Υπνρχος Ν.Παπανικολόπουλος : Oι καθυστερημένες προσπάθειες για την ανάδειξη της συμβολής της Θράκης στον αγώνα του 1821

Είναι γεγονός ότι οι εδαφολογικές συνθήκες της Θράκης και η γειτνίασή της με την Πόλη, δεν επέτρεψαν τη συμμετοχή της, στην Επανάσταση του 1821, με ανάλογο τρόπο όπως στη Ρούμελη και το Μοριά. Παρ’ όλα αυτά, πολλοί Θρακιώτες συμμετείχαν με θυσίες στον κατά ξηρά και θάλασσα Αγώνα του ‘21.

Ίσως γι αυτό η προσφορά των Θρακών του 1821, δεν προβλήθηκε, όσο θα έπρεπε. Τα τελευταία χρόνια όμως, γίνονται τέτοιες προσπάθειες και οφείλουμε, συγχαίροντες τους συντελεστές,  να τις αναφέρουμε:

 Το 1987, με πρωτοβουλία του Συλλόγου “ΕΛΛΗΝΟΜΟΥΣΕΙΟΝ ΑΙΝΟΥ”, στην πλατεία του Φάρου, στο ‘’Ηρώον’’ της πόλης, δίπλα στις προτομές του Θεμιστοκλή και της Δόμνας Βισβίζη, τοποθετήθηκε το Μνημείο του Χατζη-Αντώνη και Δόμνας Βισβίζη. Το Μνημείο φιλοτεχνήθηκε από τον Γλύπτη Γεώργιο Μέγκουλα. Στη βάση του αναγράφεται: “ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΗΣ & ΔΟΜΝΑ ΒΙΣΒΙΖΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΙΝΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΘΡΑΚΗΣ. ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ 1821. ΣΥΛΛΟΓΟΣ “ΕΛΛΗΝΟΜΟΥΣΕΙΟΝ ΑΙΝΟΥ” ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ 1987″. Ο Χατζη-Αντώνης παρουσιάζεται να κείται κρατώντας τα σύμβολα των ναυτικών και των πολεμιστών (κιάλι – κανόνι) που με μάτια ανοιχτά αγναντεύει την ελευθερία, μέσα από το θάνατό του. Η Δόμνα, παρουσιάζεται ολόρθη και αγέρωχη να αναλαμβάνει τη συνέχιση του αγώνα, δείχνοντας την Αίνο με ημιανάταση των χεριών.

 Το 1991, ιδρύθηκε η Πανελλήνια Ομοσπονδία Θρακικών Σωματείων (Π.Ο.Θ.Σ) με έδρα τη Θεσσαλονίκη, η οποία με εκδηλώσεις, εκδόσεις κλπ προβάλλει, μεταξύ άλλων, και την προσφορά της Θράκης στο 1821.

 Το 1994, στο Α’ Παγκόσμιο Συνέδριο Θρακών, που έγινε στις Φέρες υπήρξε ειδική εισήγηση, μέσα από τα εικαστικά έργα, της Ερευνήτριας – Ιστορικού, Ιφιγένειας Βαμβακίδου   για τους «Θράκες ήρωες της Ελληνικής επανάστασης του 1821».

 Το 2001, ο Εβρίτης Απόστολος Π Ευθυμιάδης εξέδωσε το βιβλίο «Η συμβολή της Θράκης στους απελευθερωτικούς αγώνες του Έθνους (Από το 1361 έως το 1920)».  Το βιβλίο αυτό, το οποίο βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών, το δώρισε σε περισσότερα από 35.000 αντίτυπα στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το 2008, με απόφαση της ΤΕΔΚ Έβρου, τυπώθηκε (5^η έκδοση) και με δαπάνες της δόθηκε σε φορείς και μαθητές του Έβρου.

