Ηαιολική ενέργεια έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια και πλέον αντιπροσωπεύει περίπου το 8% της παγκόσμιας παραγωγής ενέργειας. Μέχρι το τέλος της δεκαετίας, θα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη ανανεώσιμη πηγή μετά την ηλιακή, έχοντας ξεπεράσει την υδροηλεκτρική ενέργεια, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας.
Οι ανεμογεννήτριες είναι πιο αποδοτικές από τα ηλιακά πάνελ, αξιοποιούν, κατά μέσο όρο, περίπου το 50% της ενέργειας σε σύγκριση με περίπου 20% για τα ηλιακά, αλλά εξαρτώνται περισσότερο από την τοποθεσία. Οι υπεράκτιες ανεμογεννήτριες επωφελούνται από ισχυρότερους ανέμους και είναι πιο αποδοτικές από τις χερσαίες, αλλά είναι επίσης πιο ακριβές στην κατασκευή και τη συντήρηση.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου η παραγωγή αιολικής ενέργειας το 2024 ήταν για πρώτη φορά η μεγαλύτερη πηγή ενέργειας, μια startup που ονομάζεται Drift προσπαθεί να αξιοποιήσει ακόμα περισσότερη ενέργεια από τον υπεράκτιο άνεμο, ουσιαστικά «κυνηγώντας τον» με ένα αγωνιστικό γιοτ.
«Παράγουμε ανανεώσιμη ενέργεια στον ωκεανό χρησιμοποιώντας ιστιοφόρα και την παραδίδουμε σε λιμάνια σε όλο τον κόσμο», λέει ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Drift, Ben Medland. Η Drift έχει κατασκευάσει δύο ιστιοφόρα, μήκους λίγο πάνω από 5 μέτρα, και τα παρουσίασε για πρώτη φορά το 2022 στη ναυτική διοργάνωση Sail GP στο λιμάνι του Πλύμουθ στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Τα υψηλής απόδοσης καταμαράν είναι εξοπλισμένα με υδροπτέρυγα που τα ανυψώνουν από το νερό, καθώς και με μια υποβρύχια τουρμπίνα, η οποία μοιάζει με έλικα αλλά λειτουργεί αντίστροφα, συλλαμβάνοντας ενέργεια καθώς το σκάφος κινείται μέσα στο νερό. Αυτή η ανανεώσιμη ενέργεια τροφοδοτεί μια συσκευή που ονομάζεται ηλεκτρολύτης, η οποία μετατρέπει το θαλασσινό νερό σε αέριο υδρογόνο και το αποθηκεύει πάνω στο σκάφος, έτοιμο να εκφορτωθεί. Στη συνέχεια, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως καθαρό καύσιμο για τη βιομηχανία ή για αυτοκίνητα, αεροπλάνα και πλοία.
«Αυτή είναι μια εντελώς νέα κατηγορία κινητής ανανεώσιμης ενέργειας», συνεχίζει ο Medland. «Δεν χρειάζεται υποδομή δικτύου. Δεν χρειάζεται καλώδια κάτω από τον ωκεανό. Δεν χρειάζεται θεμέλια ή άγκυρες ή κάτι παρόμοιο. Αυτές είναι “ανεμογεννήτριες ελεύθερης κίνησης”».
Ένα γιοτ αξίας 24 εκατομμυρίων δολαρίων
Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τον άνεμο για την κίνηση των πλοίων α εδώ και χιλιάδες χρόνια, αλλά η Drift στοχεύει να προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα: «Η φιλοσοφία της εταιρείας μας είναι πολύ απλή — γιατί ένα πλοίο να μην παράγει ανανεώσιμη ενέργεια αντί να καταναλώνει ενέργεια για να κινηθεί μέσα στο νερό;»
Ένα βασικό στοιχείο της τεχνολογίας της Drift είναι ένας αλγόριθμος που εντοπίζει αυτό που ο Medland αποκαλεί «συνθήκες Goldilocks», άνεμο δηλαδή αρκετά ισχυρό για να παράγει ενέργεια χωρίς να είναι επικίνδυνος: «Ο αλγόριθμος Goldilocks διανύει 6 εκατομμύρια εικονικά μίλια σε 0,02 δευτερόλεπτα για να επιλέξει το επόμενο βέλτιστο μίλι πορείας και τέτοιου είδους δεδομένα δεν ήταν διαθέσιμα πριν από 10 ή 15 χρόνια», λέει. «Όταν συνδυάσεις όλα αυτά (με την τεχνολογία του σκάφους), έχεις ουσιαστικά ένα «αλιευτικό σκάφος για ενέργεια».
