Η βόμβα του δημογραφικού βρίσκεται προ των πυλών με την έκρηξη των αιτήσεων συνταξιοδότησης. Έρχονται αλλαγές στα όρια ηλικίας από το 2026.
Μια από τις δραματικές επιπτώσεις στο ασφαλιστικό σύστημα που επιφέρει το δημογραφικό πρόβλημα είναι η αναλογία συνταξιούχων – ασφαλισμένων, η οποία σήμερα είναι στο 1 προς 1,66. Σε 15 χρόνια θα υποχωρήσει στο 1,25.Αυτό σημαίνει ότι αν σήμερα για κάθε 100 συνταξιούχους υπάρχουν 166 ασφαλισμένοι να τους συντηρούν με τις εισφορές τους, το 2040 σε κάθε 100 συνταξιούχους θα αναλογούν μόνο 125 ασφαλισμένοι για να πληρώνουν τις συντάξεις τους.
Μελέτες διεθνών οργανισμών όπως της (Eurostat,της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ΟΟΣΑ ) θέτουν σε κατάσταση κόκκινου συναγερμού την κυβέρνηση λόγω της βομβας του δημογραφικού .Οι μελέτες οδηγουνται στο συμπερασμα ότι τα όρια ηλικίας συνταξιοδοτησης θα αυξηθούν καθώς από το 2027 θα συνδεθούν με το προσδόκιμο ζωής και θα αυξάνονται ανά τρία χρόνια εφόσον ανεβαίνει και το προσδόκιμο ζωής μετά το 65ο έτος.Το προσδόκιμο ζωής στα 65 για τους άνδρες, πηγαίνει από 18,7 έτη το 2022 σε 23,9 έτη το 2070, ενώ για τις γυναίκες πηγαίνει από 21,7 έτη σε 26,7 έτη αντίστοιχα.
Ηδη καταγράφεται κυμα φυγής στη σύνταξη ενόψει των αλλαγών που ενδεχομένως να υπάρξουν το 2027 με την αύξηση στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης.
Αυξημένες είναι και οι απονομές νέων συντάξεων. Σύμφωνα με τα στοιχεία του «Ατλαντα» στο 10μηνο του 2024 ολοκληρώθηκαν 190.235 αιτήσεις κύριας σύνταξης εκ των οποίων οι 158.584 πήραν έγκριση με απονομή σύνταξης, οι 12.980 αιτήσεις απορρίφθηκαν και άλλες 18.671 αιτήσεις καταχωρήθηκαν στο αρχείο με την ένδειξη «χωρίς απόφαση», επειδή δεν είχαν λόγους απόρριψης, αλλά ούτε έγκρισης.
Αλλαγές στα όρια ηλικίας
Μέσα στο 2026 οι ηλικίες «εξόδου» στη σύνταξη θα αξιολογηθούν εκ νέου και αν ο «αλγόριθμος» που συνδέει το προσδόκιμο ζωής μετά τα 65, με τα όρια ηλικίας δείξει ότι πρέπει να γίνουν αλλαγές, τότε από το 2027 οι ηλικίες συνταξιοδότησης θα αλλάξουν.
Οι ασφαλισμένοι θα μπορούν να πάρουν σύνταξη στα 62 με 40 χρόνια ή στα 67 με τουλάχιστον 15 χρόνια ασφάλισης ως και το 2026. Από το 2027 δεν είναι βέβαιο αν θα μείνουν τα ίδια όρια ή αν θα αυξηθούν ακολουθώντας το προσδόκιμο ζωής εφόσον αυτό ανεβεί.
Οι αλλαγές στα όρια ηλικίας θα είναι αυτόματες καθώς με σχετική διάταξη που έχει ψηφιστεί από το 2010 με τον ασφαλιστικό νόμο 3863, η ηλικία συνταξιοδότησης θα αυξάνεται εφόσον αυξάνεται και το προσδόκιμο ζωή μετά το 65ο έτος. Μέχρι σήμερα δεν χρειάστηκε να γίνει καμία αλλαγή αφενός γιατί τα όρια ηλικίας πήγαν στα 62 κα 67 (από 60 αι 65) και αφετέρου διότι με την πανδημία το προσδόκιμο ζωής δεν αυξήθηκε οπότε και πάλι δεν έγινε καμία περαιτέρω προσαρμογή των ορίων ηλικίας.
Η τελευταία μελέτη της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής όμως δείχνει ότι μεταξύ 2027 και 2030 το όριο ηλικίας με 40ετία από το 62ο έτος σήμερα θα πάει στα 63 έτη και 5 μήνες ενώ το 67ο στα 68,5.
Διευκρινήσεις για το πότε, πως και αν έρθουν αλλαγές στα όρια ηλικίας έχει δώσει ο Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Πάνος Τσακλόγλου ότι τα όρια ηλικίας θα εξεταστούν στα τέλη του 2026 με βάση τις εξελίξεις στο προσδόκιμο ζωής. “«α όρια συνταξιοδότησης μέχρι το 2027 θα παραμείνουν αμετάβλητα και θα εξεταστούν εκ νέου στα τέλη του 2026 με κριτήριο την πορεία του δημογραφικού όπως ορίζει η νομοθεσία που συνδέει τα όρια συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο επιβίωσης στην ηλικία των 65 ετών», σημείωσε ο υφυπουργός.
Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ μετά την πανδημία, δείχνουν αύξηση στο προσδόκιμο ζωής.
Αλεξάνδρα Κλειδαρά