 Το 2005, με πρωτοβουλία του Συλλόγου ‘’Ένωση Γυναικών Θράκης «Δόμνα Χατζηαντώνη Βισβίζη»’’, στη ‘’Λεωφόρο Ηρώων 1821’’, στο Πεδίο του Άρεως (Αθήνα), στήθηκε με επίσημη τελετή η προτομή της Δόμνας Βισβίζη.

 Το 2006, το 3^ο Γυμνάσιο Αλεξανδρούπολης με την 122007/Δ4/15-11-2006 Απόφαση Υπ. Παιδείας (ΦΕΚ 1752Β/30-11-2006), μετά από σχετική πρόταση, μετονομάστηκε σε 3^ο Γυμνάσιο Αλεξανδρούπολης «ΔΟΜΝΑ ΒΙΣΒΙΖΗ» για να θυμίζει την προσφορά της Αινίτισας Καπετάνισσας στον αγώνα του 1821. 

Την περίοδο 2008-2009, στη Βουλή των Ελλήνων, από το βουλευτή Ροδόπης Γεώργιο Πεταλωτή, τρεις φορές έγινε αναφορά στους Υπουργούς Παιδείας για τα σοβαρά ελλείμματα των σχολικών βιβλίων ιστορίας για τη Θράκη και ιδιαίτερα «στον διδακτικό εκμηδενισμό της σημαντικής συνεισφοράς της στην Επανάσταση του 1821».

Το Μάρτιο του 2012, υπήρξε ειδικό αφιέρωμα «Η Θράκη στην επανάσταση του 1821» στην εφημερίδα ‘’ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ’’ καθώς και εκδήλωση, με το ίδιο θέμα στις Φέρες, από τον διδάκτορα Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών κ. Θεοφάνη Μαλκίδη.

Το Μάρτιο του 2013, ο Μορφωτικός Σύλλογος Θουρίου Έβρου παρουσίασε, σε επανέκδοση, το βιβλίο του Μόσχου Κούκου «Ο Ελληνισμός της Θράκης στον αγώνα του 1821» (Α’ έκδοση 1998) και το προσέφερε στους μαθητές του Θουρίου, ως «τεκμήριο προσφοράς των Θρακών στον αγώνα για την ελευθερία».

Το Μάρτιο του 2014, με πρωτοβουλία της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θρακικών Σωματείων, έγιναν στην Ιερά πόλη του Μεσολογγίου, στον “Κήπο των Ηρώων”, τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου των Θρακών αγωνιστών  του 1821.

Ο “Κήπος των Ηρώων”, ένα μοναδικό για την Ελλάδα πάρκο με μνημεία γνωστών και αγνώστων ηρώων που έπεσαν στον Αγώνα για την Ελευθερία, δημιουργήθηκε το 1830 με απόφαση του Ιωάννη Καποδίστρια. Κάθε χρόνο, την Κυριακή των Βαΐων, στον εορτασμό για  την ‘Έξοδο του Μεσολογγίου’, Έλληνες και ξένοι αποτίνουν φόρο τιμής σε όλους αυτούς τους ήρωες.

Το Μάρτιο του 2016, με πρωτοβουλία του Ιστορικού Μουσείου Αλεξανδρούπολης και του Ελληνομουσείου Αίνου, στην αίθουσα εκδηλώσεων του Ιστορικού Μουσείου έγινε η παρουσίαση – όπου και εκτίθεται – ξύλινου αντιγράφου της «Καλομοίρας», του θρυλικού πλοίου της ιστορικής οικογένειας του Χατζή-Αντώνη Βισβίζη και της Δόμνας Βισβίζη, έργο του Πλοιάρχου του Εμπορικού Ναυτικού Σταύρου Μπαμπάλα.

Χρέος τιμής, στους επετειακούς εορτασμούς για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821, να προβάλουμε τους αγώνες των Θρακιωτών ηρώων  μας.

                                                  ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ  ΝΙΚΟΛΑΟΣ

                                                           Υποναύαρχος Λ.Σ (ε.α)