. Υπάρχει κατά την προσπάθεια υπέρβασης καταστροφών και γενικότερων αρνητικών καταστάσεων στις ανθρώπινες κοινωνίες.
Οι απειλές, οι κίνδυνοι και οι προκλήσεις αγγίζουν την καθημερινότητα του πολίτη. Σε πολλές περιπτώσεις, με χαρακτηριστικότερη την κλιματική αλλαγή, καμία χώρα δεν μπορεί να θωρακιστεί πίσω από τα σύνορά της. Οι πολίτες της, όμως, ζητούν προστασία από τις Αρχές της. Αυτό είναι το σύγχρονο αίτημα ασφάλειας. Η προστασία από κάθε κίνδυνο, ανθρωπογενή, φυσικό και τεχνολογικό.
Δεν είναι εύκολο να προβλεφθούν φυσικές καταστροφές, πυρκαγιές, θεομηνίες, σεισμοί ή άλλα φαινόμενα που προκαλεί η φύση και η κλιματική αλλαγή. Όμως, είναι βέβαιο, ότι κρίσεις από φυσικούς κινδύνους θα συνεχίσουν να εκδηλώνονται. Αυτή είναι η δεύτερη παραδοχή.
Επίσης, η τρίτη παραδοχή είναι ότι όσο υποκύπτουμε στη δύναμη της αδράνειας και δεν αλλάζουμε τίποτε, είναι νομοτελειακά βέβαιο ότι λάθη του παρελθόντος θα επαναληφθούν και στο μέλλον.
Έτσι, με τις παραδοχές αυτές υπόψη, δε θα γίνουν προβλέψεις τι θα συμβεί στο Λιμενικό το δίσεκτο 2024, αλλά περιγραφή πέντε στόχων που πρέπει να επιτευχθούν τη νέα χρονιά που αρχίζει σε λίγες ώρες.
1- Διαχείριση κρίσεων και καταστροφών
Η επιτυχημένη διαχείριση κρίσεων και καταστροφών βασίζεται σε σημαντικό βαθμό στην πρώτη ανταπόκριση. Μια γρήγορη και επιτυχής αντίδραση μπορεί να οδηγήσει σε εκκένωση περιοχών, στην έγκαιρη οριοθέτηση μιας πυρκαγιάς, στην άμεση μεταφορά ενός ανθρώπου που κινδυνεύει στο νοσοκομείο, αλλά και στην προστασία ανθρώπων από τρομοκρατική επίθεση.
Οι πρώτοι ανταποκριτές είναι αυτοί που διαχειρίζονται κρίσεις και καταστροφές στο πεδίο, αυτοί που επιχειρούν, που στέκονται δίπλα στους ανθρώπους που δοκιμάζονται. Είναι οι άνθρωποι που εκτελούν όσα προβλέπει ένα σχέδιο διαχείρισης κρίσεων και καταστροφών.
Οι πρώτοι ανταποκριτές είναι οι ήρωες της εποχής μας. Ο επαγγελματίας που έχει στα χέρια του την ανθρώπινη ζωή είναι γι’ αυτόν που κινδυνεύει ο δικός του προσωπικός θεός.
Η πανδημία, οι μεγάλες πυρκαγιές, οι νεροποντές και οι λοιπές θεομηνίες που έπληξαν, πρόσφατα, την Ελλάδα και άλλες γειτονικές χώρες, έφεραν στο προσκήνιο τους πρώτους ανταποκριτές. Ανάλογα με την απειλή, τον κίνδυνο και την κρίση διαφοροποιούνται οι καταφθάνοντες πρώτοι ανταποκριτές. Στα χερσαία σύνορα οι αστυνομικοί, οι συνοριοφύλακες και το προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων. Απανταχού, στις θαλάσσιες ζώνες εθνικής δικαιοδοσίας, ο πολίτης (ή το θαλάσσιο περιβάλλον) που κινδυνεύει περιμένει τη σωτηρία από το Λιμενικό.
