Εν μέσω μαζικών κινητοποιήσεων η γαλλική κυβέρνηση επικύρωσε με Προεδρικό Διάταγμα τη αύξηση του ελαχίστου ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 62 έτη στα 64, σε βαθμό που η συμπλήρωση των προϋποθέσεων πλήρους σύνταξης στο μέλλον ενός σημερινού νέου εργαζόμενου να είναι 43 χρόνια ασφάλισης και τουλάχιστον 70 ετών η ηλικία συνταξιοδότησης.
Η αμετάκλητη απόφαση Μακρόν, παρά τις αντιδράσεις, φέρνει στο προσκήνιο την δική μας πορεία σε σχέση με τα όρια ηλικίας, καθώς λόγω του δημογραφικού τα επόμενα χρόνια το ασφαλιστικό σύστημα θα δεχθεί πιέσεις.
Σύμφωνα με τα ισχύοντα (διάταξη του νόμου Κατρούγκαλου, η οποία δεν καταργήθηκε), από την Πρωτοχρονιά του 2024 τα όρια ηλικίας θα ανακαθορίζονται ανά τριετία, με βάση πάντα το προσδόκιμο ζωής.
Υπενθυμίζουμε, ωστόσο, ότι στη χώρα μας το 2012 και εν συνεχεία το 2015 τα μνημόνια επέβαλαν την αύξηση των γενικών ορίων απότομα κατά 2 έτη, με αποτέλεσμα το ανώτατο ηλικιακό όριο συνταξιοδότησης να είναι το 67ο, το υψηλότερο της ΕΕ.
Τι λένε οι ειδικοί
Επομένως, η κυβέρνηση αποκλείει το ενδεχόμενο νέας αύξησης του γενικού ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης, αφού η χώρα μας βρίσκεται σήμερα στην κορυφή των χωρών της ΕΕ όσον αφορά το γενικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης αλλά και τη μέση πραγματική ηλικία αποχώρησης από τον ενεργό εργασιακό βίο.
«Με βάση όσα γνωρίζουμε», επισημαίνει ο εργατολόγος Δημήτρης Μπούρλος, «από το 2010 έως το 2015 είχαμε αύξηση του προσδόκιμου ζωής (περίπου 7 έως 12 μήνες), την περίοδο όμως 2015-2020 δεν φαίνεται να υπάρχει αντίστοιχη αύξηση. Όμως, τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της πανδημίας το προσδόκιμο ζωής έχει υποχωρήσει, οπότε και δεν απαιτείται να ανοίξει συζήτηση για αύξηση των γενικών ορίων».
Με τη σειρά του ο Βασίλης Μπέτσης Δρ. Παντείου Πανεπιστημίου αναφέρεται σε όσα διαδραματίστηκαν στη Γαλλία αλλά και στην πορεία των ορίων ηλικίας στην Ελλάδα βάσει των προβλέψεων.
«Η Γαλλία δεν έχει πρόβλημα υπογεννητικότητας αφού σε κάθε γυναίκα αντιστοιχούν σχεδόν 2 παιδιά, ενώ σε μας 1,4», τονίζει ο κ. Μπέτσης. «Επίσης, δεν καταγράφεται πρόβλημα με την συνταξιοδοτική δαπάνη. Τουναντίον, η δαπάνη μειώθηκε από το 13,5% του ΑΕΠ στο 12% από το 16% που έχει θέσει ως όριο η ΕΕ. Επομένως, δεν υπήρχε πρόβλημα με τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος για να αποφασίσει η κυβέρνηση την αύξηση των ορίων ηλικίας. Η απόφαση ελήφθη για να μειωθεί περαιτέρω η συνταξιοδοτική δαπάνη, προκειμένου τα πλεονάζοντα κονδύλια να δώσουν τη δυνατότητα μείωσης των φόρων των επιχειρήσεων. Από την άλλη πλευρά, η ΕΕ και ο ΟΟΣΑ εκτιμούν ότι στην Ελλάδα μέχρι το 2050, λόγω βελτίωσης του προσδόκιμου ζωής, θα πρέπει να αυξηθεί το όριο ηλικίας κατά 2,8 έτη. Δηλαδή από τα 67 έτη να ανέβουμε στα 69,8, ενώ το 2070 το όριο θα πρέπει να φτάσει στα 72».
Δυσοίωνες οι προβλέψεις του ΟΟΣΑ
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του ΟΟΣΑ, έως το 2050 προβλέπεται πως θα διπλασιαστεί ο αριθμός των συνταξιούχων που αντιστοιχούν σε κάθε 100 εργαζομένους.
Έτσι, ενώ το 1990 η αναλογία ήταν 22,9 άτομα άνω των 65 ετών ανά 100 εργαζομένους, το 2020 η αναλογία βρέθηκε στο 37,8 και το 2050 θα φτάσει στο δυσοίωνο 75.
Στην έκθεσή του για τα συνταξιοδοτικά συστήματα των χωρών-μελών του, ο Οργανισμός αναφερόμενος στη χώρα μας κάνει την εκτίμηση ότι ίσως μέχρι το 2050, λόγω βελτίωσης του προσδόκιμου ζωής, θα πρέπει να αυξηθεί το όριο ηλικίας κατά 2,8 έτη.
Η αναπροσαρμογή αυτή θα προκύψει σε σχέση με το 62ο έτος ηλικίας (και 40 έτη ασφάλισης), που είναι ένα εκ των δύο ορίων που έχει θέσει το ισχύον ασφαλιστικό σύστημα στη χώρα (το άλλο είναι το 67ο έτος με 15 χρόνια ασφάλισης).
Τονίζεται ότι στη χώρα μας από την 1/1/2022 υπάρχουν 3 επιλογές:
- Για πλήρη σύνταξη το όριο ηλικίας καθορίζονται στο 62ο έτος της ηλικίας (με 40 έτη ή 12.000 ημέρες ασφάλισης).
- Για πλήρη σύνταξη το όριο ηλικίας καθορίζονται στο 67ο έτος (με 15ετία ή 4.500 ημερομίσθια ασφάλισης).
- Για μειωμένη σύνταξη το όριο είναι 62 έτη με 4.500 ημέρες ασφάλισης.
