Το χτύπημα ήρθε από τη θάλασσα. Σύμφωνα με τη μόνη διαθέσιμη περιγραφή, το πρωί της 12ης Ιουνίου, περίπου 67 ναυτικά μίλια νοτιοδυτικά της Υεμένης, ένα λευκό επτάμετρο σκάφος εμβόλισε το ελληνικών συμφερόντων φορτηγό πλοίο «Tutor» στην πρύμνη του, προκαλώντας ρήγμα και εισροή υδάτων στο μηχανοστάσιο. Το μικρό ταχύπλοο ταξίδευε φορτωμένο με εκρηκτική ύλη, δίχως κυβερνήτη, πιθανότατα υπό τις οδηγίες κάποιου χειριστή κρυμμένου σε παρακείμενο μητρικό πλοίο.
Από τον περασμένο Νοέμβριο, όταν στράφηκαν για πρώτη φορά κατά των εμπορικών πλοίων που διέρχονται από την Ερυθρά Θάλασσα, οι αντάρτες Χούθι πλήττουν τους στόχους τους από αέρος, συνήθως με βαλλιστικούς πυραύλους και drones. Αυτή, όμως, θεωρείται η πρώτη επιτυχημένη επίθεση με ένα σκάφος «καμικάζι».
Ελιγμοί με τηλεχειρισμό
Άλλες απόπειρες είχαν γίνει στο πρόσφατο παρελθόν κατά εμπορικών πλοίων, χωρίς αποτέλεσμα. Μετά το χτύπημα στο «Tutor», ακόμη ένα πλοίο ελληνικών συμφερόντων δέχθηκε επίθεση με παρόμοιο τρόπο. Σε βίντεο από το δεύτερο συμβάν που έχει τεθεί στη διάθεση της «Κ», φαίνεται το σκάφος να πλησιάζει ένα φορτηγό πλοίο. Πάνω του δεν διακρίνεται άνθρωπος. Προτού πέσει στο πλοίο, μοιάζει να πραγματοποιεί μικρό ελιγμό, σαν να επιλέγει ένα πιο καίριο σημείο, γεγονός που συνηγορεί στην πιθανότητα τηλεχειρισμού του.
Σε αυτή την περίπτωση, πάντως, σημειώθηκε μικρής ισχύος έκρηξη που έγινε αισθητή από το πλήρωμα «σαν τρακάρισμα». Ίσως δεν λειτούργησε καλά η συνδεσμολογία στον εκρηκτικό μηχανισμό ή έπαιξε ρόλο το ότι το σκάφος φαίνεται να ήταν μια κοινή βάρκα, πιθανότατα αλιευτικό, και όχι κάποιο μετασκευασμένο ταχύπλοο που συνήθως χρησιμοποιούν οι Χούθι.
Σύμφωνα με την Πανελλήνια Ένωση Ναυτών Εμπορικού Ναυτικού, από την επίθεση στο «Tutor» έχασε τη ζωή του ένας ναυτικός, ο οποίος φέρεται να εγκλωβίστηκε στο μηχανοστάσιο. Μεταξύ των μελών του πληρώματος δεν υπήρχαν Έλληνες, ενώ από το Λιμενικό αναφέρουν ότι βάσει της ενημέρωσης που έλαβαν υπήρχε ένας αγνοούμενος Φιλιππινέζος μηχανικός. Η «Κ» επιχείρησε να επικοινωνήσει με τη διαχειρίστρια εταιρεία Evalend Shipping, για να επιβεβαιώσει τον θάνατο του ναυτικού και να πληροφορηθεί για την περαιτέρω τύχη του λαβωμένου πλοίου, αλλά δεν ανταποκρίθηκε κάποιος εκπρόσωπός της.
Εκτιμάται ότι αυτό είναι το 15ο πλοίο ελληνικών συμφερόντων που γίνεται στόχος στην Ερυθρά Θάλασσα από τους αντάρτες της Υεμένης, Χούθι, οι οποίοι εξαπολύουν επιθέσεις προς υποστήριξη της Χαμάς. Οι περισσότερες άφησαν πίσω τους υλικές ζημιές. Τον περασμένο Μάρτιο, όμως, έχασαν τη ζωή τους ένας Βιετναμέζος ναυτικός και δύο Φιλιππινέζοι από παρόμοια επίθεση κατά του φορτηγού πλοίου «True Confidence».