Οι πρώτοι ανταποκριτές είναι το απόλυτο παράδειγμα θάρρους και αλληλεγγύης της εποχής μας. Πραγματικοί ήρωες αλλά και βολικοί δαίμονες (ιδίως, αν ολιγωρήσουν). Εκφράζουν την αλληλεγγύη του οργανωμένου Κράτους, με τη μορφή της προστασίας, που είναι ο βασικός αντικειμενικός σκοπός λειτουργίας των σύγχρονων κρατών και κοινωνιών μέσα από τις πολλαπλές κρίσεις που χειρίζονται τα τελευταία χρόνια.
Επομένως, το ΛΣ-ΕΛΑΚΤ πρέπει να έχει πρώτους ανταποκριτές κατάλληλα καταρτισμένους, εκγυμνασμένους, αριθμητικά επαρκείς, σε διαρκή ετοιμότητα και άρτια εξοπλισμένους για παντοειδείς κρίσεις και καταστροφές, βάσει σχεδίων, πρωτοκόλλων και διαδικασιών, ως φορέας πολιτικής προστασίας του οργανωμένου και ευνομούμενου Κράτους και φορέας αρωγής και ανακούφισης του πολίτη.
2- Επιτήρηση θαλασσίου πεδίου και κρίσιμων υποδομών
Άλλη βασική αποστολή του ΛΣ-ΕΛΑΚΤ είναι η επιβολή του νόμου στις περιοχές καθ’ ύλην και κατά τόπον αρμοδιότητας. Συνεπώς, οφείλει να γνωρίζει τι συμβαίνει στους χώρους που είναι αρμόδιο, ώστε να εποπτεύει την τήρηση της νομιμότητας, να ελέγχει την παραβατικότητα, να καταστέλλει την εγκληματικότητα και, όπου γίνεται, να τις προλαμβάνει και να τις αποτρέπει.
Για να γνωρίζει την κατάσταση στο πεδίο αρμοδιότητάς του, το Λιμενικό πρέπει να διαθέτει κατάλληλα τεχνολογικά μέσα «έξυπνης» επιτήρησης θαλάσσιου πεδίου. Η επιτακτική ανάγκη πρόσκτησης τέτοιων εποπτικών μέσων ενισχύεται έτι περαιτέρω από τη ρεαλιστική παραδοχή ότι φαινόμενα όπως, οι παράνομες διελεύσεις θαλασσίων συνόρων, η παράνομη αλιεία, το λαθρεμπόριο αγαθών ειδικών καθεστώτων φορολόγησης, το λαθρεμπόριο αγαθών υποκείμενων σε διεθνείς απαγορεύσεις/κυρώσεις κλπ. θα συνεχίσουν να εκδηλώνονται στην περιοχή αρμοδιότητας του Λιμενικού.
Για το Λιμενικό είναι «μονόδρομος» η επίγνωση της κατάστασης στη θάλασσα και στις κρίσιμες υποδομές της, σε πραγματικό χρόνο. Συνεπώς, οφείλει να επισπεύσει αφενός την εγκατάσταση σταθερών και παράλληλα την πρόσκτηση αυτόνομων συστημάτων επιτήρησης θαλάσσιου πεδίου, ώστε να βελτιστοποιήσει την επιχειρησιακή αποδοτικότητα των μονάδων επιφανείας και αέρος, που διαθέτει σήμερα. Με τα μέσα και συστήματα επιτήρησης θα είναι σε θέση να εξορθολογίσει τη λειτουργία του και να αυξήσει την αποτελεσματικότητά του και να μειώσει το δημοσιονομικό αποτύπωμά του. Διαφορετικά, αν και το 2024 συνεχίσει να επιχειρεί στο θαλάσσιο πεδίο όπως όλες τις προηγούμενες δεκαετίες, είναι βέβαιο ότι θα εξακολουθήσουν να αποβιβάζονται ανενόχλητα αλλοδαποί σε όποιο σημείο της ηπειρωτικής επικράτειας επιλέξουν οι διακινητές τους.
