ΣΥΡΙΖΑ και Θάλασσα…. Τουρισμός…
- Θαλάσσιος Τουρισμός: Διαχρονική ατμομηχανή οικονομικής ανάπτυξης
Είναι γεγονός, ότι ο θαλάσσιος τουρισμός αποτελεί ελπιδοφόρο τομέα για την οικονομική ανάκαμψη της χώρας μας και δεν είναι λίγοι, οι έχοντες και μη γνώση του αντικειμένου, που προθυμοποιούνται στις μέρες μας να διατυπώσουν γνώμη και προτάσεις διαμόρφωσης πολιτικών.
Η προοπτική του οικονομικού οφέλους για την Εθνική μας Οικονομία αποτέλεσε από την μεταπολίτευση και μετά αντικείμενο μελέτης και εκπόνησης συγκεκριμένων προτάσεων -θεσμικών ρυθμίσεων. Ευτυχώς οι μελέτες αυτές έγιναν αποδεκτές από κάποιες κυβερνήσεις, οι οποίες διέβλεπαν την μεγάλη σημασία του θαλάσσιου τουρισμού για την οικονομική ανάπτυξη των νησιών μας και την τουριστική προβολή της χώρας διεθνώς.
α) Σταθμός στην πορεία αυτή αποτέλεσαν οι διατάξεις του ν. 438/1976 με τις οποίες θεσπίστηκε ένα ιδιαίτερο θεσμικό πλαίσιο, με το οποίο επιδιωκόταν η ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού με Επαγγελματικά Σκάφη Αναψυχής. Στα σκάφη αυτά χορηγείτο ειδική Άδεια με ειδικό φορολογικό καθεστώς και ατέλειες, εφόσον τηρούνταν συγκεκριμένοι όροι και προϋποθέσεις δραστηριότητας και συναλλαγματικές υποχρεώσεις.
β) Το θεσμικό αυτό καθεστώς ουσιαστικά διατηρήθηκε σταθερό με ελάχιστες παρεμβάσεις επί 23 χρόνια και τροποποιήθηκε το έτος 1999 με τις διατάξεις του ν. 2743. Οι νέες συνθήκες που είχαν διαμορφωθεί και με την επικείμενη έλευση του ευρώ αλλά και της μετάβασης στον νέο 21ο αιώνα επέβαλλαν τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου.
Συμπληρωματικά στις διατάξεις του παραπάνω νόμου λειτούργησαν και οι διατάξεις του ν. 3182/2003 με τις οποίες ιδρύθηκε ένα νέο νομικό πρόσωπο -εταιρική μορφή (ΝΕΠΑ) προσαρμοσμένη στις ιδιαιτερότητες εκμετάλλευσης και δραστηριοποίησης των Επαγγελματικών Πλοίων Αναψυχής.
γ) Στο θεσμικό πλαίσιο που διαμορφώθηκε το έτος 1999, ουσιαστική νέα παρέμβαση έγινε μετά από 15 χρόνια και συγκεκριμένα το έτος 2014 με τις διατάξεις του ν. 4256/2014, προκειμένου γίνει προσαρμογή στις με ταχύς ρυθμούς οικονομικές μεταβολές αλλά κυρίως και στην ανάγκη της οικονομικής ανάκαμψης της χώρας προκειμένου αυτά υποβοηθηθεί ώστε να ξεπεράσει την οικονομική κρίση.
Η σταθερή πολιτική -παρά την εναλλαγή των κυβερνήσεων- για τα θέματα του θαλάσσιου τουρισμού ήταν η αιτία για την δραστηριοποίηση στο Ελληνικό αρχιπέλαγος πάνω από 4.500 επαγγελματικών σκαφών αναψυχής και για την ανάδειξη της χώρας μας ένα από τους πρωτεύοντες τουριστικούς προορισμούς στην Ευρώπη.
- Διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και Θαλάσσιος Τουρισμός…
Με την ανάληψη της διακυβέρνησης της χώρας από τον ΣΥΡΙΖΑ όλη αυτή η προσπάθεια ανάπτυξης του θαλάσσιου τουρισμού αρχικά τέθηκε υπό αμφισβήτηση, όπως άλλωστε προκύπτει και από το σχέδιο νόμου που αναρτήθηκε για διαβούλευση τον Φεβρουάριο του 2017 (άρθρο 75), άσχετα βέβαια από την τελική μορφή που έλαβε με τις διατάξεις του ν. 4504/2017, ύστερα από την ισχυρότατη αντίδραση των συναλλασσόμενων…
Τι να ξεχάσει και τι να θυμηθεί κανείς…
Να έχει διάρκεια η ναύλωση 24 ώρες…. Μετά από οργισμένες διαμαρτυρίες των ενδιαφερομένων η ελάχιστη διάρκεια να επανέλθει στις 12 ώρες….
