Τα νέα λιμενικά τέλη που επιβάλλoυν οι ΗΠΑ, εντάσσονται σε μια ευρύτερη στρατηγική περιορισμού της κινεζικής επιρροής στη διεθνή ναυτιλία. Η πρωτοβουλία αγγίζει όχι μόνο τα κινεζικής ιδιοκτησίας ή κατασκευής πλοία, αλλά και άλλους ξένους μεταφορείς, προκαλώντας αναταράξεις στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα. Παράλληλα, επιδιώκεται η επανεκκίνηση της αμερικανικής ναυπηγικής δραστηριότητας με μακροπρόθεσμο οικονομικό και γεωπολιτικό αντίκτυπο.
Πάντως, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, τα συγκεκριμένα μέτρα ενδέχεται να προκαλέσουν ευρύτερους κραδασμούς στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα και τις αμερικανικές εξαγωγές. Μάλιστα, σύμφωνα με τη ναυλομεσιτική xclusiv shipbrokers, ο πυρήνας της πολιτικής βασίζεται στην επιβολή λιμενικών τελών στη ναυτιλία που συνδέεται με την Κίνα.
Όπως αναφέρει ο ναυλομεσίτης, τα κινεζικής ιδιοκτησίας και εκμετάλλευσης πλοία θα χρεώνονται 50 δολάρια ανά καθαρό τόνο από τον Οκτώβριο του 2025, με ετήσια κλιμάκωση σε 140 δολάρια έως το 2028. Για τα κινεζικής κατασκευής πλοία, ανεξαρτήτως ιδιοκτησίας, μια πιο ήπια δομή τελών ξεκινά από 18 δολάρια ανά καθαρό τόνο και αυξάνεται σε 33 δολάρια.
Εναλλακτικά, οι χρεώσεις ανά container ship είναι επίσης μια επιλογή, η οποία κυμαίνεται από 120 έως 250 δολάρια ανά εμπορευματοκιβώτιο πράγμα που θα μπορούσε να σημαίνει ότι ένα πλοίο φορτωμένο με 15.000 εμπορευματοκιβώτια θα χρεώνεται 1,8 εκατ. δολάρια.
Η πολιτική αποφεύγει την τιμωρία ολόκληρων στόλων με κινεζικής κατασκευής πλοία, επιλέγοντας αντίθετα να χρεώνει ανά πλοίο, που δηλώνει μια διακριτική υποχώρηση από ένα προηγούμενο, πιο επιθετικό σχέδιο.
Σύμφωνα με τα σχέδια του USTR, θα επιβληθούν χωριστά τέλη για τα πλοία που διαχειρίζονται από την Κίνα και τα πλοία που κατασκευάζονται από την Κίνα, τα οποία θα αυξηθούν σταδιακά τα επόμενα χρόνια.
Παρά την επιβολή τελών σε πλοία κινεζικής κατασκευής και διαχειριζόμενων που συνδέονται με την Κίνα, η πρωτοβουλία της USTR υπό την κυβέρνηση του Αμερικανού Προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, προχωράει παραπέρα, περιλαμβάνοντας και τα ξένα πλοία μεταφοράς οχημάτων ενώ θέτει τις βάσεις για περιορισμούς για τα πλοία μεταφοράς LNG.
Σε έξι μήνες οι χρεώσεις
Η USTR δήλωσε ότι θα αρχίσει να χρεώνει λιμενικά τέλη σε 180 ημέρες και ότι θα αυξηθούν σταδιακά τα επόμενα χρόνια.
Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, τα πλοία που συνδέονται με την Κίνα θα χρεώνονται με τέλη που συνδέονται με το βάρος του φορτίου τους ή τον αριθμό των εμπορευματοκιβωτίων επί του πλοίου, και όχι ανάλογα με το πόσα λιμάνια των ΗΠΑ προσεγγίζουν.
