Μετάφραση-απόδοση κειμένου: «ΛΙΜΕΝΙΚΑ ΝΕΑ»
Η είσοδος του Ισραήλ στο “περιβάλλον” των ναυτιλιακών κυρώσεων αναμένεται να περιπλέξει περαιτέρω τις ανάγκες διαχειριστών και παρόχων υπηρεσιών, που ήδη είναι αντιμέτωποι με δικαιϊκά περίπλοκα και ολοένα διευρυνόμενα καθεστώτα απαγορεύσεων.
Το Εθνικό Γραφείο Καταπολέμησης της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας (National Bureau for Counter Terror Financing-NBCTF) του Ισραηλινού ΥΠΑΜ έδωσε στη δημοσιότητα την περασμένη εβδομάδα εντάλματα κατάσχεσης 18 δεξαμενοπλοίων, παρότι τρία εξ αυτών είχαν εκδοθεί τον Οκτώβριο 2023.
Tο NBCTF δήλωσε ότι τα 18 δεξαμενόπλοια συνέβαλαν στη διευκόλυνση πώλησης Ιρανικού πετρελαίου επ’ ωφελεία των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν και των δορυφόρων τους, τη λιβανέζικη οργάνωση Hezbollah.
Υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι του NBCTF δήλωσαν στους Lloyd’s List ότι οι πωλήσεις πετρελαίου διευκολύνθηκαν από τους γνωστούς διεκπεραιωτές τρομοκρατών Muhammad Ja’far Qasir — χρηματιστής της Hezbollah – και τον όμιλο Qatirji, με έδρα τη Συρία, εναντίον των οποίων επιβλήθηκαν κυρώσεις από τις ΗΠΑ. Οι ΗΠΑ δίνουν αμοιβή έως $10 εκατ. για πληροφορίες σχετιζόμενες με τον Qasir. Ο επικεφαλής του ομίλου Qatirji κ. Muhammad Baraa al-Qatirji δολοφονήθηκε τον Ιούλιο, αναφέρει το Ισραήλ.
Σύμφωνα με τους ίδιους αξιωματούχους, οι κυρώσεις αφενός αποκαλύπτουν τα δίκτυα διευκόλυνσης πωλήσεων Ιρανικού πετρελαίου με τελικώς ωφελούμενους αποδέκτες τους Φρουρούς της Επανάστασης και τη Hezbollah και αφετέρου αποβλέπουν να δυσκολέψουν την εμπορική δραστηριότητα των δεξαμενοπλοίων και την παραγωγή προσόδων γι’ αυτούς.
Ειδικοί εμπειρογνώμονες αναφέρουν ότι το Ισραηλινό σύστημα κυρώσεων δεν θα έχει τα ίδια αποτελέσματα με τις κυρώσεις που εφαρμόζουν Δυτικές χώρες με ισχυρά νομίσματα και οικονομίες, σαν τις ΗΠΑ, αλλά τα μέτρα του Ισραήλ θα βαρύνουν με δυσφήμηση, καθώς η δικαιολογητική βάση επιβολής τους θα οδηγήσει τους παρόχους υπηρεσιών σε βαθύτερη έρευνα, που ενδέχεται να έχει αποτέλεσμα τη διακοπή των εμπορικών σχέσεών τους με τα εν λόγω δεξαμενόπλοια.
“Αυτό δημιουργεί πρόσθετες προκλήσεις για πλοιοκτήτες, διαχειριστές, ασφαλιστές και λοιπούς παρόχους υπηρεσιών,” δήλωσε ο κ. Daniel Martin, συνεργάτης εμπόρων, πλοιοκτητών, ασφαλιστών και ναυλομεσιτών ειδικευμένος σε ζητήματα κυρώσεων στη νομική εταιρεία HFW.
“Κάθε εμπορικό (νομικό ή φυσικό) πρόσωπο που επιδιώκει να λειτουργήσει σύννομα, προτιμά να υπάρχει ενιαίος κατάλογος κυρωνόμενων προσώπων, οντοτήτων και πλοίων, ώστε να απλοποιείται η διαδικασία ελέγχων. Όσο μεμονωμένα κράτη επιλέγουν μονομερείς ενέργειες, τόσο αυξάνεται το βάρος των εμπορικών εταιρειών να εντοπίσουν, να αντιληφθούν και να χειριστούν τους αντικρουόμενους νομικούς περιορισμούς.”
