Οι ολιγάρχες της Silicon Valley στον Λευκό Οίκο: “Απλά είναι θέμα αμοιβαίου συμφέροντος”

Ο Τραμπ επιδιώκει να ευθυγραμμιστεί με τα συμφέροντα των μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών, ιδίως όσον αφορά την τεχνητή νοημοσύνη

Οι ειδικοί επισημαίνουν την έντονα “απορρυθμιστική” προσέγγιση της νέας κυβέρνησης

Η ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ ως 47ου προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών λειτούργησε επίσης ως σκηνικό του ανανεωμένου ειδυλλίου μεταξύ πολιτικής και οικονομικής εξουσίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, σηματοδοτώντας μια σαφή στροφή προς ανοιχτά απορρυθμιστικές πολιτικές. Η παρουσία των κυριότερων ηγετών της Silicon Valley ήταν μια δήλωση προθέσεων που συμβόλιζε την ισχυρή σύνδεση που υπάρχει μεταξύ της νέας κυβέρνησης και των οικονομικών ελίτ, με πολύ σημαντικό ρόλο για τις κυριότερες εταιρείες τεχνολογίας, οι οποίες πρόκειται να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο κατά την επόμενη τετραετία.

Μεταξύ των παρευρισκομένων ήταν και ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, ο Ίλον Μασκ, ιδιοκτήτης του κοινωνικού δικτύου X, της Tesla και της SpaceX, μεταξύ άλλων εταιρειών. Ο αμφιλεγόμενος μεγιστάνας έχει γίνει μέλος του στενού κύκλου του Τραμπ, στο πλαίσιο της νέας κυβερνητικής ομάδας, αναλαμβάνοντας τα ηνία του νεοσύστατου υπουργείου Διοικητικής Αποτελεσματικότητας](https://www.rtve.es/noticias/20250120/quien-quien-nuevo-gobierno-donald-trump/16404316.shtml).

Μαζί με τον Μασκ, στην πρώτη σειρά ήταν ο ιδρυτής της Amazon Τζεφ Μπέζος, καθώς και ο διευθύνων σύμβουλος της Apple Τιμ Κουκ, ο διευθύνων σύμβουλος της Meta, Μαρκ Ζούκερμπεργκ και ο διευθύνων σύμβουλος της Google, Σούνταρ Πιτσάι. Στην τελετή παραβρέθηκαν επίσης ο ιδρυτής της OpenAI Σαμ Άλτμαν και ο διευθύνων σύμβουλος της TikTok, Σοου Ζι Τσου, ο οποίος προσκλήθηκε την τελευταία στιγμή μετά την αναστολή από τον Τραμπ του νόμου που ανάγκασε την κινεζική πλατφόρμα να σταματήσει τη δραστηριότητά της στις ΗΠΑ.

Η παρουσία των μεγάλων ολιγαρχών της Silicon Valley στην ορκωμοσία του Τραμπ υπογραμμίζει την αυξανόμενη βαρύτητα της τεχνολογίας στην πολιτική και στη διαμόρφωση της νέας εξουσίας των ΗΠΑ, ως ένα αδιαμφισβήτητο σημάδι ότι ο επανεκλεγείς πρόεδρος επιδιώκει να ευθυγραμμίσει τις πολιτικές του με τα συμφέροντα της τεχνολογίας και ιδίως της τεχνητής νοημοσύνης, στρατηγικών τομέων για το οικονομικό και γεωπολιτικό μέλλον της χώρας.

Προσέγγιση “απορρύθμισης

Αλλά σε ποιο βαθμό ενδιαφέρει η τεχνολογία έναν μεγιστάνα-πρόεδρο που έχτισε την περιουσία του πάνω στα τούβλα, μια έννοια τόσο ριζικά διαφορετική από εκείνη του πυριτίου; “Η τεχνολογία δεν αποτελεί έναν από τους θεμελιώδεις πυλώνες της οικονομικής του πολιτικής. Νομίζω ότι ο Τραμπ αναγνωρίζει την οικονομική δύναμη που έχουν αυτές οι εταιρείες και θέλει να είναι στο πλευρό τους, επειδή καταλαβαίνει ότι η ψηφιακή αυτοκρατορία των ΗΠΑ βασίζεται σε αυτές, αλλά τελικά είναι απλώς ένα ζήτημα αμοιβαίου συμφέροντος”, δήλωσε η Τζούντιθ Αρνάλ, ανώτερη ερευνήτρια στο Real Instituto Elcano και του Κέντρου Μελετών Ευρωπαϊκής Πολιτικής (CEPS), η οποία υπογραμμίζει την έντονα “απορρυθμιστική” προσέγγιση της νέας αμερικανικής κυβέρνησης, αν και “όχι μόνο στον τεχνολογικό τομέα, αλλά και στον οικονομικό, τον ενεργειακό και τον περιβαλλοντικό τομέα… Πρόκειται για μια απορρυθμιστική φιλοσοφία γενικά”.

