Άρθρο
του Υποναυάρχου ΛΣ Κωνσταντίνου Γκώνια
Ειδικού συμβούλου Διευθύνοντος Οργανισμού Λιμένος Ελευσίνας
Γενική εκτίμηση είναι ότι ενώ το εθνικό ή περιφερειακό λιμενικό σύστημα διαθέτει όρους και προϋποθέσεις αναπτυξιακής δυναμικής και εκσυγχρονισμού παρόλα ταύτα δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες εξυπηρέτησης των πλοίων, διακίνησης των επιβατών και φορτίων, του τουρισμού αλλά και ειδικότερα σε αυτό το μοναδικό που προσφέρει η χώρα μας , της Θαλάσσιας Αναψυχής και Περιήγησης .
Η έλλειψη, κατάθεσης καινοτόμων προτάσεων επίλυσης ακόμη και «καθημερινότητας λιμενικού τομέα», διαμόρφωσης αποτελεσματικών στρατηγικών με την ταυτόχρονη λήψη μέτρων χάραξης και εφαρμογής εθνικής λιμενικής πολιτικής, παρεμβάσεων εναρμονισμένου και με το σύστημα μεταφορών, αδυναμίας συνεχούς και υποστηριζόμενης παρακολούθησης των εξελίξεων στα πλοία και τις λιμενικές εγκαταστάσεις/διευκολύνσεις, έχουν άμεσο αντίκτυπο στην οικονομική επιβάρυνση των διεθνών και εσωτερικών μεταφορών της χώρας μας που αποτελούν κρίσιμο παράγοντα στη λειτουργία και ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας.
Ομοίως παθογένειες «Αστοχίας Λιμενικών Πολιτικών» όπως της ανορθολογικής επιλογής κατασκευής λιμενικών εγκαταστάσεων χωρίς πλήρη και ουσιαστική αιτιολογημένη σκοπιμότητα αυτών, αστοχιών σχεδιασμού και κατασκευής λιμενικών εγκαταστάσεων, της έλλειψης ακόμη και της πρόβλεψης συντήρησης των λιμενικών έργων και εγκαταστάσεων, νοοτροπίες κυρίως γραφειοκρατικές ή ασφυκτικής εποπτείας από πλευράς πολιτείας ή από πλευράς Ο.Τ.Α τοπικές πολιτικές και μη συνέργειας με το εθνικό- περιφερειακό επίπεδο, επιλογής ή συμμετοχής μελών σε διοικήσεις λιμένων, παρωχημένες νοοτροπίες στελεχών ή υπαλλήλων κ.λπ., της μη ορθής κατανομής των πόρων στις μεταφορές, της συναρμοδιότητας πολλών Υπουργείων και αλληλοεπικαλύψεων Υπηρεσιών δημιουργούν τις ιδανικές ευνοϊκές συνθήκες αποτροπής προσέλκυσης εκδήλωσης ενδιαφέροντος υλοποίησης λιμενικών επενδύσεων, καθυστερήσεων των ήδη επενδύσεων/ έργων που ανεβάζουν το κόστος αυτών και ως εκ τούτου τη δημιουργία γενικού αρνητικού περιβάλλοντος.
Το σημερινό μοντέλο διοίκησης και λειτουργίας του ελληνικού λιμενικού συστήματος (εκτός των δύο μεγάλων λιμένων) έχει εξαντλήσει τα όρια του και απαιτεί άμεσα μεταρρυθμιστική πρωτοβουλία αναδιοργάνωσης του, με την πλέον βιώσιμη, οργανωμένη, δυναμική είσοδο του ιδιωτικού τομέα στον κλάδο, συμβαδίζοντας με τις διεθνείς εξελίξεις ούτως ώστε να συμβάλλει στην αναγκαία αναπτυξιακή δυναμική που έχει ανάγκη η χώρα.
Βεβαίως και χρειάζεται να δούμε συνολικά το λιμενικό σύστημα της χώρας και να δημιουργήσουμε νέους «λιμενικούς δρόμους» αξιοποιώντας όμως τις δυνατότητες που αγνοήθηκαν ,τους εν γένει πόρους και το έμψυχο δυναμικό που δεν «εκμεταλλεύτηκε».
