Ο Άγγελος Νεστορίδης, από τους διακεκριμένους ποινικολόγους της Βόρειας Ελλάδας, υπερασπίζεται έναν από τους πέντε αστυνομικούς της ειδικής αστυνομικής δύναμης, που συνελήφθησαν μεταξύ των δύο εκλογικών αναμετρήσεων με την κατηγορία ότι χρηματίζονταν για να «περνούν» μόνο όσους μετανάστες ή πρόσφυγες ήταν στο πελατολόγιό τους. Πριν από μερικές ημέρες, ο Νεστορίδης έγραψε στη σελίδα του στο Facebook τα παρακάτω:
«Δεν ήμουν, ούτε σκοπεύω να γίνω συνωμοσιολόγος, πλην όμως και με αφορμή την έξαρση των μεταναστευτικών ροών τους τελευταίους 3 μήνες, θέλω να αναπτύξω μερικές σκέψεις μου. Την 30.5.23 προφυλακίζονται 5 άτομα της ειδικής ομάδας συνοριοφυλακής ΤΣΦ Διδ/χου, η οποία ήταν μια ομάδα από τις πλέον έμπειρες στην καταστολή και σύλληψη διακινητών με δράση πάνω από 10 χρόνια, με 30-40 εύφημες μνείες ο καθένας. Η βασική κατηγορία που τους βαρύνει είναι η σύσταση εγκληματικής οργάνωσης και προήλθε μετά από “ανώνυμη” καταγγελία που έγινε στη Δ/νση Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΛ.ΑΣ. Οι δικές μου πληροφορίες λένε ότι η “ανώνυμη” καταγγελία προήλθε από Μ.Κ.Ο που δραστηριοποιείται στον Έβρο και δεν είχε ιδιαίτερη “συμπάθεια” στη συγκεκριμένη ειδική ομάδα. Με αυτά και μ’ αυτά προφυλακίστηκαν διότι Ανακριτής και μια Εισαγγελική Πάρεδρος έκριναν (περιληπτικά το αναφέρω) ότι εγκληματούσαν καθώς ενώ είχαν τη δυνατότητα τελικά δεν συνέλαβαν τον/τους πληροφοριοδότες που είχαν μέσα στην Τουρκία και οι οποίοι τους έδιναν πληροφορίες για τη δράση των κυκλωμάτων και τελικά διότι ακολουθώντας πάγιες διαταγές δεν κατέγραφαν όλους τους λαθρομετανάστες που συλλαμβανόταν, πάρα μόνο κάποιους για τη σύσταση δικογραφίας τους δε υπόλοιπους τους έστελναν με βάρκα πίσω στην Τουρκία. Ευθέως μάλιστα ο Ανακριτής τους κατηγόρησε για παραβίαση της συνθήκης της Γενεύης (άρθρο 33) για ομολογημένα δηλαδή push backs.
Τις ημέρες εκείνες πριν από τη σύλληψη τους, η ειδική αυτή ομάδα είχε συλλέξει πληροφορίες (από τους μη συλληφθέντες !! πληροφοριοδότες τους) ότι επίκειτο άμεση ροή λαθρομεταναστών δια μέσου νησίδας στα Μαράσια του Έβρου και ετοιμαζόταν για δράση, πλην όμως όλα ακυρώθηκαν διότι προφυλακίστηκαν στις 30-5-2023.
Την 4-6-2023 (4 ημέρες μετά) 91 λαθρομετανάστες συλλαμβάνονται σε νησίδα στα Μαράσια του Έβρου. Την 22-6-2023 άλλοι 145 λαθρομετανάστες συλλαμβάνονται επίσης στην ίδια ή σε άλλη νησίδα του Βόρειου Έβρου. Όλοι καταγράφονται.
Ουδείς εξ αυτών των συλληφθέντων δεν επαναπροωθείται, απλά μεταφέρονται στο ΚΥΤ Φυλακίου δια τα περαιτέρω (άσυλο κλπ κλπ).