Εκτός από τον Ίλον Μασκ, ο οποίος έχει “απόλυτη συγγένεια με τον Τραμπ”, και τον CEO της Apple Τιμ Κουκ, ο οποίος είναι επίσης “πολύ ευθυγραμμισμένος” με τις προσεγγίσεις του νέου προέδρου- οι υπόλοιποι ηγέτες της Silicon Valley “δεν φαίνεται να έχουν κάποια προσωπική συμπάθεια ή κάτι τέτοιο”. “Είναι καθαρά θέμα οικονομίας, επιχειρήσεων και επιβίωσης”, εξηγεί η Αρνάλ, υπενθυμίζοντας ότι “πριν από τέσσερα χρόνια, με αφορμή την απόπειρα κατάληψης του Καπιτωλίου, ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ αποφάσισε να αποβάλει τον Τραμπ από το Facebook και το Instagram και στη συνέχεια αναγκάστηκε να τον επαναφέρει το 2023. Τώρα ο Ζούκερμπεργκ, ενόψει της αλλαγής των καιρών, προσπαθεί να διασφαλίσει ότι ο Τραμπ δεν θα του δημιουργήσει προβλήματα σε εθνικό επίπεδο και κυρίως ότι θα υπερασπιστεί τα συμφέροντά του σε διεθνές επίπεδο, κάτι που αφορά και τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης”.

Για τον Ιγκνάθιο Κριάδο, καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης και Διοίκησης στο Universidad Autónoma de Madrid, “υπάρχει μια σύμπτωση μεταξύ των ηγετών της τεχνολογίας και του προέδρου Τραμπ “σε βασικές πτυχές, όπως “μια ορισμένη αποστροφή προς τον διαμεσολαβητικό ρόλο του κράτους ή στη σχέση του με την κοινωνία”. “Οι ηγέτες της Silicon Valley τείνουν να προτείνουν το όραμα του ελάχιστου κράτους, το οποίο δεν χρειάζεται να παρεμποδίζει το έργο των ιδιωτικών επιχειρήσεων, ιδίως των δικών τους”, δήλωσε στο RTVE.es. “Έχουν ένα όραμα κοντά στον ακραίο οικονομικό φιλελευθερισμό και γι’ αυτό σε ορισμένους κύκλους είναι γνωστοί ως “τεχνο-ελευθεριακοί”. Λογικά, το γεγονός ότι έρχονται πιο κοντά σε όποιον βρίσκεται επικεφαλής της προεδρίας θα τους βοηθήσει σε αυτή τη διαδικασία”, προσθέτει.

“Στη συνέχεια, μαζί με αυτή την αποστροφή προς την κρατική ρύθμιση, υπάρχει και το ζήτημα του τεχνολογικού λυσιλογισμού- η ιδέα ότι μέσω της τεχνολογίας θα μπορέσουμε να λύσουμε τα μεγάλα προβλήματα των ανθρώπων”, συνεχίζει ο ειδικός αυτός, ο οποίος παράλληλα διευθύνει την ερευνητική ομάδα Lab Innovation, Technology and Public Management (IT_GesPub). “Τελικά, η τεχνολογία είναι αντανάκλαση της εξουσίας και το γεγονός ότι η ανάπτυξή της αποτελεί μέρος της ατζέντας μιας χώρας υποστηρίζει την ιδέα ότι η τεχνολογία θα λύσει τα μεγάλα κοινωνικά της προβλήματα, γεγονός που ευνοεί την προοπτική ότι αυτές οι τεχνολογικές εταιρείες είναι αυτές που πρέπει να ηγηθούν αυτής της μελλοντικής προόδου, σπάζοντας κατά κάποιον τρόπο την ισορροπία μεταξύ κράτους και αγοράς, η οποία είναι η μεγάλη αλλαγή που προτείνει ο Τραμπ από τις υπεραναρχοφιλελεύθερες θέσεις. Νομίζω ότι αυτή είναι η θεμελιώδης συζήτηση: πόσο κράτος και πόση αγορά θέλουμε”, διερωτάται.

