Ολοένα και περισσότερες οικογένειες Ουκρανών, πεπεισμένες ότι ο πόλεμος μπορεί να διαρκέσει χρόνια, αποφάσισαν ότι είναι καλύτερο να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο στο σπίτι τους από το να ζουν ως πρόσφυγες.
Η Οξάνα, η οποία δεν θέλησε να αποκαλύψει το επίθετό της, πριν από τον πόλεμο εργαζόταν ως καθηγήτρια σε κολέγιο. Αμέσως μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έφυγε από τη χώρα. Ωστόσο, κατά τις δύο εβδομάδες περιπλάνησής της με την κόρη της και τον ενός έτους εγγόνο της σε Πολωνία και Τσεχία, αντιμετώπισε πολλά προβλήματα.
«Κανείς δεν μας χρειάζεται», τόνισε. «Κανείς δεν χρειάζεται δασκάλους. Η γνώση τσέχικης γλώσσας είναι υποχρεωτική. Θα ήταν έτοιμοι να με προσλάβουν ως καθαρίστρια, αλλά ακόμα και τότε θα έπρεπε να βρω ένα μέρος για να ζήσω».
Πλέον, η Οξάνα και η οικογένειά της προστίθενται στον αυξανόμενο αριθμό των Ουκρανών που επιστρέφουν σπίτι τους, έξι εβδομάδες μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής. Πρόκειται κυρίως για πρόσφυγες από την πόλη Λβιβ, οι οποίοι αποφάσισαν να γυρίσουν στην πατρίδα τους.
Πεπεισμένοι ότι ο πόλεμος θα διαρκέσει χρόνια
Αν και οι πολίτες που εγκαταλείπουν τις εστίες τους είναι πολύ περισσότεροι, σύμφωνα με πρόσφυγες και αξιωματούχους, η αύξηση των επαναπατριζόμενων αντανακλά την πεποίθηση ότι ο πόλεμος μπορεί να διαρκέσει χρόνια. Υπογραμμίζει επίσης τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν οι ευρωπαϊκές χώρες στην παροχή βοήθειας στους Ουκρανούς κατά τη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση στη Γηραιά Ήπειρο από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
«Πρόσφατα, τα στατιστικά άλλαξαν σημαντικά», δήλωσε ο Γιούρι Μπούτσκο, αναπληρωτής στρατιωτικός διοικητής στο Λβιβ. «Στην αρχή του πολέμου οι άνθρωποι που έφευγαν ήταν δεκαπλάσιοι από αυτούς που επέστρεφαν». Πλέον, όπως ανέφερε, υπάρχουν ημέρες όπου οι μισοί από αυτούς που διασχίζουν τα σύνορα στην επαρχία Λβιβ γυρίζουν στις εστίες τους.
Οι επαναπατριζόμενοι είναι σε μεγάλο βαθμό γυναίκες και παιδιά. Στους περισσότερους Ουκρανούς άνδρες σε στρατεύσιμη ηλικία και με λιγότερα από τρία παιδιά απαγορεύτηκε να εγκαταλείψουν τη χώρα. Στα σύνορα με την Πολωνία, σχεδόν όλοι οι οδηγοί αυτοκινήτων που περνούν τα σύνορα είναι γυναίκες. Οι σταθμοί τρένων και λεωφορείων είναι γεμάτοι με γυναίκες και παιδιά.
«Οι άνθρωποι έχουν πλέον καταλάβει πώς είναι ο πόλεμος και ότι ακόμη και υπό αυτές τις συνθήκες, μπορείς να ζήσεις στην Ουκρανία, στο Λβιβ», τόνισε ο Γ. Μπούτσκο. «Έφυγαν στην αρχή λόγω του πανικού, αλλά μέλη της οικογένειάς τους βρίσκονται ακόμα εδώ».
Πρόσθεσε ότι οι Ουκρανοί γύρισαν και για να επιστρέψουν στη δουλειά τους, καθώς όλο και περισσότερα καταστήματα και επιχειρήσεις επαναλειτουργούν.