Τα τέλη θα υπολογίζονται έως και πέντε φορές τον χρόνο και θα μπορούν να απαλλάσσονται εάν ο πλοιοκτήτης παραγγείλει πλοίο που κατασκευάστηκε στις ΗΠΑ. Επίσης, όλα τα πλοία μεταφοράς αυτοκινήτων που δεν έχουν κατασκευαστεί στις ΗΠΑ θα επιβαρυνθούν επίσης με τέλη που θα αρχίσουν σε 180 ημέρες.
Εάν κάποιο μεταφορέας παραγγείλει ή παραλάβει αμερικανικό πλοίο ισοδύναμης χωρητικότητας μέσα στα επόμενα τρία χρόνια, θα είναι επιλέξιμος για επιστροφή τελών. Οι ΗΠΑ θα εισαγάγουν, επίσης, νέα τέλη για τα πλοία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), αν και αυτά δεν θα τεθούν σε ισχύ για τρία χρόνια.
Η USTR έθεσε ένα μακρύ χρονοδιάγραμμα για τα πλοία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG). Απαιτείται να διακινήσουν το 1% των αμερικανικών εξαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου με πλοία που έχουν κατασκευαστεί, λειτουργούν και φέρουν σημαία των ΗΠΑ εντός τεσσάρων ετών. Το ποσοστό αυτό θα αυξηθεί σε 4% έως το 2035 και σε 15% έως το 2047. Επίσης, πρότεινε την επιβολή δασμών σε ορισμένους γερανούς πλοίων και στον κινεζικό εξοπλισμό χειρισμού φορτίων.
Ωστόσο, δεν θα επιβάλει τέλη στις εξαγωγές χύδην εμπορευμάτων σε πλοία που φθάνουν στις ΗΠΑ κενά, ούτε σε ταξίδια στις Μεγάλες Λίμνες, στην Καραϊβική και μεταξύ των αμερικανικών εδαφών. Οι ναυτιλιακοί φορείς στις διαδρομές αυτές είχαν εκφράσει την ανησυχία τους για το τι θα σήμαιναν για το εμπόριο οι αρχικές προτάσεις για τα λιμενικά τέλη.
Επισημαίνεται ότι τα κινεζικής κατασκευής πλοία αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος του στόλου των 10 μεγαλύτερων ναυτιλιακών εταιρειών στον κόσμο, ενώ άλλες χώρες της ανατολικής Ασίας, συμπεριλαμβανομένης της Νότιας Κορέας και της Ιαπωνίας, κυριαρχούν επίσης στην παγκόσμια ναυπηγική βιομηχανία.
Σε κρίση η ναυπηγική βιομηχανία των ΗΠΑ
Η ναυπηγική βιομηχανία των ΗΠΑ, που ήταν κυρίαρχη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, έχει μειωθεί με την πάροδο των ετών και σήμερα αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 1% της παγκόσμιας παραγωγής.
Σημειώνεται ότι η HANWHA Shipping, μετά την απόκτηση του ναυπηγείου Philly Shipyard στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ, ανακοίνωσε σχέδιο ναυπήγησης των πρώτων πλοίων μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) αμερικανικής κατασκευής.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται σε ένα κρίσιμο χρονικό σημείο, με την αμερικανική κυβέρνηση να επιβάλλει δασμούς σε πλοία κινεζικής κατασκευής, γεγονός που ενδέχεται να ενισχύσει τη στρατηγική σημασία της κίνησης αυτής, αλλά και να προβάλλει τις νέες οικονομικές και πολιτικές προοπτικές για τον τομέα της ναυπηγικής στις ΗΠΑ.
Η Hanwha Ocean, πρώην Daewoo Shipbuilding & Marine Engineering (DSME), αγόρασε τον Ιούνιο του 2024 το ναυπηγείο Philly Shipyard και δήλωσε ότι θα ξεκινήσει το συγκεκριμένο σχέδιο για την κατασκευή πλοίων μεταφοράς φυσικού αερίου στις ΗΠΑ που έχουν να ναυπηγηθούν από το 1970.
