Πρόσω ολοταχώς για εξαιρετικές επιδόσεις πλέει και το 2024 η κρουαζιέρα, παίρνοντας τη σκυτάλη από μια χρονιά που χαρακτηρίστηκε για τα ιστορικά υψηλά της μεγέθη της τόσο σε επίπεδο προσεγγίσεων και επιβατών όσο και σε επίπεδο αφίξεων κι εσόδων για το σύνολο του τουριστικού κλάδου. Μοναδικός αστερίσκος για τη νέα χρονιά, οι διεθνείς εξελίξεις που εγείρουν μεν κάποιες ανησυχίες, μέχρι στιγμής όμως δεν δείχνουν να επιδρούν καταλυτικά στο αποτέλεσμα.
Η χρονιά ρεκόρ του 2023
Να θυμίσουμε ότι την προηγούμενη χρονιά η κρουαζιέρα σημείωσε εξαιρετικές επιδόσεις. Συγκεκριμένα, στα 49 λιμάνια της χώρας οι συνολικές αφίξεις κρουαζιερόπλοιων ανήλθαν σε 5.230 και ο αριθμός επιβατών σε 7 εκατ. παρουσιάζοντας αύξηση 9% και 51% αντίστοιχα σε σχέση με το 2022. Το προηγούμενο καταγεγραμμένο ιστορικό ρεκόρ αφίξεων σημειώθηκε το 2011 όπου οι προσεγγίσεις κρουαζιερόπλοιων ήταν υψηλότερες από πέρυσι -5.261 – οι επιβάτες όμως είχαν φτάσει τα 6,121 εκατ.
Αυξημένη κατά 11,6% το 2023 σε σχέση με το 2022 καταγράφηκε και η επιβατική κίνηση από την Αδριατική με τις εκτιμήσεις για τον αριθμό των επιβατών να κάνουν λόγο για 1,3 εκατ. έναντι 1,2 εκατ. το 2022.
Τα λιμάνια πρωταγωνιστές
Στην πρώτη γραμμή βρέθηκε το λιμάνι του Πειραιά το οποίο υποδέχτηκε το προηγούμενο έτος 1,5 εκατ. επιβάτες ενώ εδραίωσε την πρωταγωνιστική του θέση και στο homeporting, με 525 αφίξεις και 880.800 επιβάτες που ξεκίνησαν και τελείωσαν το ταξίδι τους από αυτό.
Στη δεύτερη και την τρίτη θέση βρέθηκαν η Σαντορίνη με 1,298 εκατ. επιβάτες και η Μύκονος με 1,192 εκατ. επιβάτες και ακολούθησαν η Κέρκυρα, η Ρόδος, το Κατάκολο και το Ηράκλειο.
Ωστόσο, τη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση κατέγραψε η Αστυπάλαια, καθώς από 46 επιβάτες το 2022 έφτασε να υποδεχθεί πέρυσι 555, αύξηση δηλαδή της τάξης του +1.106,52%. Στις επόμενες θέσεις βρέθηκαν η Χίος με ποσοστιαία αύξηση +571,47%, η Πάρος (+251,61%), η Νάξος (+237,13%), το Ρέθυμνο (+163,68%) και η Τήνος (+157,09%), ενώ σταδιακά στον χάρτη της ελληνικής κρουαζιέρας φαίνεται να μπαίνουν και οι Πρέβεζα, Άνδρος και Ίος.
Από άποψη προσεγγίσεων ωστόσο στην πρώτη θέση βρέθηκε η Σαντορίνη με 800 προσεγγίσεις με τον Πειραιά και την Μύκονο να ακολουθούν προσμετρώντας 760 και 749 προσεγγίσεις αντίστοιχα. Ακολούθησε η Ρόδος, η Κέρκυρα, το Ηράκλειο και η Πάτμος.
Παρά τις θεαματικές εν συνόλω επιδόσεις, την προηγούμενη χρονιά υπήρξαν και προορισμοί που σημείωσαν αρνητικό πρόσημο, όπως η Φολέγανδρος (-61,68%), η Πάτρα (-41,02%), ο Βόλος (-28,36%), η Κως (-6,13%), η Σάμος (-9,63%), η Σύρος (-7,18%) και η Ηγουμενίτσα (-3,63%).
Οι πρώτες ενδείξεις για το 2024
Τα μηνύματα για το τρέχον έτος παραμένουν αισιόδοξα καθώς οι περσινές επιδόσεις έχουν επιτύχει να προσελκύουν όλο και περισσότερους μεγάλους παίκτες του κλάδου στα ελληνικά λιμάνια.
Στις εταιρείες που έχουν μέχρι εντάξει και ελληνικά λιμάνια στα δρομολόγιά τους περιλαμβάνονται για παράδειγμα η Silversea Cruises, η Celebrity Cruises, η Viking Cruises, η Royal Caribbean, η Norwegian Cruise Line, η Princess Cruises, η Costa Crociere, η Celestyal Cruises, η Marella Cruises, η MSC Cruises και η Carnival Cruises.