Είναι η κατάλληλη στιγμή έναρξης σχεδιασμού ενός ευρύτερου προϊόντος που να ξεπερνά τα όρια του στενού λιμενικού τομέα και να το διευρύνει με ευρύτερου περιεχομένου κινητοποιήσεις το οποίο να μετατρέψει την «ασάφεια» επιλογής και αποτελέσματος «ονοματοδοσίας» των μοντέλων διοίκησης του εθνικού λιμενικού συστήματος σε συγκεκριμένη πολιτική άμεσων παρεμβάσεων/μέτρων με «φρέσκες» και αποτελεσματικές λύσεις ως προς τον ενιαίο στόχο που δεν είναι άλλο από αυτό μόνο της βιώσιμης ανάπτυξης.
Μια ισχυρή και πετυχημένη πολιτική στο λιμενικό σύστημα μιας χώρας αντικειμενικά απαιτεί, ζωτικής σημασίας «Λιμενογεωπολιτικό» περιβάλλον μεταφορών θέση «Θαλασσοσταυροδρόμι», υψηλή ποιότητα και ποικιλομορφία στόλου, παγκόσμιας εμβέλειας μεγέθη πλοία και «ναυτική κοινότητα», εκπαίδευση και τεχνογνωσία, ναυτοσύνη, ευέλικτες και αποτελεσματικές επιχειρήσεις ναυτιλίας και εφοπλισμού, έμπειρο και με γνώση έμψυχο δυναμικό «κρατικής υποστήριξης 24ωρης λειτουργίας», αλλά και να διαθέτει διεθνούς φήμης τόπους τουριστικού προορισμού θαλάσσιας αναψυχής και περιήγησης,
τα οποία όλα αυτά και διαθέτουμε.
Μας απομένει και είναι πλέον κατάλληλες οι συνθήκες, διαμόρφωσης στρατηγικής για την αναδιοργάνωση του λιμενικού συστήματος μέσω μέτρων όπως:
- Αναμόρφωσης των πρακτικών διοίκησης και προσαρμογής στις εξελίξεις.
- Νομοθετικών παρεμβάσεων για την ουσιαστική άρση των εμποδίων της λειτουργίας των λιμένων.
- Κατάργησης περιορισμών της αγοράς και του ανταγωνισμού .
- Μεταβίβασης παραγωγικών διαδικασιών στον ιδιωτικό τομέα.
- Υλοποίησης πολιτικών με τους λιγότερους δημόσιους πόρους.
- Εφαρμογής πολιτικής Λιμενικού συστήματος ως «ατμομηχανής ενός συρμού» ανάπτυξης πολλών και διαφόρων παραγωγικών αναξιοποίητων τομέων που βρίσκονται σε λήθαργο ή σε μη συνέργεια ή αγνοούμε παντελώς τη δυναμική τους.
Οι βασικοί άξονες που τέθηκαν πρόσφατα προς αναμόρφωση του Εθνικού Λιμενικού Συστήματος και της Λιμενικής Πολιτικής αναδεικνύει έντονα τα στοιχεία (ήδη την εκδήλωση ενδιαφέροντος για τα 10 λιμάνια) προώθησης της ανάπτυξης, δημιουργίας ενός ελκυστικού επενδυτικού κλίματος στους λιμένες, ενίσχυσης της νομικής ασφάλειας, βελτιστοποίησης της ολοκλήρωσης των λιμένων, ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας, άσκησης ορθής κοινωνικής πολιτικής, απαραίτητα στοιχεία για να συμβάλουν στη διαμόρφωση μιας θετικής εικόνας των λιμένων ως ελκυστικών τρόπων μεταφοράς και εργασίας αλλά και ως «πύλες τουρισμού» εξυπηρέτησης της τουριστικής κίνησης της χώρας.
Οι στόχοι όμως να είναι ξεκάθαροι, με συχνή παρακολούθηση αυτών και των εξελίξεων, αξιολόγησης, αειφόρου διαχείρισης και διαδικασιών επικαιροποίησης όπου απαιτηθεί.
Κωνσταντίνος Γκώνιας
Υποναύαρχος Λ.Σ (ε.α)
limenikanea.gr