Ο Κριάδο εκφράζει επίσης τους ενδοιασμούς του για τη νοθεία που συμβαίνει με “την ίδια την ιδέα του δημόσιου χώρου”, η οποία “μεταφέρεται κατά κάποιο τρόπο στις τεχνολογικές πλατφόρμες, και αν αυτές βρίσκονται στα χέρια αυτών των ολιγαρχών, στο τέλος μπορεί να βρεθούμε με φαινόμενα όπως αυτό που συμβαίνει με το Χ, το οποίο είναι ικανό να επηρεάσει, δεν θα έλεγα να νοθεύσει, αλλά να επηρεάσει, για παράδειγμα, μια εκλογική διαδικασία”. “Έτσι, υπάρχει ένας σαφής, προφανής κίνδυνος για τη δημοκρατία, με την έννοια του πώς επαναπροσδιορίζεται ο δημόσιος χώρος και πώς ο δημόσιος χώρος είναι όλο και περισσότερο παρών σε αυτές τις μεγάλες πλατφόρμες”.

Πίεση στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Ο Χαβιέρ Μποράς, ερευνητής στο Κέντρο Διεθνών Υποθέσεων της Βαρκελώνης (CIDOB), πιστεύει ότι το κύριο κίνητρο των μεγιστάνων της Silicon Valley είναι ότι “γνωρίζουν ότι το να βρίσκονται κοντά στον Trump σημαίνει ότι μπορούν να επηρεάσουν περισσότερο τις πολιτικές του” και ότι “αυτό θα τους βοηθήσει να κινηθούν προς την κατεύθυνση της μείωσης των κανονισμών, αλλά και να ασκήσουν πίεση στις τρίτες αγορές”. “Ο Ζούκερμπεργκ κατηγόρησε πρόσφατα την ΕΕ ότι περιορίζει την ελευθερία του λόγου, ότι επιτίθεται και στρέφεται κατά των αμερικανικών εταιρειών με τη ρύθμισή της… Νομίζω λοιπόν ότι η συμμαχία με τον Τραμπ είναι ένας μηχανισμός που θα τους βοηθήσει να πιέσουν ώστε η ΕΕ να είναι πολύ πιο χαλαρή στην επιβολή του νόμου Digital Services Act“, λέει.

“Στο τέλος της ημέρας, η τεχνολογική κουλτούρα των ΗΠΑ και της ΕΕ είναι διαφορετική. Οι ΗΠΑ εστιάζουν πολύ περισσότερο στην ελεύθερη αγορά, ενώ η ΕΕ εστιάζει πολύ περισσότερο στην προστασία των ψηφιακών δικαιωμάτων του ατόμου. Αυτές οι διαφορές, σε προηγούμενες κυβερνήσεις, είχαν συζητηθεί στη βάση της αναζήτησης κοινού εδάφους, αλλά η θέση του Τραμπ δεν είναι αυτή του διαλόγου με τους συμμάχους, αλλά μάλλον της διαπραγμάτευσης μαζί τους από θέση ισχύος και, αν μπορεί, της επιβολής των όρων του”, εκτιμά ο Μποράς.

Υπό αυτή την έννοια, η Αρνάλ πιστεύει ότι οι τεχνολογικοί γίγαντες ενδιαφέρονται να τους προστατεύσει ο Ντόναλντ Τραμπ από την Ευρωπαϊκή Ένωση. “Νομίζω ότι αυτό θα είναι το μεγάλο θέμα και θα δούμε πώς θα αντιδράσουν η Χένα Μαρία Βίρκκουνεν, η νέα εκτελεστική αντιπρόεδρος, αρμόδια για θέματα τεχνολογίας, αλλά και η Τερέζα Ριμπέρα, η οποία είναι αρμόδια για τον ανταγωνισμό”, προσθέτει, επισημαίνοντας ότι “αυτή τη στιγμή η ΕΕ έχει ανοίξει αρκετές διαδικασίες κατά της Google, της Apple και της Meta. Στο τέλος της ημέρας, υπάρχει ένα ρυθμιστικό πλαίσιο που πρέπει να τηρηθεί, αλλά πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι αυτό με τη σειρά του θα οδηγήσει σε αντίποινα από τις Ηνωμένες Πολιτείες”. Αντίποινα με τη μορφή αυξημένων δασμών, που είναι η απειλή που επαναλαμβάνει δεξιά και αριστερά ο Ντόναλντ Τραμπ κατά τις πρώτες ημέρες της θητείας του, είτε για να διεκδικήσει την κυριαρχία της Γροιλανδίας, είτε για να ζητήσει μεγαλύτερη συνεισφορά στις στρατιωτικές δαπάνες του ΝΑΤΟ.