Η τακτική της αξιοποίησης σκαφών εξοπλισμένων με εκρηκτική ύλη από τους Χούθι παρατηρήθηκε για πρώτη φορά στο πλαίσιο άλλης σύγκρουσης. Στα τέλη Ιανουαρίου του 2017 χτύπησαν μια σαουδαραβική φρεγάτα ανοιχτά του λιμανιού της Χοντέιντα. Τότε, εκείνο το περιστατικό είχε αρχικά περιγραφεί ως «επίθεση αυτοκτονίας».
Τον Μάρτιο του ίδιου έτους, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα κάλεσαν ειδικούς για να εξετάσουν ένα μη επανδρωμένο ταχύπλοο το οποίο είχαν κατασχέσει υποστηρίζοντας ότι είχε μετασκευαστεί από τους Χούθι στην Υεμένη. Μεταξύ των ειδικών βρίσκονταν και εμπειρογνώμονες του βρετανικού ερευνητικού οργανισμού Conflict Armament Research, ο οποίος μελετά και εντοπίζει τη διάθεση πυρομαχικών και όπλων σε περιοχές συγκρούσεων ανά τον κόσμο. Στην αναφορά τους σημείωσαν ότι το ταχύπλοο έφερε δύο εξωλέμβιες μηχανές των 200 ίππων, καθώς και κάμερα με δυνατότητα τηλεχειρισμού. Παρατήρησαν ακόμη ότι ο εξ αποστάσεως χειριστής είχε τη δυνατότητα να ελέγχει το στίγμα του σκάφους μέσω GPS, να αυξομειώνει την ταχύτητά του και να λαμβάνει ζωντανά βίντεο από την πορεία του. Οι ΗΠΑ είχαν ονομάσει το σκάφος Shark-33 και είχαν κατηγορήσει το Ιράν για παροχή υλικών και τεχνογνωσίας στους Χούθι.
Εξειδικευμένο προσωπικό της εταιρείας παροχής ναυτιλιακών υπηρεσιών ασφαλείας Diaplous Group, η οποία επανδρώνει με ένοπλους φρουρούς πλοία που διέρχονται από την Ερυθρά Θάλασσα, περιέγραψε στην «Κ» τον τρόπο λειτουργίας των μη επανδρωμένων σκαφών. Όπως εξηγεί, ο εξ αποστάσεως χειρισμός τους είτε γίνεται από τη στεριά εάν ο στόχος είναι σε κοντινή απόσταση, είτε από κάποιο μεγαλύτερο, παραπλέον μητρικό σκάφος.
Η επιλογή των ταχύπλοων για αυτού του τύπου τις επιθέσεις δεν είναι τυχαία. Αυτά τα σκάφη μπορούν να αναπτύξουν μεγαλύτερη ταχύτητα και όταν πέσουν πάνω στον στόχο τους να προκαλέσουν μεγαλύτερη πίεση, ώστε να λειτουργήσει καλύτερα ο εκρηκτικός μηχανισμός, ο οποίος συνήθως βρίσκεται κοντά στην πλώρη τους. Το μέγεθος της ζημιάς εξαρτάται από το εκρηκτικό φορτίο που φέρουν και το σημείο στο οποίο θα χτυπήσουν.
Τρόποι αντιμετώπισης
Πώς αντιμετωπίζεται όμως ένα μη επανδρωμένο ταχύπλοο φορτωμένο με εκρηκτικά; Αρχικά με μανούβρες αποφυγής του καπετάνιου. Εάν αυτές δεν αποδώσουν και το εμπορικό πλοίο διαθέτει ένοπλους φρουρούς, τότε εκείνοι μπορούν να πυροβολήσουν με σκοπό να καταστρέψουν τον κινητήρα ή τα συστήματα επικοινωνίας πάνω στο ταχύπλοο.
Εκτιμάται ότι οι Χούθι έχουν ήδη καταναλώσει μεγάλη ποσότητα πυραύλων και drones σε χτυπήματα που πραγματοποίησαν στην Ερυθρά Θάλασσα από τον Νοέμβριο του 2023, όταν ξεκίνησαν τις επιθέσεις τους, έως και σήμερα. Ενδεχομένως έτσι να εξηγείται πλέον και η χρήση των σκαφών «καμικάζι».
