Κερδισμένη φαίνεται πως θα είναι η ελληνική πλοιοκτησία από την αλλαγή στο γεωστρατηγικό και οικονομικό πεδίο της αγοράς LNG από τις ΗΠΑ προς την Ευρώπη. Ο στρατηγικός ρόλος της μεταφοράς του υγροποιημένου φυσικού αερίου που κατέχουν οι Έλληνες εφοπλιστές, καθώς είναι ιδιοκτήτες του 22% του παγκόσμιου στόλου δεξαμενοπλοίων που μπορούν να μεταφέρουν LNG, έχει αναγάγει τη μετατόπιση στην αγορά σε εξαιρετικής σημασίας επένδυση για τον κλάδο.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, από τις αρχές του 2016 έως σήμερα οι ναύλοι για τα δεξαμενόπλοια LNG έχουν εξαπλασιαστεί. “Οι πλοιοκτήτες επωφελούνται επιπλέον από την τρέχουσα κρίση, καθώς με την αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου εκτοξεύονται και οι ναύλοι. Ενώ η ημερήσια τιμή για ένα πλοίο χωρητικότητας 160.000 κυβικών μέτρων ήταν 50.000 δολάρια στο τέλος Σεπτεμβρίου 2021, από τον Οκτώβριο και μετά ήταν περισσότερα από 200.000 δολάρια”.
Αυτή τη στιγμή βρίσκονται υπό παραγγελία σε διάφορα ναυπηγεία ακόμα 137 LNG δεξαμενόπλοια, τα οποία ωστόσο έχουν χρόνο παράδοσης από το 2024 και μετά. Σύμφωνα με τη VesselsValue, τον Νοέμβριο του 2021 ο ελληνικών συμφερόντων στόλος LNG carriers αποτιμάτο ως ο ακριβότερος παγκοσμίως, στα 19,118 δισ. δολάρια, ακολουθούμενος από αυτόν της Ιαπωνίας στα 18,1 δισ., της Κίνας στα 10,4 δισ. και της Νοτίου Κορέας στα 9 δισ. Επιπλέον, η μεταφορά του LNG εκτιμάται ότι θα παραμείνει εξαιρετικά κερδοφόρα συναλλαγή, καθώς οι δυνατότητες μεταφοράς του είναι περιορισμένες. Σύμφωνα, μάλιστα, με παρατηρητές της ελληνικής ναυτιλιακής αγοράς, η παγκόσμια ζήτηση για χωρητικότητα LNG θα διπλασιαστεί μέχρι το 2040.
Οι σχεδιασμοί των ναυτιλιακών εταιρειών γύρω από το υγροποιημένο φυσικό αέριο δεν ξεκίνησαν τώρα για τους Έλληνες εφοπλιστές, αλλά πολύ πριν από το ξέσπασμα του πολέμου, καθώς ήδη από το 2015 είχαν καταλάβει την πρώτη θέση στη ναυπήγηση πλοίων LNG. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2016 ο όμιλος Αγγελικούση (Maran Gas) ήταν πρώτος παγκοσμίως, με 32 τέτοια πλοία στον στόλο του. Ο όμιλος Λιβανού δεύτερος, τρίτος ο όμιλος Προκοπίου (DynaGas), ενώ ακολουθούσαν ο όμιλος Οικονόμου (TMS Cardiff Gas) και ο όμιλος Μαρτίνου (Thenamaris). Τα επόμενα χρόνια ακολούθησαν και οι όμιλοι Χάρη Βαφειά, Ευάγγελου Μαρινάκη, Μιχάλη Χανδρή, Παναγιώτη Τσάκου, Γιώργου Οικονόμου, Άννας Αγγελικούση, Ντίνου Μαρτίνου, Ανδρέα Μαρτίνου και Λάτση. Ορισμένοι εξ αυτών των ομίλων, όπως των Αγγελικούση και Προκοπίου, έχουν εισέλθει και στα FSRU, πλωτά μέσα που μπορούν να λειτουργήσουν ως σταθμοί επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου, εγκαταστάσεις απαραίτητες για να περάσει το αέριο στον τελικό καταναλωτή, οι οποίες, ως πλωτές, μπορούν να μετακινηθούν σε νέες αγορές όταν αυτό απαιτηθεί. Συνολικά στον πλανήτη αυτήν τη στιγμή υπάρχουν περί τα 45 τέτοια FSRU, είτε ναυπηγημένα ως τέτοια είτε μετασκευασμένα LNG carriers.