Προς το παρόν, τα σκάφη παράγουν μόνο μερικά κιλοβάτ ισχύος, συγκρίσιμα με μια μικρή αστική ανεμογεννήτρια. Η Drift εργάζεται σε ένα νέο σχέδιο στην κλίμακα των 1,5 μεγαβάτ, συγκρίσιμο με μια μεγαλύτερη ανεμογεννήτρια ύψους περίπου 91 μέτρων, το οποίο θα είναι έτοιμο «τα επόμενα δύο χρόνια» και από το οποίο θα προέλθουν εμπορικά μοντέλα. Αυτά τα πλοία θα έχουν μήκος 58 μέτρα και θα παράγουν έως και 150.000 κιλά αέριο υδρογόνο ετησίως.
Το κόστος του πρώτου αυτού πλοίου θα είναι απαγορευτικά υψηλό, περίπου 24 εκατομμύρια δολάρια, λόγω του όγκου της έρευνας και της ανάπτυξης που θα επενδυθεί σε αυτό. Αργότερα, όταν οι παραγγελίες θα αυξηθούν, αυτό το κόστος θα μειωθεί σε «μονοψήφια εκατομμύρια», λέει ο Medland, προσθέτοντας ότι εκτιμά πως η Drift θα μπορούσε να λάβει αρχικές παραγγελίες για περισσότερα από 40 σκάφη.
Η Drift θα πλέει σε διεθνή ύδατα, σε τοποθεσίες όπως ο Βόρειος Ατλαντικός και η Καραϊβική. Τα πλοία θα φέρουν σημαία χώρας και θα πληρούν τα ναυτικά πρότυπα. Αρχικά θα είναι επανδρωμένα, αλλά ο στόχος είναι να γίνουν αυτόνομα. Θα έχουν πλήρωμα έξι ατόμων και θα χρειάζεται να ξεφορτώνουν το υδρογόνο σε λιμάνι περίπου μία φορά την εβδομάδα ή έως και κάθε 10 ημέρες εάν οι βέλτιστες καιρικές συνθήκες βρίσκονται πιο μακριά από την ακτή.
Θα λειτουργούν για λογαριασμό των πελατών της Drift, οι οποίοι, σύμφωνα με τον Medland, πιθανότατα θα είναι κυρίως βαριές βιομηχανίες, νησιωτικά κράτη που επιθυμούν να αυξήσουν την παραγωγή ενέργειάς τους, καθώς και ναυτιλιακές εταιρείες. Ο ίδιος δηλώνει ότι ο πρώτος εμπορικός στόλος θα παράγει υδρογόνο φθηνότερα από ό,τι «αν συνδέατε μια μονάδα ηλεκτρόλυσης στο δίκτυο του Ηνωμένου Βασιλείου» και ότι θα επιτευχθεί ισοτιμία κόστους με το φθηνότερο υδρογόνο που παράγεται από ορυκτά καύσιμα έως το 2030.
Η Drift αναφέρει ότι τα σκάφη δεν θα περιορίζονται μόνο στην παραγωγή υδρογόνου, αλλά θα μπορούν επίσης να τροποποιηθούν ώστε να παράγουν πράσινη αμμωνία ή πράσινη μεθανόλη. Θα μπορούσαν επίσης να τροφοδοτούν κέντρα δεδομένων επί του σκάφους ή να συμβάλλουν στη δέσμευση άνθρακα, καθώς και στην εξερεύνηση των ωκεανών: «Τα πλοία μας κινούνται λίγο σαν μια πεταλούδα σε έναν κήπο», λέει ο Medland. «Φαίνεται τυχαίο, αλλά στην πραγματικότητα είναι εξαιρετικά αποδοτικό», γεγονός που σημαίνει ότι θα μπορούσαν επίσης να συλλέγουν δεδομένα από τμήματα του ωκεανού που σπάνια προσεγγίζονται, βοηθώντας στα μετεωρολογικά μοντέλα και τη χαρτογράφηση της θαλάσσιας ζωής.
Πηγή φωτογραφιών: Drift Energy