Μετά από λίγο διάστημα κρίθηκε ότι δεν χρειάζεται να καθορίσουμε ελάχιστη διάρκεια της ναύλωσης….
Βέβαια για τα τουριστικά γραφεία με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου και 5 μέρες πριν από την κάλπη της 7ης Ιουλίου δεν μπορούν να ναυλώνουν ένα σκάφος σε λιγότερες από 24 ώρες παρά μόνον αν διατίθενται ισάριθμες κλίνες με τους επιβαίνοντες….
Υποχρεώνονταν τα Επαγγελματικά Σκάφη που μετέφεραν πάνω από 12 επιβάτες (αντί πάνω από 24 μ. μήκους που μέχρι τότε ίσχυε) να έχουν πλήρωμα.
Η διάταξη θα ίσχυε άμεσα, ενώ ήδη είχε αρχίσει το οικονομικό έτος για τα σκάφη αυτά).
Καμία μεταβατική διάταξη, καμία μέριμνα για τον προγραμματισμό των επιχειρήσεων….
Ποιος θα πλήρωνε την οικονομική ζημιά;
Υποχρεώνονταν τα επαγγελματικά σκάφη να μην μεταφέρουν παραπάνω επιβάτες από τον αριθμό των καμπινών αν προβλεπόταν ναύλωση ανω των 24 ωρών, στερώντας την δυνατότητα διανυκτέρευσης των επιβατών σε ξενοδοχειακές μονάδες στα λιμάνια κατάπλου.
Υποχρεώνονταν οι επισκέπτες στη χώρα μας να στήνονται σε ουρές στο λιοπύρι για να γίνει ταυτοπροσωπία και θεώρηση του ναυλοσυμφώνου από τις Λιμενικές Αρχές…
Συνεχείς αναβολές για την λειτουργία του Ηλεκτρονικού Μητρώου το οποίο είναι προσανατολισμένο στην φοροεισπρακτική λογική και όχι στην λογική εξυπηρέτησης του πολίτη.
Απλά να επισημανθεί ότι για την ίδρυση μιας εταιρείας ΝΕΠΑ απαιτούνται μήνες την στιγμή που σε άλλες χώρες της ΕΕ απαιτούνται μερικές μέρες (π.χ. Μάλτα 7 ημέρες).
Να μην πούμε για την γραφειοκρατία που εισάχθηκε για την επιστροφή του ΦΠΑ…
Στο εξής, θα πρέπει ο κάθε αλλοδαπός κυβερνήτης να κρατά το πλοίο πέρα από τα 6 ν.μ. και μάλιστα να αποτυπώσει και τα στίγματα για να το αποδείξει…
Διάταξη, που δυστυχώς εξακολουθεί να ισχύει μέχρι σήμερα και που βλάπτει όχι μόνο τον θαλάσσιο τουρισμό αλλά έχει και αρνητικές προεκτάσεις στα εθνικά μας συμφέροντα και στην έννοια της ενότητας του γεωγραφικού χώρου στο Ελληνικό αρχιπέλαγος.
Γενικά θα μπορούσε κανείς να επισημάνει, ότι η πολιτική της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ -ιδιαίτερα κατά τα 3 πρώτα έτη- χαρακτηρίστηκε από έντονη διάθεση αστυνόμευσης της επιχειρηματικής δράσης με παράλληλη θέσπιση αυστηρών κυρώσεων στους τυχόν παραβάτες.
- Υπήρχε στοιχειώδης σχεδιασμός και χάραξη εθνικής πολιτικής για τον θαλάσσιο τουρισμό κατά τα έτη διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ;
Από τον δύσμοιρο ν. 4256/2014 για τα τουριστικά σκάφη, οι Υπουργοί Ναυτιλίας του ΣΥΡΙΖΑ δεν άφησαν άρθρο (πλην των 5 και 6) να μην το τροποποιήσουν… μάλιστα κάποια από αυτά πολλές φορές το καθένα. Ενδεικτικά αναφέρονται το άρθρο 3 που αφορά τα ναυλοσύμφωνα τροποποιήθηκε 4 φορές και το άρθρο 13 που αφορά την επιβολή κυρώσεων άλλες 4 φορές….
