Το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, με τίτλο «Ρύθμιση υγειονομικών θεμάτων Ενόπλων Δυνάμεων και λοιπές διατάξεις», φέρνει σαρωτικές αλλαγές στο στρατιωτικό υγειονομικό σύστημα, ανοίγοντας τον δρόμο για την ιδιωτικοποίηση. Σύμφωνα με το σχέδιο που έχει διαρρεύσει στον Τύπο και σε αναμονή δημοσίευσής του στο Διαύγεια για διαβούλευση, φαίνεται ότι επιχειρεί να θεσπίσει μια σειρά διατάξεων που προκαλούν ανησυχία, καθώς θέτουν σε κίνδυνο τη λειτουργία των στρατιωτικών νοσοκομείων με την είσοδο ιδιωτών, ενώ στέλνει τους στρατιωτικούς σε ιδιώτες γιατρούς με το πρόσχημα της άμεσης εξυπηρέτησης.
Το νομοσχέδιο επιτρέπει στη Διεύθυνση Υγειονομικού του ΓΕΕΘΑ να συνάπτει συμβάσεις με ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες. Με βάση αυτές τις συμβάσεις, οι ασφαλιστικές εταιρείες θα παρέχουν επ’ αμοιβή στους πελάτες τους διαγνωστικές, θεραπευτικές και επεμβατικές πράξεις στα στρατιωτικά νοσοκομεία, κατά τη διάρκεια της ολοήμερης λειτουργίας τους, πέραν του τακτικού ωραρίου. Στην πράξη, τα στρατιωτικά νοσοκομεία μετατρέπονται σε «ιδιωτικές κλινικές» για όσους μπορούν να πληρώσουν.
Η διατάραξη του ισχύοντος συστήματος δεν σταματά εδώ. Το άρθρο 35 επιτρέπει στους ιδιώτες γιατρούς να συνταγογραφούν φάρμακα και διαγνωστικές εξετάσεις σε στρατιωτικούς, ενώ το κόστος αυτών των υπηρεσιών θα επιβαρύνει τους ίδιους τους στρατιωτικούς. Η εξέλιξη αυτή, για πρώτη φορά, μεταφέρει τη δαπάνη από τη δημόσια σφαίρα στα ίδια τα στελέχη.
Το νομοσχέδιο εισάγει τη δυνατότητα οι υποχρεωτικές ετήσιες υγειονομικές εξετάσεις των στρατιωτικών να γίνονται από ιδιώτες γιατρούς ή ιδιωτικές κλινικές. Εδώ προκύπτουν σοβαρά ερωτήματα: πώς θα ενημερώνεται η υπηρεσία για τη σωματική ικανότητα των στελεχών; Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των ιπτάμενων στελεχών της Πολεμικής Αεροπορίας. Εάν ένας πιλότος εξεταστεί από ιδιώτη γιατρό και διαγνωστεί με πρόβλημα υγείας, θα ενημερωθεί η υπηρεσία για την καταλληλότητά του να συνεχίσει να πετά; Οι ασαφείς διατυπώσεις του νομοσχεδίου αφήνουν πολλά κενά, εγείροντας ανησυχίες για τη διαφάνεια και την ασφάλεια του στρατεύματος.
Το πρόβλημα γίνεται ακόμα πιο έντονο αν λάβουμε υπόψη την υποστελέχωση των στρατιωτικών νοσοκομείων. Σύμφωνα με στοιχεία που δίνει ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας Γιάννης Κεφαλογιάννης:
• 176 γιατροί και νοσηλευτές έχουν μετακινηθεί από στρατιωτικά νοσοκομεία σε νοσοκομεία του ΕΣΥ σε Σέρρες, Κομοτηνή, Ξάνθη και άλλες περιοχές.
• Στα ακριτικά νησιά, οπλίτες ιατροί έχουν αναλάβει να καλύψουν κρίσιμες μονάδες, υποκαθιστώντας μόνιμους γιατρούς.
• 220 στελέχη έχουν αποσπαστεί στο ΕΚΑΒ για να λειτουργούν ως πληρώματα ασθενοφόρων.
Η αποδυνάμωση αυτή έχει ήδη οδυνηρές συνέπειες : Στο 401 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο Αθηνών κινδυνεύει να κλείσει η Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) λόγω έλλειψης ενός επικουρικού ιατρού. Στο Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών (ΝΝΑ) οι παραιτήσεις έχουν αυξηθεί σημαντικά, με αποτέλεσμα να καθυστερούν πολύμηνες χειρουργικές επεμβάσεις. Σύμφωνα με στοιχεία που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, μόνο το καλοκαίρι του 2024 καταγράφηκαν δεκάδες παραιτήσεις στο 401 ΓΣΝΑ. Η διαρροή του σχεδίου για ιδιωτικοποίηση των στρατιωτικών νοσοκομείων προκάλεσε νέο κύμα αποχωρήσεων, με εκτιμήσεις να μιλούν για τριψήφιο αριθμό αποχωρήσεων αν εφαρμοστεί το νομοσχέδιο.
Οι στρατιωτικοί γιατροί εργάζονται υπό δυσμενέστερους όρους από τους συναδέλφους τους στο ΕΣΥ, καθώς έχουν:
• Υποχρεωτική παραμονή στις Ένοπλες Δυνάμεις για περισσότερα χρόνια μετά την ειδικότητα.
• Χαμηλότερες απολαβές για εφημερίες και επιδόματα.
• Διαταγές για μετακινήσεις χωρίς λογική: Στρατιωτικοί γιατροί μετακινούνται στο ΕΣΥ χωρίς αντίστοιχη πρόβλεψη για ενίσχυση των στρατιωτικών νοσοκομείων.
Οι συνθήκες αυτές δημιουργούν κλίμα απογοήτευσης, οδηγώντας πολλούς να εγκαταλείπουν το στρατιωτικό υγειονομικό σύστημα. Με τη δημόσια υγεία των στρατιωτικών να παραδίδεται στον ιδιωτικό τομέα, το νομοσχέδιο απειλεί την ίδια την επιχειρησιακή ετοιμότητα των Ενόπλων Δυνάμεων. Τα κενά προσωπικού, ασάφεια στις διατάξεις και η μετατροπή των στρατιωτικών νοσοκομείων σε «επιχειρηματικές μονάδες» δημιουργούν ένα επικίνδυνο προηγούμενο. Η κυβέρνηση καλείται να αναθεωρήσει το νομοσχέδιο πριν οι συνέπειες γίνουν μη αναστρέψιμες.