Αποθήκευση
Η επιχειρηματική δραστηριότητα των Ελλήνων εφοπλιστών δεν περιορίζεται μόνο στη μεταφορά, αλλά επεκτείνεται και στην αποθήκευση του υγροποιημένου φυσικού αερίου, δίνοντας άλλη διάσταση στον σχεδιασμό της αστικής τάξης για μετατροπή της χώρας σε ενεργειακό κόμβο και “πύλη εισόδου” του LNG στην Ευρώπη.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το έργο του πλωτού σταθμού στην Αλεξανδρούπολη όπου συμμετέχει η εταιρεία GasLog, του ομίλου Λιβανού. Η Maran Gas του ομίλου Αγγελικούση, πέρα από το γεγονός ότι διαθέτει πλέον 44 LNG πλοία, είναι ιδιοκτήτρια και μίας πλωτής δεξαμενής αποθήκευσης υγροποιημένου φυσικού αερίου FSRU, 173.400 κυβικών μέτρων, με κόστος πάνω από 300 εκατ. ευρώ, ενώ έχει παραγγείλει 10 νέα δεξαμενόπλοια LNG με έτη παράδοσης κυρίως το 2024 και 2025.
Ταυτόχρονα, είναι σε πλήρη εξέλιξη το “mega project” −αντίστοιχο με αυτό στην Αλεξανδρούπολη− για πλωτή δεξαμενή υγροποιημένου φυσικού αερίου (FSRU) της Motor Oil (όμιλος Βαρδινογιάννη) στους Αγίους Θεοδώρους. Μια επένδυση που εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 370 εκατ. ευρώ. Το πρόγραμμα ξεκίνησε από το 2018 και η λειτουργία της δεξαμενής σχεδιάζεται για το τέλος του 2023. Στόχος, όπως αναφέρεται, είναι ο σταθμός αυτός να γίνει η “νότια ενεργειακή πύλη” της χώρας και της Ανατ. Μεσογείου, με παράλληλη λειτουργία ενός συστήματος αγωγών που θα καλύπτουν τόσο την Πελοπόννησο όσο και τερματικά λιμάνια, εξυπηρετώντας μεγάλα πλοία μεταφοράς LNG, με “συμβολή στην ενεργειακή κάλυψη των Βαλκανίων και από εκεί και πέρα της Ευρώπης”.
Αντίστοιχα, αδειοδοτήθηκε και επίσημα στις 3 Μαρτίου ο πλωτός σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου στο λιμάνι του Βόλου, υπό τον τίτλο “Αργώ”. Το έργο έχει αναλάβει η Μediterranean Gas, μέτοχοι της οποίας “έχουν επενδύσεις και στη ναυτιλία”, ενώ συνεργάζεται ήδη με την αμερικανική ExxonMobil για την εισαγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Ελλάδα, “μέσω αποκλειστικής συμφωνίας δεκαετούς προμήθειας”.
Όπως αναφέρεται σε ιστοσελίδα της εταιρείας, στόχος της είναι να μετατρέψει το λιμάνι του Βόλου σε “διεθνή κόμβο ενεργειακής προμήθειας”, συμπεριλαμβανομένων LNG, φυσικού αερίου, CNG. Μέχρι το 2032 θα μπορεί να εξυπηρετήσει μέχρι 46 φορτία LNG ετησίως, για τη μεταφορά έως 4,3 δισ. κυβικών μέτρων τον χρόνο. Στόχος είναι η έναρξη της εμπορικής λειτουργίας να ξεκινήσει μέχρι τον Μάρτιο του 2023.
Ο στόλος αυτή τη στιγμή
LNGs – LPGs
– Stealth Maritime – Χάρης Βαφειάς με 44
– Όμιλος Αγγελικούση – Μαρία Αγγελικούση με 43+1
– GasLog – Πήτερ Λιβανός με 35
– Dorian LPG – John C. Hatzipateras με 18
– Naftomar Shipping & Trading – Ζέιν με 17
Της Αναστασίας Βαμβακά