3- Ψηφιακή/διαρθρωτική μεταρρύθμιση
Γραφειοκρατία, πολυνομία, ανομοιόμορφη εφαρμογή αναχρονιστικών διαδικασιών, υπο-εκμετάλλευση του δικτύου των ΚΕΠ είναι λίγες από τις χρονίζουσες προκλήσεις που το Λιμενικό πρέπει επιτέλους να αντιμετωπίσει με αποφασιστικότητα το 2024, ώστε στη συνείδηση των συναλλασσομένων πολιτών να έρθει στο ίδιο επίπεδο εκσυγχρονισμού με τους υπόλοιπους φορείς Κεντρικής Κυβέρνησης.
Εξίσου επιβεβλημένη θεωρείται η ριζική αναθεώρηση της δομής της Κεντρικής Υπηρεσίας του, με γνώμονα την αύξηση της παραγωγικότητας με αξιοποίηση του υπάρχοντος προσωπικού και, διατήρηση της αρμονικής συνύπαρξης αλλά και της διαλειτουργικότητας Υπουργείου/Αρχηγείου.
4- Επαγγελματική κατάρτιση, εξειδίκευση και δια βίου μάθηση
Μετά τη θέσπιση της εισαγωγής σπουδαστών στη Σχολή Δοκίμων Λιμενοφυλάκων και Σημαιοφόρων με το σύστημα των εισαγωγικών εξετάσεων σε πανελλαδικό επίπεδο, σύμφωνα με τις ισχύουσες κάθε φορά διατάξεις, είναι αναγκαίος ο ανασχεδιασμός της παρεχόμενης βασικής επαγγελματικής κατάρτισης. Για την επίτευξη αυτού του στόχου θα απαιτηθεί η ανάμιξη ειδικών πιστοποιημένων σε θέματα αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης, εξειδίκευσης και δια βίου μάθησης και καθιέρωσής τους ως κλιμάκια βαθμολογικής εξέλιξης και κινητροδότησης της σταδιοδρομίας τους.
Για τη διακράτηση στο ΛΣ-ΕΛΑΚΤ των νεοκατατασσόμενων εφ’ όρου υπηρεσιακού βίου, ως κεντρική επιδίωξη του Λιμενικού το 2024 πρέπει να τεθεί η καταγραφή των μελλοντικών εξελικτικών στόχων, που απαιτεί η σύγχρονη εποχή και το τεχνολογικά εξελιγμένο περιβάλλον λειτουργίας του.
5- Έρευνα και Τεχνολογική Ανάπτυξη
Η ενσωμάτωση της έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης σε επίπεδο τελικού χρήστη (όπως είναι το Λιμενικό) συμβάλει στην εξέλιξη των τεχνολογικών μέσων και μεθόδων που χρησιμοποιεί, στην αύξηση της παραγωγικότητας, στην ορθολογική λειτουργία και τη βέλτιστη αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων του.
Η σύγχρονη οικονομική πραγματικότητα επιδιώκει την κατανόηση των αναγκών των τελικών χρηστών των προϊόντων που παράγει και την εξέλιξή τους στο πλαίσιο της εφαρμοσμένης χρήσης τους στο πεδίο. Αν το Λιμενικό επιδιώκει τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό του, θα πρέπει να συστηματοποιήσει τη μέχρι και σήμερα περιστασιακή ενασχόλησή του με την έρευνα, αξιοποιώντας πρωταρχικά τους δοκίμους των παραγωγικών Σχολών του. Άλλωστε, η ενασχόληση των Δοκίμων με την έρευνα μπορεί να αποτελέσει βαθμολογούμενο μάθημα των εγκύκλιων σπουδών τους και πρόσθετο κίνητρο μακροπρόθεσμης προσήλωσης στον εργοδότη τους.
Ευτυχισμένο το Νέο Έτος 2024!!!
