Το 2022 θα αποδειχθεί μία πολύ καλή χρονιά για το ελληνικό αλλά και διεθνές yachting. Η ανοδική πορεία άρχισε από το 2021 ενώ με τον νέο νόμο που ψηφίστηκε για τον περιορισμό του καμποτάζ, η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη θέση για ελληνικούς προορισμούς με ποσοστό 24%, ακολουθώντας η Γαλλία με 19% και η Ιταλία με 17% στη Μεσόγειο. Παράλληλα ανεβαίνουν και τα έσοδα από τις μαρίνες-τουριστικούς λιμένες. Η Γαλάζια Οικονομία-θαλάσσιος τουρισμός είχε κύκλο εργασιών 231 δισ. ευρώ και δίνει δουλειά σε 2,8 εκατ. ανθρώπους. Το 2021 τ ο συνολικό ύψος των εσόδων από τους τουριστικούς λιμένες εκτιμάται ότι κατέγραψε άνοδο περίπου 30%.
Τα στοιχεία προκύπτουν από έρευνες αλλά και τοποθετήσεις στελεχών της αγοράς.
Ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Γιάννης Πλακιωτάκης δηλώνει ικανοποιημένος για την παρατηρούμενη ανάκαμψη των δραστηριοτήτων του yachting, και δηλώνει ότι θα υποστηρίξει προς τα συναρμόδια υπουργεία τα αιτήματα του κλάδου, μεταξύ των οποίων είναι τα θέματα της διαθεσιμότητας θέσεων ελλιμενισμού στους διάφορους λιμένες, της παρακολούθησης του ορθολογικού καθορισμού των τελών ελλιμενισμού και των χρεώσεων συναφών υπηρεσιών, στις διάφορες λιμενικές δομές της χώρας και ιδιαίτερα σε αυτές που ανήκουν σε Δημοτικά Λιμενικά Ταμεία, στη γρήγορη εξέταση των αιτημάτων τοποθέτησης πλωτών προβλητών, και άλλα.
«Θα αναλάβουμε όλες εκείνες τις πρωτοβουλίες, για να απελευθερωθούν υγιείς δυνάμεις –έχουμε και τους ανθρώπους και το όραμα– έτσι ώστε το ελληνικό yachting να γίνει πρώτο στον κόσμο» τονίζει.
Για το νέο νόμο που ψηφίστηκε τον Απρίλιο επισημαίνει ότι «ενσωματώνει όλες τις σύγχρονες τάσεις του θαλασσίου τουρισμού, σηματοδοτώντας μια νέα εποχή για το yachting μιας και οι προβλέψεις του παρέχουν πλέον την δυνατότητα στην Ελλάδα να αξιοποιήσει πλήρως τα συγκριτικά πλεονεκτήματά της αποκομίζοντας πολλά και σημαντικά οφέλη όχι μόνο για την ελληνική οικονομία, αλλά και για την ελληνική κοινωνία.
Το yachting αποτελεί για μας και ως κυβέρνηση και ως κόμμα ένα εξόχως σημαντικό κεφάλαιο. Ακριβώς γι’ αυτό η νομοθετική μας παρέμβαση ήταν ολιστική και όχι αποσπασματική. Αξιοποιεί πλήρως το συγκριτικό πλεονέκτημα της πατρίδας μας και δεν το ακυρώνει. Στηρίζεται σε ενδελεχή μελέτη του χώρου, βασίζεται στο όραμα και την πίστη στις αξίες μιας φιλελεύθερης οικονομίας, η οποία παράγει πλούτο και κοινωνική ευημερία σε κάθε επίπεδο και όχι σε ιδεοληψίες και αναχρονιστικές αντιλήψεις που βάζουν φρένο στην ανάπτυξη».
Ο τέως πρόεδρος της Ένωσης Εφοπλιστών Κρουαζιερόπλοιων και Φορέων Ναυτιλίας, Θεόδωρος Κόντες μιλώντας στο Malta Maritime Summit παρουσίασε ενδιαφέροντα στοιχεία για το yachting ως ακολούθως με την Ελλάδα να είναι πρωταθλήτρια στα mega yachts άνω των 35 μέτρων:
– Σύνολο yachts: 8.850
– Yachts μεγαλύτερα των 35 μέτρων: Ελλάδα 490, Ισπανία 460, Γαλλία 480, Ιταλία 620 και Κροατία 200
– Ετήσια αύξηση (2017-2021): 7%
– Ρεκόρ πωλήσεων το 2021: 1.220 σκάφη, με αναμενόμενες πωλήσεις το 2022 τα 1.460 σκάφη.