Το τραγελαφικό είναι ότι ορισμένα άρθρα του ν. 4256/2014 στην αρχή τροποποιήθηκαν επί «αστυνομικότερον» και το «ανέφικτο» και στην συνέχεια με άλλες διατάξεις είτε επανέρχονταν στην αρχική τους μορφή είτε ξεπερνούσαν τις αρχικές ρυθμίσεις σε άνευ μελέτης φαινομενικά ευνοϊκότερες ρυθμίσεις…
Έως ότου να μάθουν οι Υπουργοί του ΣΥΡΙΖΑ τα θέματα του θαλάσσιου τουρισμού, χρειάστηκε σχεδόν κάθε 4 μήνες -κατά μέσο όρο- να τροποποιούν και μια διάταξη του ν. 4256/2014.
Για να μην νομίζει κανείς, ότι έχουμε οποιαδήποτε προκατάληψη και πρόθεση αδικίας, παραθέτουμε παρακάτω πίνακα με τα άρθρα των νόμων, με τα οποία τροποποιήθηκαν οι διατάξεις του ν. 4256/2014 για τα τουριστικά σκάφη αναψυχής, μόνο κατά τη διετία 2017-2019:
- Άρθρο 52 του ν. 4487/2017 (ΦΕΚ: Α΄ 116/9-8-2017)
- Άρθρα 94, 99, 136 του ν. 4504/2017 (ΦΕΚ: Α΄ 184/29-11-2017)
- Άρθρα 17,25 του ν. 4532/2018 (ΦΕΚ: Α΄ 63/5-4-2018)
- Άρθρο 43 του ν. 4549/2018 (ΦΕΚ: Α΄ 105/16-6-2018)
- Άρθρο 265 του ν. 4555/2018 (ΦΕΚ: Α΄ 133/19-7-2018)
- Άρθρο 51 του ν. 4569/2018 (ΦΕΚ: Α΄ 179/11-10-2018)
- Άρθρο 10 του ν. 4597/2019 (ΦΕΚ: Α΄ 35/28-2-2019)
- Άρθρο 20 του ν. 4613/2019 (ΦΕΚ: Α΄ 78/24-5-2019)
- Άρθρο 3 της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου/27-6-2019 (ΦΕΚ: Α΄ 106/27-6-2019)
Από τις παραπάνω νομοθετικές παρεμβάσεις των Υπουργών Ναυτιλίας του ΣΥΡΙΖΑ, ασφαλώς και ένα μικρό παιδί αντιλαμβάνεται εύκολα, ότι δεν υπήρχε ο παραμικρός σχεδιασμός για τον θαλάσσιο τουρισμό παρά μόνο εμμονές, ιδεοληψίες και παλινδρομήσεις σε βάρος ενός προσοδοφόρου για την εθνική μας οικονομία κλάδου οικονομικής δραστηριότητας.
Δεν θα λέγαμε ότι προκαλεί θετική εντύπωση το Δελτίο Τύπου, που εξέδωσε ο κ. ΣΑΝΤΟΡΙΝΙΟΣ Τομεάρχης για θέματα Ναυτιλίας του ΣΥΡΙΖΑ.
Διαμαρτύρεται ο κ. ΣΑΝΤΟΡΙΝΙΟΣ (χωρίς βέβαια να προσδιορίσει τον αποδέκτη της διαμαρτυρίας του) ότι η διάταξη του άρθρου 104 στο νομοσχέδιο «Ρυθμίσεις του Υπουργείου Εσωτερικών, διατάξεις για την ψηφιακή διακυβέρνηση και άλλα επείγοντα ζητήματα» είναι κατά-δική του και την είχε περάσει με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 106/27-6-2019 (δηλαδή ενώ είχε διαλυθεί η βουλή πριν από 20 ημέρες).