Η ισχύς των κυρώσεων των Δυτικών κρατών προέρχεται εν πολλοίς από την ισχύ των συστημάτων χρηματοδότησης που αυτά διαθέτουν, που κατ’ ουσία αποκλείει την πρόσβαση των κυρωνόμενων οντοτήτων στα υπόψη συστήματα, την οποία δεν διαθέτει το Ισραήλ.
Ωστόσο, ο κίνδυνος δυσφήμησης λόγω συσχετισμού ή ανάμιξης στη διευκόλυνση εμπορικών πράξεων πλοίων που συνδέονται με τους Φρουρούς της Επανάστασης του Ιράν ή τη Hezbollah — που, αμφότερες χαρακτηρίζονται από τις ΗΠΑ ως τρομοκρατικές οργανώσεις — μπορεί να αρκεί ώστε μεγάλες εταιρείες του ναυτιλιακού κλάδου να αποφύγουν κάθε συναλλαγή μαζί τους.
Tο Ισραηλινό σύστημα κυρώσεων, “απευθύνεται πρωταρχικά όχι σε όσους υπόκεινται σε Ισραηλινή δωσιδικία, αλλά σε εκείνους που ανησυχούν για την αρνητική δημοσιότητα που θα έχει διενέργεια εμπορική πράξης με πλοίο που σχετίζεται με το Ιράν και τους Φρουρούς της Επανάστασης”, δήλωσε ο κ. Martin της HFW.
“Υπό την έννοια αυτή μπορεί (το Ισραηλινό σύστημα κυρώσεων) να προσομοιάζει με εκστρατείες όπως αυτή με τίτλο “United Against Nuclear Iran” και άλλες.”
Πράγματι, αξιωματούχοι του NBCTF δήλωσαν πως πιστεύουν ότι μεγάλες εταιρείες του κλάδου θα θελήσουν να αποφύγουν οποιαδήποτε συσχέτισή τους με οντότητες, όπως οι Φρουροί της Επανάστασης του Ιράν και η Hezbollah. Δήλωσαν, επίσης, ότι προληπτικά προσεγγίζουν παρόχους υπηρεσιών και εταιρείες του κλάδου για την περαιτέρω ευαισθητοποίησή τους επί των ζητημάτων, αλλά και προκειμένου ενσωματώσουν τις Ισραηλινές κυρώσεις στους παγκόσμιους καταλόγους ισχυουσών κυρώσεων.
Ο επικεφαλής του τμήματος συμμόρφωσης και κανονιστικών υποθέσεων του Lloyd’s List Intelligence κ. Eric Orsini δήλωσε ότι, ακόμη κι αν από κάποια εταιρεία δεν ελεγχθούν κανονικά οι Ισραηλινές κυρώσεις, “η υποβόσκουσα συμπεριφορά που ενεργοποιεί τις κυρώσεις μπορεί να προκαλέσει αρνητική δημοσιότητα”.
Αυτό, “υπογραμμίζει την ανάγκη διενέργειας προσήκοντος ελέγχου πλοίου, ώστε να εντοπιστούν παραπλανητικές ναυτιλιακές πρακτικές και όχι μόνον σε έλεγχο των καταλόγων κυρώσεων”.
“Αυτές καθαυτές οι Ισραηλινές κυρώσεις δεν θα έχουν τον ίδιο αντίκτυπο με εκείνες των ΗΠΑ, του ΗΒ και της ΕΕ. Όμως, η ευαισθητοποίηση για τις δραστηριότητες των πλοίων αυτών μπορεί να οδηγήσει είτε σε περαιτέρω αποκλεισμούς τους, είτε σε δικαιολόγηση της αποφυγής εμπορικής συνεργασίας με αυτά,” προσθέτει.
Αξιωματούχοι του NBCTF είπαν ότι οι κυρώσεις — και οι προσπάθειες περαιτέρω ενημέρωσης παρόχων υπηρεσιών και εμπορικών εταίρων — ήδη οδήγησαν στον αποκλεισμό των δεξαμενοπλοίων από ορισμένες υπηρεσίες. Αξιωματούχοι δήλωσαν ότι υπάρχουν “αποδείξεις” ότι κάποια δεξαμενόπλοια που χαρακτηρίστηκαν τον Οκτώβριο αποκλείστηκαν από υπηρεσίες όπως είσοδος σε λιμένες, αλλά απέφυγαν να δώσουν λεπτομερείς πληροφορίες για τα δεξαμενόπλοια ή τα περιστατικά αυτά.
