«Εχουμε επιλύσει μόνο εν μέρει το πρόβλημα του ασφαλιστικού και απομένουν αρκετές και σημαντικές εκκρεμότητες τις οποίες θα τις βρούμε μπροστά μας» τονίζει ο καθηγητής Μιλτιάδης Νεκτάριος
Υπάρχει θέμα με το ασφαλιστικό στη χώρα, με το μέλλον των συντάξεων;
Ενας από τους ειδικούς του χώρου, ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πειραιά Μιλτιάδης Νεκτάριος, λέει πως υπάρχει. Εχουμε επιλύσει μόνο εν μέρει το πρόβλημα του ασφαλιστικού και απομένουν αρκετές και σημαντικές εκκρεμότητες τις οποίες θα τις βρούμε μπροστά μας μόλις η κατάσταση δυσκολέψει ξανά στην οικονομία, επισήμανε μεσοβδόμαδα στο podcast ΒΑΒΕΛ του ot.gr.
Τι εννοεί ο καθηγητής ως πρόβλημα, πέραν των προφανών, ότι για παράδειγμα γηράσκει ο πληθυσμός;
Το βασικότερο όλων είναι ότι συνεχίζουμε να θεωρούμε φυσιολογικό, ότι το κράτος θα πρέπει να πληρώνει τις συντάξεις μας. Τα τελευταία 20 χρόνια έχει «τσοντάρει» πάνω από 300 δισ. ευρώ. Κάθε χρόνο συνεισφέρει περίπου 15 δισ. ευρώ. Με δεδομένο ότι συνεχίζουμε να «γερνάμε» και «ενέσεις» νέου εργατικού δυναμικού έστω και αλλοδαπού δεν φαίνονται στον ορίζοντα, το πρόβλημα θα συνεχιστεί.
Οι συνεχώς μειούμενοι εν ενεργεία εργαζόμενοι θα συνεχίσουν να πληρώνουν όχι μόνο με τις εισφορές τους αλλά και με τους φόρους τους, τις συντάξεις των γονιών τους. Οπως έκαναν και οι γονείς τους για τις συντάξεις των δικών τους γονιών. Αυτό όμως δεν είναι κανονικό.
Υποτίθεται ότι σε ένα ασφαλιστικό σύστημα καταβάλλεται ένα συγκεκριμένο ποσοστό εισφορών, ανάλογα με τις αμοιβές που προκύπτουν από την εμπειρία και την ικανότητα του εργαζόμενου. Υπάρχει σίγουρα μια σύνδεση των εισφορών με την προσδοκώμενη σύνταξη.
Εδώ συμβαίνει το αντίθετο. Η πλειονότητα των εργαζομένων, αν τους ρωτήσουν οι πολιτικοί προεκλογικές μέρες που είναι, πιστεύει ότι δεν θα πάρει σύνταξη. Και αν πάρουν σίγουρα δεν θα επαρκεί για να ζήσουν βάσει του επιπέδου ζωής που είχαν χτίσει στον εργασιακό τους βίο.
Από μόνη της όλη αυτή η συνθήκη αρκεί για να ξανασυζητήσουμε το ασφαλιστικό. Πιθανότατα θα ήταν διπλά χρήσιμο να το κάνουμε τώρα καθώς και μια ασφάλεια στους εργαζόμενους θα δημιουργούσαμε, τη στιγμή που χάνουμε εργαζόμενους που τους χρειαζόμαστε, για ασφαλέστερα συστήματα του εξωτερικού, αλλά και προληπτικά θα είχαμε προετοιμάσει τη χώρα για το ενδεχόμενο μιας μελλοντικής κρίσης.
Μια λύση
Τι προτείνει όμως ως λύση ο Μιλτιάδης Νεκτάριος, που ιδεοληπτικά δεν εφάρμοσε ο ΣΥΡΙΖΑ το 2016, αλλά δεν έφερε και η Νέα Δημοκρατία μετά το 2019.
Πρώτα από όλα, αλλαγή συστήματος, με στόχο να μειωθεί η συνεισφορά του κράτους. Να βγει ο φορολογούμενος από την εξίσωση. Από το σημερινό διανεμητικό σύστημα, θα έπρεπε να πάμε στο κεφαλαιοποιητικό σύστημα. Και αυτό θα μπορούσαμε να το κάνουμε σταδιακά. Με φθίνων ρυθμό της κρατικής χρηματοδότησης μέχρι τον μηδενισμό της ύστερα από 20-25 χρόνια.
Τι θα κερδίζαμε; Πρώτα από όλα ασφάλεια, ότι τα χρήματα που αποταμιεύει μέσω των εισφορών μας κάθε ένας από εμάς, μας περιμένουν να τα εισπράξουμε όταν θα βγούμε στη σύνταξη.
Το δεύτερο ακόμα σημαντικότερο, αλλά και αναπτυξιακό είναι ότι θα μπορούσαμε να μειώσουμε τις ασφαλιστικές εισφορές έως και 30% καθώς τα χρήματα που θα συγκεντρώνονταν θα τα επενδύαμε όπως γίνεται σε όλα τα ασφαλιστικά συστήματα των αναπτυγμένων χωρών, από επαγγελματίες σε σταθερής απόδοσης προϊόντα.
Θα μπορούσαμε δηλαδή και βιώσιμο ασφαλιστικό να αποκτήσουμε, με μικρότερους κινδύνους για την οικονομία και το μέλλον των συντάξεων, αλλά και να εφαρμοσθεί ένα ισχυρό αναπτυξιακό κίνητρο ελάφρυνσης του μη μισθολογικού κόστους.
