Παραγγελίες νεότευκτων πλοίων συνολικής αξίας 155 δισ. δολ. κατέγραψε για τους πρώτους εννέα μήνες του 2024 ο ναυλομεσιτικός οίκος Clarksons, χαρακτηρίζοντας τη χρονιά την πιο δυναμική για τα ναυπηγεία μετά την τελευταία «έκρηξη» παραγγελιών του 2007 και του 2008.
Κατά τους πρώτους εννέα μήνες, η ομάδα έρευνας κατέγραψε παραγγελίες για 1.750 πλοία άνω των 1.000 gt, σε σύγκριση με τις μόλις 118 παραγγελίες το 2016, το κατώτατο σημείο του τελευταίου ναυπηγικού κύκλου, που σημειώθηκε εκείνη τη χρονιά.
Μέχρι το τέλος του έτους, ο βρετανικός ναυλομεσιτικός οίκος αναμένει ότι οι παραγγελίες θα σκαρφαλώσουν σε περίπου 115 εκατ. gt και θα ξεπεράσουν το σύνολο που καταγράφηκε το 2021, όταν είχαν συναφθεί μια σειρά συμβάσεων για πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και πλοία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Σύμφωνα με τον Stephen Gordon, επικεφαλής της Clarksons Research, φέτος υπήρξαν πολλές παραγγελίες πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και πλοίων μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου, ωστόσο έντονη ήταν και η δραστηριότητα στα δεξαμενόπλοια, ενώ σταθερή είναι η εικόνα νεών ναυπηγήσεων στα πλοία μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου.
Επιπλέον παρατηρείται μία επιστροφή στα ναυπηγεία από τις εταιρείες κρουαζιέρας.
Παρά την έκρηξη νέων παραγγελιών το συνολικό βιβλίο παραγγελιών ως ποσοστό του στόλου για τα δεξαμενόπλοια και τα bulkers παραμένει σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.
Βασικοί παράγοντες της έξαρσης των νέων παραγγελιών είναι οι ισχυρές ταμιακές ροές των ναυτιλιακών εταιρειών, απαιτήσεις για ανανέωση του στόλου και η ανάγκη ναυπήγησης σύγχρονων πλοίων στο πλαίσιο της προσπάθειας της ναυτιλίας για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές.
Τις ισχυρές ταμιακές ροές πιστοποιεί ο δείκτης ClarkSea Index, ο οποίος μετρά τα κέρδη από ναύλωση σε διάφορες κατηγορίες πλοίων, ο οποίος τρέχει με πάνω 25.000 δολάρια ανά ημέρα, το οποίο είναι 35% πάνω από τον δεκαετή μέσο όρο, υποδεικνύοντας ότι υπάρχουν σημαντικά μετρητά που εισέρχονται στον ναυτιλιακό κλάδο συνολικά, αλλά υπάρχουν ακόμη αρκετά μετρητά στα ταμεία των ναυτιλιακών σύμφωνα με τον Gordon.
Ομως το βιβλίο παραγγελιών εξακολουθεί να είναι κατά 35% χαμηλότερο σε συνολικούς όρους, ενώ ο παγκόσμιος στόλος έχει διπλασιαστεί από την τελευταία ναυπηγική κορύφωση το 2008.
Ο κάθε ναυτιλιακός κλάδος έχει τους δικούς του λόγους για τις νέες παραγγελίες.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι τα πλοία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου παραγγέλλονται για να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις των νέων έργων υγροποίησης που υλοποιούνται και αυξάνουν την προσφορά. Στα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων οι ανάγκες δημιουργήθηκαν από τις επιθέσεις των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα, που υποχρεώνουν τον κλάδο να αποκτήσει περισσότερη ευελιξία για να αντιμετωπίσει τις διαταραχές στις αλυσίδες εφοδιασμού.
Στην κρουαζιέρα η μεγάλη αύξηση της ζήτησης μετά την πανδημία με τον αριθμό των επιβατών να ξεπερνούν τα 35 εκατ. προκάλεσε την επιστροφή των εταιρειών στις παραγγελίες μεγάλων πλοίων, εξέλιξη ιδιαίτερα ενθαρρυντική για τον ναυπηγικό τομέα της Ευρώπης.
Σημειώνεται ότι τα κρουαζιερόπλοια σε αντίθεση με τα εμπορικά πλοία που «χτίζονται» σε ναυπηγεία της Απω Ανατολής ναυπηγούνται κυρίως σε ευρωπαϊκά ναυπηγεία.
Η αυξημένη ζήτηση για νεότευκτα πλοία έσπρωξε και τις τιμές ναυπήγησης προς τα πάνω.
Ο Gordon δήλωσε ότι οι τιμές έχουν αυξηθεί κατά 5% έως 6% από την αρχή του έτους, αλλά ο ρυθμός αύξησης έχει επιβραδυνθεί. Παράλληλα το ναυπηγικό κόστος επηρεάζεται και από την αύξηση του κόστους εργασίας.
Παρά το γεγονός ότι η ναυπηγική ικανότητα αυξήθηκε μετά την κατακόρυφη πτώση της κατά 40% μεταξύ 2010 και 2020, ωστόσο είναι φανερό σύμφωνα με τον βρετανό ναυλομεσίτη ότι χρειάζονται περισσότερες ναυπηγικές κλίνες για το πρόγραμμα ανανέωσης του στόλου και την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές.
Να σημειωθεί ότι περισσότερο από το 75% της επέκτασης της παραγωγικής ικανότητας επικεντρώνεται στην Κίνα, με το ήμισυ αυτής της αύξησης να αφορά επεκτάσεις υφιστάμενων ναυπηγείων και το υπόλοιπο την επαναδραστηριοποίηση εγκαταστάσεων που μπορεί να ήταν αδρανείς ή να χρησιμοποιούνταν για άλλους σκοπούς, όπως επισκευές κ.λπ.
Η Κίνα είναι η μεγάλη δύναμη και στα ναυπηγεία καθώς το μερίδιό της στο συνολικό βιβλίο παραγγελιών έφτασε το 59% το 2023.