Με τη ρύθμιση αυτή λέει, ρυθμίστηκε ένα χρόνιο πρόβλημα που είχε δημιουργήσει ο ν. 4256/2014 και τα Τουριστικά Γραφεία θα μπορούν πλέον, να ναυλώνουν τα ίδια Επαγγελματικά Πλοία Αναψυχής…
Μετά την ανακοίνωση αυτή του Τομεάρχη Ναυτιλίας του ΣΥΡΙΖΑ, δεν θα αναφερθούμε στην σκοπιμότητα, τις ανάγκες που εξυπηρετεί ή μη η συγκεκριμένη ρύθμιση για την οποία τηρούμε σοβαρές αμφιβολίες για την καθολική χρησιμότητά της στον κλάδο των Επαγγελματικών Πλοίων Αναψυχής…
Ούτε θα εξετάσουμε, αν η ήδη υπάρχουσα στο άρθρο 3 παρ. 5β ρύθμιση του ν. 4256/2014: «…β. Δικαίωμα εκναύλωσης έχουν επίσης, οι ναυλομεσίτες, οι ναυτικοί πράκτορες και τα τουριστικά γραφεία…» κάλυπτε ικανοποιητικά η μη τις ανάγκες των τουριστικών γραφείων, ενώ δεν πρέπει να παραληφθεί να επισημανθεί, ότι ακριβώς ίδια διάταξη, υπήρχε και στον ν. 2743/1999…
Με το Δελτίο Τύπου του κ. Τομεάρχη Ναυτιλίας του ΣΥΡΙΖΑ εύλογα δημιουργούνται σωρεία ερωτημάτων όπως:
Ο κ. ΣΑΝΤΟΡΙΝΙΟΣ παραπονιέται γιατί ο νυν Υπουργός Ναυτιλίας δεν τον ευχαρίστησε και δεν ανέφερε ότι η διάταξη αυτή είναι του ΣΥΡΙΖΑ;
Δεν αναφερόταν στην εισηγητική έκθεση, ότι το άρθρο 104 είναι αναγκαίο για την κύρωση μιας Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου;
Μπορεί να μας εξηγήσει ο κ. ΣΑΝΤΟΡΙΝΙΟΣ γιατί χρειάστηκαν να περάσουν 4 ½ χρόνια για να αντιληφθεί την σπουδαιότητα και το επείγον της ρύθμισης αυτής;
Τόσες φορές τροποποίησαν οι Υπουργοί Ναυτιλίας του ΣΥΡΙΖΑ τον 4256/2014 και μάλιστα η τελευταία τροποποίηση ήταν ακριβώς πριν ένα μήνα (ν. 4613/2019 ΦΕΚ Α΄78/24-5-2019), γιατί χρειάστηκε ρύθμιση με ΠΝΠ και μάλιστα μία (1) εβδομάδα πριν τις εκλογές;
Ασφαλώς ο καθένας κατανοεί το γιατί και την σκοπιμότητα τέτοιου είδους δηλώσεων από τα πολιτικά κόμματα και τους κατά Τομέα εκπροσώπους των…
- Είναι αναγκαία η σύγκληση προτάσεων για την χάραξη εθνικής πολιτικής για τον θαλάσσιο τουρισμό.
Προκαλεί θλίψη το γεγονός, ότι μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει αντιληπτό από όλους, ότι για τα θέματα του θαλάσσιου τουρισμού απαιτούνται προτάσεις κοινής προσέγγισης σε όφελος του εθνικού συμφέροντος.
- Ο θαλάσσιος τουρισμός αποτελεί δραστηριότητα, που επηρεάζεται άμεσα από τον διεθνή ανταγωνισμό και ιδιαίτερα από την πολιτική των προσφερόμενων παροχών και ανταγωνιστικών τιμολογίων.
Έχουμε απτά παραδείγματα ακόμη και αθέμιτων πρακτικών από χώρες της Μεσογείου και ιδιαίτερα από τον εξ’ ανατολάς γείτονα, και ο κ. ΣΑΝΤΟΡΙΝΙΟΣ και όλοι μας θα έπρεπε να έχουμε μεγαλύτερη ευαισθησία, έστω γιατί στην πράξη πλήττονται και τα ακριτικά νησιά μας στο Ανατολικό Αιγαίο.
- Συνεπώς, χρειάζεται να χαραχθεί εθνική πολιτική για την ανάπτυξη του Θαλάσσιου Τουρισμού, των υποδομών για την εξυπηρέτησή του (μαρίνες) αλλά και την δημιουργία των προϋποθέσεων για την θετική συμβολή του στην οικονομική ανάπτυξη του αρχιπελάγους της χώρας.
- Απαιτείται σταθερότητα θεσμικού πλαισίου, χωρίς άσκοπες και αναποτελεσματικές νομοθετικές παρεμβάσεις.
- Απαιτείται η καταπολέμηση στην πράξη και όχι στα λόγια της γραφειοκρατίας με την εισαγωγή -το συντομότερο- της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, ώστε ένας επενδυτής όταν ζητάει άδεια δραστηριότητας στις αρχές του καλοκαιριού να μην του χορηγείται αυτή στο τέλος του καλοκαιριού…
- Απαιτείται η πολιτική κινήτρων και αμοιβής αυτών που επιτυγχάνουν υψηλούς στόχους.
- Είναι επιτακτική η ανάγκη να απαλλαγούμε από κάθε πολιτική επαιτείας με την χορήγηση επιδομάτων και συντριβής κάθε πρωτοβουλίας για δημιουργία και εφαρμογή της καινοτομίας…
Τότε ίσως υπάρχει κάποια ελπίδα…
Πειραιάς 11 Αυγούστου 2019
Για τα ΛΙΜΕΝΙΚΑ ΝΕΑ
Δημήτρης Α. ΣΑΪΤΑΚΗΣ
