“Αγαπητέ Πρόεδρε,
Αξιότιμα Μέλη,
Το Adriana βυθίστηκε στις 14 Ιουνίου. Απώλειες: 600 ψυχές. Ένα από τα χειρότερα ναυάγια. Όχι μόνο για τη Μεσόγειο. Όχι μόνο για πλοία με μετανάστες. Ένα από τα χειρότερα ναυάγια του αιώνα παγκοσμίως.
Πρέπει να τιμήσουμε τους νεκρούς. Να βοηθήσουμε τους επιζήσαντες. Να διαπιστώσουμε τα πραγματικά γεγονότα.
Τι φαίνεται να έγινε: Οι λαθροδιακινητές επιβίβασαν τα θύματά τους στη μηχανότρατα που έμελλε να γίνει ο τάφος τους. Τα στρίμωξαν σαν σαρδέλες. Όπως τα ζώα. Σαν να ήταν άψυχο φορτίο. Ενδεχομένως 750 άτομα. Τα γυναικόπαιδα στα αμπάρια. Το σκάφος να παρασύρεται ακυβέρνητο. Κλυδωνιζόμενο. Όλοι μπορούμε να φανταστούμε τον πανικό να εξαπλώνεται. Στο σκοτάδι της νύχτας. Ξαφνικά, το Adriana παίρνει κλίση και βυθίζεται. Βάθος: Τέσσερα χιλιόμετρα στην υγρή άβυσσο. Παρασύροντας τα πάντα μαζί του. Κανένα από τα γυναικόπαιδα δεν επέζησε.
Αμέσως, η Ε. Επιτροπή επικοινώνησε με τον εκτελεστικό διευθυντή του Frontex κ. Hans Leijtens. Μίλησα, επίσης, με την υπηρεσιακή κυβέρνηση της Ελλάδας και τον Αρχηγό του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής. Και με τους νεοτοποθετηθέντες Έλληνες υπουργούς την περασμένη εβδομάδα.
Άμεσα επενέβησαν και οι υπηρεσίες μας. Ο Frontex εντόπισε αεροπορικώς το σκάφος στη θάλασσα. Ο Εκτελεστικός Διευθυντής του Frontex βρέθηκε στην Ελλάδα την αμέσως επόμενη μέρα για συνδρομή. Ο Frontex εξέδωσε επίσης αναφορά σοβαρού περιστατικού. Η Υπηρεσία Ασύλου της ΕΕ συνέδραμε τους διασωθέντες στη Μαλακάσα.
Λίγο πάνω από 100 άνθρωποι σώθηκαν από τη θάλασσα μετά την ανατροπή του Adriana. Υπάρχουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα. Τώρα πρέπει να προσδιορίσουμε τι ακριβώς συνέβη. Σε κάθε βήμα αυτού του μοιραίου ταξιδιού. Και γιατί βυθίστηκε το Adriana.
Ο Γενικός Εισαγγελέας της Ελλάδας ξεκίνησε έρευνα. Ο Εισαγγελέας ερευνά το λαθροδιακίνηση. Το Ναυτοδικείο ερευνά τις ενέργειες της Ελληνικής Ακτοφυλακής. Όλες αυτές οι έρευνες πρέπει να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη. Και τη βεβαιότητα ότι τα γεγονότα μπορούν να τεκμηριωθούν. Περιλαμβανομένης της διαδρομής που ακολούθησαν οι λαθροδιακινητές.
Γνωρίζουμε ότι η πρακτική των παράτυπων αναχωρήσεων από την ανατολική Λιβύη έχει αυξηθεί κατά 600% φέτος. Η Λιβύη παραμένει μια πολύ περίπλοκη κατάσταση. Προβάλλεται ξανά αυτή την εβδομάδα. Επιτρέψτε μου να ξεκαθαρίσω ότι οι ακτοφυλακές πρέπει να εκτελούν την αποστολή τους με πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου. Αυτό σημαίνει ότι οποιαδήποτε άσκηση βίας είναι απαράδεκτη.
Ας θυμηθούμε τη θεμελιώδη αρχή μας. Το πρώτο μας καθήκον είναι να σώσουμε ζωές. Αυτό κάνουν σε καθημερινή βάση οι ακτοφυλακές στις χώρες πρώτης εισόδου. Η ΕΕ κάνει ό,τι περνά από το χέρι της για να υποστηρίξει τα κράτη μέλη στην έρευνα και διάσωση. Μόνο φέτος, ο Frontex βοήθησε να σωθούν 20.000 ζωές.
Η Επιτροπή επανενεργοποίησε την Ομάδα Επαφής για την Έρευνα και Διάσωση και ωθεί τα κράτη μέλη να σημειώσουν πρόοδο στις εργασίες τους, για να παρουσιάσουν ένα κοινό πλαίσιο για την έρευνα και τη διάσωση. Και στο Σύμφωνο εντείνουμε τις φιλοδοξίες μας με ειδικά μέτρα αλληλεγγύης για έρευνα και διάσωση. Και κάθε σοβαρή προσπάθεια για τη σωτηρία ζωών πρέπει επίσης να περιλαμβάνει την ανάπτυξη νομίμων οδών αλλά και εκστρατείες ενημέρωσης κατά μήκος των παράτυπων διαδρομών για να προειδοποιούν τους ανθρώπους για τους θανάσιμους κινδύνους.