Το Σάββατο, περίπου 18.000 Ουκρανοί έφυγαν από τη χώρα, ενώ 9.000 επέστρεψαν στο Λβιβ. Ο Γ. Μπούτσκο υπογράμμισε πως αν και κάποιοι εξ αυτών ήταν έμποροι που μετέφεραν αγαθά, υπήρχαν πολλές οικογένειες που επέστρεφαν σπίτι τους. Τα στοιχεία της ουκρανικής συνοριακής φρουράς επιβεβαιώνουν αυτήν την τάση.
Πολλοί που από τους Ουκρανούς που εγκατέλειψαν τα σπίτια τους, εγκαταστάθηκαν στο Λβιβ και σε άλλες πόλεις κοντά στα πολωνικά σύνορα, καθώς θεωρούνται πιο ασφαλείς περιοχές από το νότο και τα ανατολικά.
Γεμάτοι οι σιδηροδρομικοί σταθμοί
Στον σιδηροδρομικό σταθμό του Λβιβ, η Βαλέρια Γιρίβνα περιμένει να επιβιβαστεί σε τρένο με προορισμό το Μικολάιβ, το οποίο εξακολουθεί να δέχεται σφοδρά πυρά από τις ρωσικές δυνάμεις. Η 14χρονη κόρη της και ο σκύλος τους βρίσκονται ήδη στο τρένο. Η μεγάλη της κόρη την περιμένει στο σπίτι τους στο Μικολάιβ.
Η κυρία Γιρίβνα τρομοκρατήθηκε από τους ρωσικούς βομβαρδισμούς. Αλλά δήλωσε ότι ήταν δύσκολο να μείνει με την οικογένειά της σε φίλους για έναν ολόκληρο μήνα.
«Βομβαρδίζουν νοσοκομεία στο Μικολάιβ», τόνισε. «Χρειάζονται ανθρώπους να βοηθήσουν, να καλύψουν τα παράθυρα με μεμβράνη. Επιστρέφω για να γίνω εθελόντρια».
«Δεν έχουν όλοι τα χρήματα για να μείνουν στο εξωτερικό»
«Τις τελευταίες δύο μέρες περισσότεροι άνθρωποι επιστρέφουν στα σπίτια τους», τόνισε ο Γιούρι Σάβτσουκ, υπάλληλος στον ουκρανικό σιδηρόδρομο. «Δεν έχουν όλοι τα χρήματα για να μείνουν στο εξωτερικό για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Επίσης το Κίεβο απελευθερώθηκε και οι άνθρωποι θέλουν να δουν αν τα σπίτια τους έχουν καταστραφεί».
«Στην αρχή του πολέμου, καταλαβαίναμε ή ελπίζαμε ότι αυτός ο πόλεμος θα διαρκούσε μια εβδομάδα ή πιθανώς μερικές ημέρες. Τώρα βλέπουμε ότι πιθανώς θα διαρκέσει αρκετά χρόνια. Και πρέπει να ζήσουμε με αυτό».
«Στην Πολωνία όλοι ζούσαμε στο ίδιο δωμάτιο»
«Περιπλανιόμασταν για δύο εβδομάδες. Πρώτα στην Πολωνία, μετά στην Τσεχία και ξανά στην Πολωνία», είπε η Οξάνα.
«Μέναμε σε ένα μικρό κέντρο στην Τσεχία», είπε η κόρη της, Αλίνα, η οποία επίσης είναι καθηγήτρια. Στην Πολωνία, αρχικά φιλοξενούνταν σε δομή προσφύγων και στη συνέχεια σε ξενοδοχείο, αλλά σύντομα τους τέλειωσαν τα χρήματα.
«Ήταν δύσκολο», είπε η Αλίνα. «Όλοι ζούσαμε στο ίδιο δωμάτιο. Στην Πολωνία ήταν πολύ πρόθυμοι να μας βοηθήσουν με τρόφιμα και άλλα είδη ανάγκης, αλλά δεν είχαμε μέρος για να ζήσουμε»
Άλλοι πρόσφυγες που επέστρεφαν με λεωφορείο από την Πολωνία τόνισαν ότι οι πολίτες της ήταν πολύ φιλόξενοι, αλλά είχαν μείνει έκπληκτοι με τον αριθμό των ανθρώπων που κατέφταναν.
«Όλοι όσοι ζουν εκεί θέλουν να γυρίσουν σπίτι τους», είπε η Οξάνα.
Με πληροφορίες από ΝΥΤ