Τονίζει: «Είναι ευχάριστο να παρακολουθούμε την ιδιαίτερα αυξημένη ανάπτυξη του τουρισμού στη χώρα μας καθώς και την ιδιαίτερη αύξηση στον θαλάσσιο τουρισμό του yachting, με την Ελλάδα να βρίσκεται στην πρώτη θέση από τις χώρες της Μεσογείου για το 2021, αλλά και να υπάρχει η πρόβλεψη για περαιτέρω αύξηση μέσα στο 2022, ιδιαίτερα μετά το νομοσχέδιο για τη μερική απελευθέρωση του καμποτάζ».
Ο Γιώργος Βερνίκος Επίτιμος Πρόεδρος της Ένωσης Πλοιοκτητών Ελληνικών Σκαφών Τουρισμού και Γεν. Γραμματέας του ΣΕΤΕ, μιλώντας στην Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις Βρυξέλλες επεσήμανε:
– Η τουριστική ανάκαμψη το 2ο και 3ο τρίμηνο του 2021 στη Νότια Ευρώπη είναι ο κύριος λόγος που θα κρατήσει την Ευρωζώνη, έστω και οριακά, σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Ο τουρισμός αποτελεί φωτεινό σημείο για την ευρωπαϊκή οικονομία. Ιδιαίτερα για την Ελλάδα ο τουρισμός αποτελεί στρατηγικής σημασίας δραστηριότητα και βασικό πυλώνα ανάπτυξης, δημιουργίας εισοδήματος και απασχόλησης, με κατεύθυνση ένα καινοτόμο και ποιοτικό αναπτυξιακό μοντέλο στραμμένο προς την ολιστική βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη.
– Η Γαλάζια Οικονομία–Blue Economy αντιπροσωπεύει το 15% της συνολικής απασχόλησης στην Ελλάδα (570.000 θέσεις εργασίας) και συμβάλει στο 5,1% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας.
– Ο θαλάσσιος τουρισμός περιλαμβάνει μία ποικιλία από τουριστικές δραστηριότητες, που αναπτύσσονται στο θαλάσσιο χώρο και τις ακτές. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2018 η Γαλάζια Οικονομία-θαλάσσιος τουρισμός είχε κύκλο εργασιών 231 δι.σ ευρώ και έδινε δουλειά σε 2,8 εκατ. ανθρώπους.
– Ο αριθμός των σκαφών αναψυχής παγκοσμίως υπολογίζεται σε 30 εκατ. εκ των οποίων το 90% είναι σκάφη μέχρι 8 μέτρα. 6 εκατ. υπολογίζεται ότι είναι τα σκάφη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. 48 εκατ. Ευρωπαίοι συμμετέχουν τακτικά σε δραστηριότητες που σχετίζονται με τα σκάφη.
-Στην Ευρώπη υπάρχουν σήμερα 11.000 τουριστικοί λιμένες, με τις βόρειες χώρες να έχουν κατά κανόνα περισσότερους αλλά μικρότερους λιμένες από τις νότιες χώρες. Το 2020 το σύνολο της αξίας των σκαφών που εξήγαγε η Ευρώπη ήταν 5.882 δισ. ευρώ.
Ο πλοιοκτήτης Γιώργος Προκοπίου έχει δώσει το σύνθημα:
«Η πατρίδα μας είναι η θάλασσα. Το παράρτημα είναι η στεριά. Εμείς είμαστε άνθρωποι της θάλασσας και για αυτό πρέπει να υποστηρίζουμε το yachting διότι αυτό είναι το φυτώριο για τους μετέπειτα πλοιοκτήτες, εφοπλιστές» για να προσθέσει:
«Ξεκίνησα από την ιστιοπλοΐα και έτσι βρέθηκα στη θάλασσα. Το yachting αποτελεί μία οικονομική γέφυρα για την πατρίδα μας και ο θαλάσσιος τουρισμός ένα μεγάλο κομμάτι του τουρισμού. Χάρη στα πανέμορφα νησιά που διαθέτουμε μπορεί να γίνει η Ελλάδα διεθνές κέντρο του yachting και όπως είμαστε πρώτοι στην εμπορική ναυτιλία να γίνουμε πρώτοι και στο yachting.»
Τουριστικοί Λιμένες
Θετική είναι η συμβολή της λειτουργίας των μαρίνων στην οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον της χώρας μας, μέσω της προστιθέμενης αξίας τους. Η ζήτηση για τις υπηρεσίες των τουριστικών λιμένων προέρχεται πρωτίστως από τον θαλάσσιο τουρισμό και ειδικότερα από τον τουρισμό των σκαφών αναψυχής (yachting) και τις κρουαζιέρες.
Ωστόσο, θέσεις ελλιμενισμού, στους κατά τόπους τουριστικούς λιμένες της χώρας, ζητούνται και από τον υφιστάμενο στόλο των σκαφών εκείνων που κυκλοφορούν στις ελληνικές θάλασσες.
Σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, στη χώρα είναι καταγεγραμμένοι 154 χωροθετημένοι λιμένες και ειδικότερα 59 τουριστικοί λιμένες – μαρίνες, 62 καταφύγια τουριστικών σκαφών, 22 αγκυροβόλια τουριστικών σκαφών και 11 ξενοδοχειακοί λιμένες.
Σήμερα, σε ολόκληρη τη χώρα βρίσκονται σε λειτουργία 27 τουριστικοί λιμένες – μαρίνες συνολικής δυναμικότητας περίπου 8.600 θέσεων ελλιμενισμού. Οι περισσότερες θέσεις ελλιμενισμού βρίσκονται στο νομό Αττικής.
Έρευνα της ICAP παραθέτει στοιχεία προς μελέτη:
-Το μέγεθος της αγοράς δηλαδή των συνολικών εσόδων από τέλη ελλιμενισμού 26 μαρίνων της χώρας, συνολικής δυναμικότητας περίπου 8.500 θέσεων ελλιμενισμού και οι οποίες λειτουργούν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, κινήθηκε ανοδικά κατά την περίοδο 2013-2019 με μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 6%.
-Αντίθετα, η κατάρρευση του παγκόσμιου τουρισμού ως αποτέλεσμα της πανδημίας της Covid-19 το 2020 είχε ως αποτέλεσμα την υποχώρηση των εσόδων των τουριστικών λιμένων της χώρας σε ποσοστό της τάξης του 11% σε σχέση με το 2019.
–Η ραγδαία υποχώρηση της αγοράς των ναυλώσεων επαγγελματικών σκαφών αναψυχής (yachting) σε ποσοστό άνω του 70% το 2020 λόγω της πανδημίας, είχε ως αποτέλεσμα να περιορισθεί σημαντικά ο αριθμός των διερχόμενων κυρίως σκαφών από τις μαρίνες της χώρας.
– Μάλιστα περισσότερο φαίνεται πως επλήγησαν οι περιφερειακές μαρίνες εκτός Αττικής, ενώ πολύ μεγαλύτερες ήταν οι απώλειες κυρίως από τα μεγάλα επαγγελματικά σκάφη (άνω των 20 μέτρων) σε σχέση με τα μικρά σκάφη άνευ πληρώματος.
– Αναφορικά με τη διάρθρωση της αξίας της αγοράς για το 2020, καθώς οι περισσότερες θέσεις ελλιμενισμού βρίσκονται στην Αττική, το 62% περίπου της συνολικής αγοράς προήλθε από τις μαρίνες της Αττικής και της Στερεάς Ελλάδας.
– Για το 2021 η εικόνα είναι σαφώς βελτιωμένη σε σχέση με το 2020, καθώς η ανάκαμψη που κατέγραψε ο τουρισμός, είχε ως αποτέλεσμα και την άνοδο των εσόδων των τουριστικών λιμένων, το συνολικό ύψος των οποίων εκτιμάται ότι κατέγραψε άνοδο περίπου 30%.
Για τους τουριστικούς λιμένες ψηφίστηκε τέλη Σεπτεμβρίου νέες βελτιώσεις:
Συγκεκριμένα:
• Αύξηση ευελιξίας καθώς πλέον παρέχεται η δυνατότητα προκήρυξης της διαγωνιστικής διαδικασίας για την παραχώρηση τουριστικού λιμένα και σύναψη της σύμβασης παραχώρησης σε χρονικό σημείο πριν από την χωροθέτηση και την ολοκλήρωση των έργων για projects με χερσαία ζώνη άνω των 40.000τμ (από 90.000τμ στην προηγούμενη βελτίωση).
• Μέσω του νέου Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Άσκησης Δραστηριοτήτων και Ελέγχων (ΟΠΣ-ΑΔΕ) που πλέον δρομολογείται ουσιαστικά προς υλοποίηση θα πραγματοποιείται η αίτηση για έγκριση ή τροποποίηση χωροθέτησης τουριστικού λιμένα και η οποία έτσι θα υποβάλλεται ηλεκτρονικά στη Διεύθυνση Χωρικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Τουρισμού.
Ήρθαν να προστεθούν στον νόμο ο Ν. 4926/22 που προβλέπει:
Απλοποίηση αδειοδότησης (μετάβαση σε καθεστώς έγκρισης λειτουργίας νόμου 4442/2016)
• Θέσπιση διαδικασίας νομιμοποίησης για υφιστάμενες τουριστικές λιμενικές εγκαταστάσεις
• Δυνατότητα αύξησης υπό προϋποθέσεις του συντελεστή δόμησης εντός των χωροθετημένων τουριστικών λιμένων με το Ν. 2160/1993.
ΜΗΝΑΣ ΤΣΑΜΟΠΟΥΛΟΣ