Υποστηρίζουμε τέτοιες εκστρατείες στο Μαρόκο, την Τυνησία, τον Νίγηρα, τη Σενεγάλη, τη Μαυριτανία και τη Γκάμπια. Και πρέπει να πολεμήσουμε τους λαθροδιακινητές , που πουλάνε εισιτήρια όχι για την Ευρώπη, αλλά για το θάνατο. Την περασμένη εβδομάδα, η Europol ανακοίνωσε την εξάρθρωση από την Ισπανία μιας συμμορίας λαθροδιακίνησης με πλοκάμια της σε εννέα χώρες. Έχουμε δημιουργήσει επιχειρησιακές συμπράξεις κατά της λαθροδιακίνησης. Με το Νίγηρα, με το Μαρόκο, με την Τυνησία. Χαιρετίζω την εντολή του Πακιστανού Πρωθυπουργού Σαρίφ για καταστολή των λαθροδιακινητών, αμέσως μετά το ναυάγιο του Adriana. Και συνεργαζόμαστε με τη Σενεγάλη στη διαδρομή του Ατλαντικού. Μια διαδρομή που και αυτή την εβδομάδα αποκάλυψε πόσο θανατηφόρα είναι.
Τον περασμένο μήνα προτείναμε μια εργαλειοθήκη για την αντιμετώπιση της κατάχρησης των εμπορευματικών μεταφορών για παράτυπη μετανάστευση. Πρέπει να μετατρέψουμε τη λαθροδιακίνηση από έγκλημα χαμηλού κινδύνου/υψηλού κέρδους, σε έγκλημα υψηλού κινδύνου/χαμηλού κέρδους. Χρειαζόμαστε νόμους της ΕΕ κατάλληλους για το σκοπό αυτό. Έχω ήδη εκδώσει οδηγίες για τη μη ποινικοποίηση της γνήσιας ανθρωπιστικής βοήθειας.
Τώρα, η Επιτροπή αξιολογεί επίσης το πακέτο για τουςδιακινητές, το οποίο θεσπίστηκε προ τουάχιστον 20 ετών. Την περασμένη Τρίτη βρισκόμουν στη Λαμπεντούζα με τον υπουργό Πιαντεντόζι. 4.000 άτομα είχαν φτάσει το Σαββατοκύριακο, η πλειοψηφία μεταφέρθηκε αμέσως, έμειναν μόνο 500. Και οι εγκαταστάσεις ήταν αξιοπρεπείς και με σεβασμό. Συνάντησα έναν νεαρό άνδρα από το Τσαντ, μια νεαρή γυναίκα από την Ακτή Ελεφαντοστού. Τόσο γεμάτους ενέργεια, σχέδια και φιλοδοξίες. Ήδη, αθαίνουν ιταλικά. Οι οικονομίες μας χρειάζονται νέους σαν αυτούς. Μου είπαν ότι είχαν περπατήσει δύο μήνες στην έρημο πριν πληρώσουν τους λαθρέμπορους, παίρνοντας το σκάφος από την Τυνησία
Δεν είναι αυτός ο τρόπος για να έρθουν στην Ευρώπη. Θα πρέπει να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για τις νόμιμες οδούς. Θα εφαρμόσουμε εταιρικές συνεργασίες “Talent” για τη μετανάστευση εργατών. Και τον Οκτώβριο θα προτείνουμε ένα EU Talent Pool για να ταιριάζει τα ταλέντα με τους εργοδότες.
Ζήτησα επίσης από τα κράτη μέλη να δεσμευτούν γενναιόδωρα για την επανεγκατάσταση των προσφύγων. Μπορούμε να διαχειριστούμε τη μετανάστευση με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα, με την ολοκληρωμένη προσέγγιση: αποτροπή των αναχωρήσεων, καταπολέμηση των διακινητών, βελτίωση των νόμιμων οδών και στενή συνεργασία με τις χώρες προέλευσης και διέλευσης. Και φυσικά, χρειαζόμαστε μια συμφωνία για το Σύμφωνο. Σημειώνεται αισθητή πρόοδος.
Χαιρετίζω το μήνυμα του Ισπανού Υπουργού Επικρατείας σχετικά με την καλή πρόοδο που κάνει τώρα η ισπανική Προεδρία. Και σας καλώ να αδράξετε την ευκαιρία για να καταλήξετε σε συμφωνία στο πλαίσιο αυτής της εντολής.
Η θάλασσα που σκεπάζει το Adriana είναι πλέον σιωπηλή.
Δεν υπάρχει ούτε ταφόπλακα, ούτε μνημείο, τίποτε που να θυμίζει τα ονόματα των θυμάτων.
Ας είναι, λοιπόν, η δράση μας το μνημείο που θα τα θυμίζει”.