Ουδείς εκ των συνοριοφυλάκων του Έβρου δεν τολμά να σκεφτεί την επαναπροώθηση καθόσον έχει δει την “τύχη” της ειδικής ομάδας. Η ανώνυμη καταγγελία της Μ.Κ.Ο είχε πιάσει τόπο.
Έκτοτε και μέχρι σήμερα οι ροές είναι περίπου 1.000 άτομα ημερησίως.»
Η γλώσσα των αριθμών
Την ώρα που ο Νεστορίδης έγραφε αυτές τις γραμμές, αστυνομικοί και λιμενικοί με τους οποίους μίλησε το inside story εξέφραζαν και αυτοί παρόμοια άποψη: ότι «μετά την Πύλο και ανεξάρτητα με το τι συνέβη εκεί, όλοι έχουν “μαλακώσει”».
Με μία κουβέντα, ο Νεστορίδης και οι άνδρες της «πρώτης γραμμής» λένε ότι υπάρχει μια αλλαγή τακτικής της ελληνικής κυβέρνησης μετά τις εκλογές της 25ης Ιουνίου. Η άποψη αυτή δεν επιβεβαιώνεται όμως έτσι από τους αριθμούς. Αυτοί λένε μια πιο απλή ιστορία: πως οι μετανάστες και οι πρόσφυγες έρχονται πάλι. Τον Ιούλιο έφθασαν τους 4.800 έναντι 1.300 πέρυσι τον ίδιο μήνα και στον Έβρο ήρθαν 1.700, έναντι 450 πέρυσι. Η αύξηση των αφίξεων στα νησιά ήταν μεγαλύτερη, αφού εκτινάχθηκαν από τους 510 στους 2.600. Όμως αυτές οι αυξήσεις των αφίξεων δεν συνέβησαν απότομα μετά την Πύλο, αλλά «κτίζονταν» στη διάρκεια της θητείας της υπηρεσιακής κυβέρνησης, ενώ είχαν παρουσιάσει και μια απότομη αύξηση τον Φεβρουάριο του 2023, όταν εξαπλασιάστηκαν έναντι του αντίστοιχου μήνα του 2022.
Ορισμένα Κέντρα Υποδοχής όπως στη Μυτιλήνη, την Κω αλλά και τις Σέρρες πλησιάζουν στα όρια της πληρότητάς τους. Στις Σέρρες π.χ. μένουν οι Γεζίντι, μέλη θρησκευτικής μειονότητας από το Κουρδιστάν, οι οποίοι αναγνωρίζονται ως πολιτικοί πρόσφυγες κατά 100%. Οι αφίξεις τους εφέτος αυξήθηκαν κατά 150%, ενώ μεγάλοι είναι οι αριθμοί μεταναστών και προσφύγων από χώρες της υποσαχάριας Αφρικής αλλά και την Παλαιστίνη. «Οι περισσότεροι Παλαιστίνιοι», μου λέει αξιωματούχος από Κέντρο Υποδοχής, «είναι από τη Συρία και τον Λίβανο και όχι από τις περιοχές που διοικούν οι ίδιοι, στη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας. Οι Παλαιστίνιοι από τη Συρία και τον Λίβανο έρχονται επειδή οι χώρες αυτές οικονομικά έχουν καταρρεύσει, αλλά πολλοί από αυτούς αναγνωρίζονται ως πολιτικοί πρόσφυγες». Το ποσοστό αναγνώρισης των Παλαιστινίων πλησιάζει το 75% στη χώρα μας, ενώ ο μέσος όρος αναγνώρισής τους στην Ευρώπη είναι μόλις 50%.
