Το πρώτο πράγμα που χαρακτηρίζει τους θαλασσινούς είναι το σχέδιο. Δεν μπορεί να βρεθείς στη μέση μιας καταιγίδας και να μην ξέρεις τι να κάνεις. Ακόμα όμως και στη νηνεμία, το ναυτικό μυαλό εργάζεται με σύστημα και μέθοδο.
Άξιο τέκνο της ναυτομάνας Χίου, ο Καπτά Παναγιώτης Τσάκος που μπάρκαρε αμούστακος, έτσι πέρασε τη ζωή του. Σχεδιάζοντας. Όχι όμως για τον εαυτό του, αλλά για την ιδιαίτερη πατρίδα του: πρώτα τα Καρδάμυλα (όπου αν γεννιόταν αγόρι η ευχή ήταν «καλός καπετάνιος») και ύστερα για το νησί. Η έγνοια του είναι μεγάλη καθώς, όσο περνάει ο καιρός, όλο και λιγότεροι νέοι Έλληνες αποφασίζουν να στραφούν σε επαγγέλματα της θάλασσας, την ίδια ώρα που η χώρα μας παραμένει παγκόσμια κραταιά δύναμη στον τομέα αυτό. Μία από τις πρώτες κινήσεις του Καπτά Παναγιώτη ήταν να μετατρέψει το σπίτι της αείμνηστης θυγατέρας του Μαρίας (που έφυγε αδόκητα και πρόωρα από τη ζωή) σε Ίδρυμα.
Έγινε ένας θαυμάσιος χώρος φιλοξενίας υπότροφων αγοριών από όλη την Ελλάδα που επιλέγονται με αξιοκρατικά και κοινωνικά κριτήρια και έτσι στηρίχτηκαν πολλές οικογένειες που είχαν πρόβλημα να τα βγάλουν πέρα. Τα παιδιά αναζωογόνησαν το χωριό του, στηρίζοντας τη βιωσιμότητα του Λιβάνειου Γυμνασίου και Λυκείου Καρδαμύλων. Το σχέδιο του Καπετάνιου βέβαια δεν σταματούσε εκεί. Πριν από 6 χρόνια
προίκισε την πρωτεύουσα της Χίου με το Teens, ένα καταπληκτικό ιδιωτικό Ναυτικό Λύκειο, δέλεαρ αγοριών και κοριτσιών για να ακολουθήσουν το ναυτικό επάγγελμα. Στεγάστηκε σε ιδιόκτητο χώρο με δωρεάν φοίτηση, καθώς το συνολικό κόστος λειτουργίας καλύπτεται από το Ίδρυμα Τσάκος. Αναγνωρίστηκε μάλιστα ως πρότυπο από το κράτος. Η επιτυχία ήταν τεράστια χάρις στο άριστο εκπαιδευτικό προσωπικό, στον εξοπλισμό του με τεχνολογίες αιχμής, στη διάθεση για την εξοικείωση των μαθητών με τη θάλασσα μέσω του εκπαιδευτικού ιστιοφόρου σκάφος «Μάνια». Και πάλι ο Καπτά Παναγιώτης δεν ησύχασε. Είχε στο μυαλό του κάτι ακόμα.
Το Σάββατο 7 Σεπτεμβρίου ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος εγκαινίασε την πρώτη ιδιωτική Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού (μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα) στην ιδιαίτερα πατρίδα του τη Χίο, υπό τη σκέπη του ιδρύματος Μαρία Τσάκος με την ονομασία «Διεθνές Κέντρο Ναυτικής Έρευνας και Παράδοσης». Στη Ναυτική αυτή Ακαδημία θα φοιτήσουν την πρώτη χρονιά 40 σπουδαστές, ενώ δέχθηκε περισσότερες από 250 αιτήσεις.
Ενεργό ρόλο στη δημιουργία έπαιξε το υφυπουργείο Ναυτιλίας της Κύπρου, το οποίο και πιστοποίησε την Ακαδημία κατά τα ισχύοντα διεθνή πρότυπα. Το «παρών» έδωσε στα εγκαίνια η υφυπουργός Ναυτιλίας Ναυτιλίας της Κύπρου, Μαρίνα Χατζημανώλη και ο πρέσβης της Κύπρου στην Ελλάδα, Σταύρος Αυγουστίδης μαζί με εκπροσώπους του ελληνικού υπουργείου καθώς και των περιφερειακών και τοπικών αρχών.
Παρουσία του γιου του Νίκου Τσάκου, ο Καπτά Παναγιώτης προέτρεψε την πολιτεία να ενεργοποιηθεί: «Εύχομαι σύντομα να θεσμοθετηθούν και στην Ελλάδα οι νομοθετικές εκείνες προϋποθέσεις που θα επιτρέψουν την ίδρυση και άλλων μη κρατικών ακαδημιών, ώστε να ικανοποιούνται επαρκέστερα οι ανάγκες σε έμψυχο δυναμικό της συνεχώς αναπτυσσόμενης ελληνικής ναυτιλίας και να προσφέρονται ευκαιρίες εξέλιξης στα νέα παιδιά της πατρίδας μας». Και βέβαια κατά την προσφιλή του συνήθεια, έκλεισε με ένα γνωμικό: «Ένας κότσυφας που κάθεται ανέμελος σε ένα κλαδάκι δεν φοβάται μήπως σπάσει το κλαδί. Όχι γιατί εμπιστεύεται το κλαδί αλλά γιατί εμπιστεύεται τα φτερά του».