Μερικές εξ αυτών δε, επιλέγουν τα λιμάνια της χώρας και για homeporting, δίνοντας περαιτέρω ώθηση στις επιδόσεις του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, της Σαντορίνης και της Μυκόνου καθώς και του Ηρακλείου, της Ρόδου και της Κέρκυρας.
Εντός του 2024, σύμφωνα με την Διεθνή Ένωση Εταιρειών Κρουαζιέρας (CLIA), την κρουαζιέρα αναμένεται να επιλέξουν περίπου 35,7 εκατομμύρια ταξιδιώτες έναντι 31,5 εκατομμυρίων ταξιδιωτών το 2023.Σε αυτό το πλαίσιο, βάσει παραγόντων του κλάδου η χώρα μας θα επιτύχει να αυξήσει τα μερίδιά της από άποψη προσεγγίσεων και επιβατών κατά 10%-15%
Ενδεικτικό της δυναμικής της άλλωστε είναι και το γεγονός ότι από τα 350 κρουαζιερόπλοια που επιχειρούν παγκοσμίως, τα 130 περίπου ρίχνουν άγκυρα και στη χώρα μας. Επίσης, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία για το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας τον Πειραιά, υπάρχουν ήδη για το 2024, 1.042 προκρατήσεις για προσεγγίσεις κρουαζιερόπλοιων έναντι 760 πέρυσι, αύξηση 37,11% ενώ για πρώτη φορά, η περίοδος της κρουαζιέρας στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης ξεκίνησε φέτος νωρίτερα από ποτέ, τον Φεβρουάριο, με τη διανυκτέρευση για πρώτη φορά του πλοίου «Celebrity Infinity» της Celebrity Cruises.
Οι διεθνείς εξελίξεις
Παρότι μάλιστα οι διεθνείς εξελίξεις στην Ερυθρά Θάλασσα αλλά και η πολεμική συνθήκη του Ισραήλ δείχνουν να επηρεάζουν τον κλάδο, η Ελλάδα βγαίνει προς ώρας αλώβητη, αν όχι ευνοημένη, από την παρούσα συνθήκη με πλοία που δραστηριοποιούνταν μέχρι σήμερα σε χώρες της Μέσης Ανατολής με διάπλου την Ερυθρά Θάλασσα να επαναπροσαρμόζουν τα δρομολόγιά τους επιλέγοντας χώρες της Μεσογείου, όπως η Ελλάδα. Η επίδραση στην περίπτωση της χώρας μας περιορίζεται μέχρι στιγμής στην μετατόπιση κάποιων δρομολογίων από τα νησιά του Αιγαίου σε αυτά του Ιουνίου.
Να θυμίσουμε ότι σύμφωνα με παλαιότερες δηλώσεις του προέδρου της Ένωσης Εφοπλιστών Κρουαζιεροπλοίων και Φορέων Ναυτιλίας Γιώργου Κουμπενά, στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, τα πλοία που δραστηριοποιούνταν έως τώρα σε χώρες της Μέσης Ανατολής με διάπλου της Ερυθράς Θάλασσας, αναγκάζονται εκ των πραγμάτων να τροποποιήσουν τα δρομολόγια τους επιλέγοντας για μεγαλύτερη ασφάλεια χώρες της Μεσογείου μεταξύ των οποίων και την Ελλάδα. Σύμφωνα με τον ίδιο ο αριθμός αφίξεων επιβατών το 2024 σε σχέση με το 2023 στη χώρα μας θα είναι αυξημένος κατά 10%. Σε αυτό το πλαίσιο μάλιστα πολλές εταιρείες είναι ήδη σε αναζήτηση και άλλων λιμανιών σε Αιγαίο και Ιόνιο καθώς η αυξημένη ζήτηση έχει ήδη καλύψει θέσεις στα μεγαλύτερα λιμάνια.
Από την πλευρά του ο διευθυντής της Majestic Cruises και επίτιμος πρόεδρος της Ένωσης Εφοπλιστών Κρουαζιερόπλοιων και Φορέων Ναυτιλίας, Θεόδωρος Κόντες ανέφερε ότι η κίνηση των επιβατών κρουαζιέρας σε διεθνές επίπεδο παρά τα ενθαρρυντικά μηνύματα δεν είναι εύκολο να προβλεφθεί με ακρίβεια, καθώς εξακολουθεί να υπάρχει έντονος προβληματισμός στις εταιρείες για την κλιμάκωση των εχθροπραξιών στην Μέση Ανατολή.
Αναφορικά με τη χώρα μας ωστόσο, όπως επεσήμανε, όλα δείχνουν ότι θα είναι μια ικανοποιητική χρονιά με κάποιες διαφοροποιήσεις στους προορισμούς με λιγότερες αφίξεις στο ανατολικό Αιγαίο και αύξηση των διάπλου των κρουαζιερόπλοιων σε Ιόνιο και Αδριατική.