Η Ελλάδα ακολουθεί, δεν καθορίζει τις ροές
«Ό,τι και να κάνουμε, όποια πολιτική κι αν ακολουθήσουμε, σκληρή η ανεκτική, ακολουθούμε τις εξελίξεις, δεν τις καθορίζουμε» μου λέει αξιωματικός της αστυνομίας από νησί του Βορειοανατολικού Αιγαίου με μεγάλη εμπειρία στα ζητήματα της μετανάστευσης. Οι ροές, όπως δείχνει και το παράδειγμα της Ιταλίας, που επίσης πιέζεται ασφυκτικά (όπως άλλωστε και η Ισπανία) δεν θα κοπάσουν το ερχόμενο δίμηνο, οπότε και παραδοσιακά σταματούν τα μελτέμια και οι πλόες είναι πιο εύκολοι. Η κυβέρνηση σχεδιάζει «μέτρα αποσυμφόρησης» στη Μυτιλήνη, στην Κω και λιγότερο στη Χίο. Κάποιες μονάδες που έχουν κλείσει σχεδιάζεται να ξανανοίξουν και «ίσως να δούμε ακόμα και μια μερική αναβίωση των προγραμμάτων στέγασης σε σπίτια», μου λέει κυβερνητικός αξιωματούχος. Για την ώρα εκείνοι που φιλοξενούνται στις δομές είναι κατά 35% περισσότεροι από ό,τι ήταν πέρυσι το πρώτο 7μηνο.
«Μικρό ταξίδι»
Μετά τον 15Αύγουστο συναντήθηκα με έναν διακινητή από τη Συρία στην Αθήνα. Ποτέ άλλοτε, μου είπε, δεν έκανε τόσο μικρή προσπάθεια για να προσελκύσει τους «πελάτες» του μετά το 2015: «Η Τουρκία αδειάζει, στην Ούρφα έκαψαν έναν Σύριο επειδή τον θεώρησαν υπεύθυνο για την οικονομική τους δυσπραγία. Ο Λίβανος έχει καταρρεύσει οικονομικά, το ίδιο και το Πακιστάν. Στη Συρία κόβεται το ρεύμα για 18 ώρες με τη ζέστη και υπάλληλοι παίρνουνε 5 ευρώ μηνιάτικο. Όσοι θέλουν να περάσουν στην Ευρώπη δεν έχουν χρήματα αλλά γι’ αυτό το λόγο τους λέμε να πληρώσουν για το “μικρό ταξίδι”, μέχρι τη Θεσσαλονίκη ή τα σύνορα της Βόρειας Μακεδονίας – εκεί όπου ήταν ο καταυλισμός της Ειδομένης το 2015. Μετά ας πάνε όπου θέλουν, είναι δική τους δουλειά».
Αυτό το «μικρό ταξίδι» γίνεται και με τα αυτοκίνητα που έχουν κλαπεί από αστικά κέντρα ή τη Βουλγαρία και οι οδηγοί τους τα οδηγούν με ιλιγγιώδη ταχύτητα στην αντίθετη λωρίδα της Εγνατίας Οδού – κάτι που είχε προκαλέσει πολλές διαμαρτυρίες πριν τις πυρκαγιές και την απόφαση της αστυνομίας μετά από μεγάλη συζήτηση να τοποθετήσει συσκευές με «καρφιά» στον δρόμο (είχαν σκοτωθεί δύο άτομα από τους οδηγούς-φαντάσματα). Εχθές η αστυνομία έκλεισε και πάλι την Εγνατία, καθώς ένας ακόμα οδηγός με απελπισμένους επιβάτες δοκίμαζε την τύχη του. Και την τύχη εκείνων που έρχονταν από απέναντι.
Την εποχή της υπηρεσιακής κυβέρνησης η Αθήνα μίλησε με την Άγκυρα και σε μερικές περιπτώσεις οι Τούρκοι σταμάτησαν τις ομάδες των ανθρώπων. «Αλλά δεν θέλουν ούτε και μερικές φορές μπορούν να κρατήσουν όσους θέλουν να φύγουν. Τους επόμενους μήνες, είτε τους πιάσουμε με το καλό και συμφωνήσουμε είτε δεν συμφωνήσουμε, όσοι φεύγουν από την Τουρκία θα είναι απλά περισσότεροι. Πολύ περισσότεροι», προβλέπει ένας αξιωματικός της αστυνομίας στην Αλεξανδρούπολη.