Tα τρία δεξαμενόπλοια που χαρακτηρίστηκαν τον Οκτώβριο — όλα για εικαζόμενες μεταγγίσεις πετρελαίου από πλοίο σε πλοίο με το Ιρανικής σημαίας δεξαμενόπλοιο Jasmine (IMO: 9105085) χωρητικότητας 46.267 dwt — είναι το Rival (IMO: 9117818), το Sagna (IMO: 7729019) και το Confidence P (IMO: 9178044). Tο ναυπήγησης 1978 εφοδιαστικό δεξαμενόπλοιο Sagna αποσύρθηκε για διάλυση σε διαλυτήριο πλοίων στο Alang, αμέσως μετά την ένταξή τους στον κατάλογο κυρώσεων του Ισραήλ, παρά το γεγονός ότι οι Lloyd’s List δεν διαθέτουν στοιχεία που να συνδέουν τα γεγονότα. Το χημικό Δ/Ξ Rival, ναυπήγησης 1994 και χωρητικότητας 3.481 dwt εξέπεμψε τελευταία φορά σήμα AIS στα ανοικτά της Ιρανικής νήσου Qeshm το Δεκέμβριο 2022. Το Δ/Ξ Confidence P δεν κατέπλευσε σε λιμένες από το 2021, σύμφωνα με στοιχεία των Lloyd’s List Intelligence, ενώ εκπέμπει σήμα AIS σε ακανόνιστα διαστήματα από τα ανοικτά των ακτών της Νιγηρίας και της Γκάνας από τον Ιανουάριο 2024. Tο υπό παναμαϊκή σημαία Δ/Ξ aframax εντάσσεται στον κατάλογο του σκοτεινού στόλου των Lloyd’s List.
Ένα VLCC που μεταφέρει πετρέλαιο για μια εταιρεία-βιτρίνα των ενόπλων δυνάμεων
Για τα υπόλοιπα 15 δεξαμενόπλοια ανακοινώθηκαν κυρώσεις στις 30 Ιουλίου. Δέκα από αυτά τα εντάλματα παρέθεταν μια περίοδο κατά την οποία το διαλαμβανόμενο Δ/Ξ φερόταν να διεξάγει δραστηριότητες για την υποστήριξη των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν ή της Hezbollah, ενώ για τα υπόλοιπα πέντε αναφέρεται γενικά ότι το πλοίο μετέφερε περσικό πετρέλαιο για λογαριασμό τρομοκρατικών οργανώσεων χαρακτηρισμένων από τις ΗΠΑ.
Aνάμεσα σε αυτά τα πλοία συγκαταλέγεται το υπό σημαία Barbados VLCC Eline (IMO: 9292486), που σύμφωνα με το NBCTF “χρησιμοποιείται για τη μεταφορά φορτίων αργού πετρελαίου από το Ιράν, προερχόμενου από πετρέλαιο της Δύναμης Qods των Φρουρών της Επανάστασης [IRGC]”.
Με βάση emails που διέρρευσαν από το αντιφρονούν website WikiIran το VLCC ναυλώθηκε το Σεπτέμβριο 2023 από την εταιρεία Sahara Thunder, που χαρακτηρίστηκε από τις ΗΠΑ τον Απρίλιο 2024 ως εταιρεία-βιτρίνα του Ιρανικού Υπουργείο Άμυνας και ως φορέας ανεφοδιασμού των Ιρανικών Ενόπλων Δυνάμεων. Tο ηλεκτρονικό μήνυμα που διέρρευσε εμφανίζει το τμήμα operations της εταιρείας Sahara Thunder να συνεννοείται με την Εθνική Εταιρεία Πετρελαίων του Ιράν για το Δ/Ξ Eline, μετέπειτα Liana, για τη φόρτωση φορτίου πετρελαίου στο Kharg Island στα τέλη του μήνα.
Οι συντεταγμένες του AIS του Δ/Ξ Eline στις 25 Σεπτεμβρίου 2023 δείχνουν να είναι αγκυροβολημένο περί τα 27 χλμ. ανοικτά του Τambaseyun-e Kuh Mobarak του Ιράν, νότια από τα Στενά του Hormuz. Όμως, δορυφορική φωτογράφηση δεν εμφανίζει το Δ/Ξ Eline να βρίσκεται στις συντεταγμένες του AIS του, αλλά αντιθέτως να είναι εκατοντάδες ναυτικά μίλια μακρύτερα παραβεβλημένο στον προβλήτα εξαγωγών της Ιρανικής νήσου Kharg.