Η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης

Ο αγώνας για τον τεχνολογικό έλεγχο τα επόμενα χρόνια έχει το επίκεντρό του στο πιο ανατρεπτικό εργαλείο με τις μεγαλύτερες δυνατότητες από όλα όσα αναπτύσσονται σήμερα: την τεχνητή νοημοσύνη (AI). Η κυβέρνηση Τραμπ έδωσε ήδη δείγμα γραφής. Ανάμεσα σε μια σειρά πρώτων σημαντικών μέτρων, ο νέος Αμερικάνος πρόεδρος ανακοίνωσε και αυτό της διοχέτευσης έως και 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε μια ιδιωτική συμμαχία που θα ενισχύσει την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης στη χώρα. Οι εταιρείες OpenAI, SoftBank και Oracle σχεδιάζουν να δημιουργήσουν ένα κοινό έργο με την ονομασία “Stargate”, το οποίο θα ξεκινήσει με τη δημιουργία ενός μεγάλου κέντρου δεδομένων στο Τέξας και αργότερα θα επεκταθεί σε άλλες πολιτείες.

Λίγες ώρες νωρίτερα, ο επανεκλεγείς πρόεδρος ανέλαβε να ανακαλέσει εκτελεστικό διάταγμα του 2023 που είχε υπογράψει ο προκάτοχός του, Τζο Μπάιντεν, το οποίο καθόριζε κατευθυντήριες γραμμές ασφαλείας για την τεχνητή νοημοσύνη. Το εν λόγω διάταγμα απαιτούσε από τους προγραμματιστές τεχνητής νοημοσύνης να μοιράζονται με την κυβέρνηση τα αποτελέσματα των δοκιμών ασφαλείας των συστημάτων που θα μπορούσαν να ενέχουν σημαντικούς κινδύνους πριν από την εκτόξευσή τους. Έδωσε επίσης εντολή για τη δημιουργία προτύπων για τέτοιου είδους δοκιμές και ανέθεσε στις ομοσπονδιακές υπηρεσίες να αξιολογήσουν τους πιθανούς σχετικούς κινδύνους.

“Βρισκόμαστε σε έναν αγώνα για το πώς αναπτύσσεται η τεχνητή νοημοσύνη, στον οποίο υπάρχουν δύο μεγάλα μοντέλα: οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα. Οι ΗΠΑ, με σχεδόν απόλυτη ελευθερία για τις εταιρείες, ενώ η κινεζική κυβέρνηση, με έλεγχο των δεδομένων και της ανάπτυξης των συστημάτων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθεί να δημιουργήσει ένα ενδιάμεσο μοντέλο, βασισμένο στο να θέσει τους πολίτες στο επίκεντρο και προσπαθώντας να ρυθμίσει τη χρήση και την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, διότι διαφορετικά, κινδυνεύουμε να ξεφύγει από τον έλεγχο στο μέλλον”, σημειώνει ο Κριάδο, επισημαίνοντας την ίδια στιγμή ότι η ρύθμιση αυτής της τεχνολογίας θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες διαφωνίες μεταξύ Ουάσιγκτον και Βρυξελλών.

Ωστόσο, ούτε αυτό είναι ένα νέο στοίχημα για την κυβέρνηση των ΗΠΑ. Ο Μποράς εξηγεί ότι “η τεχνητή νοημοσύνη είχε ήδη αποκτήσει καθοριστική σημασία για την κυβέρνηση Μπάιντεν”, σε σημείο που “ο κεντρικός άξονας της νέας στρατηγικής της κατά της Κίνας έχει επικεντρωθεί σε αυτήν”. “Τα σημαντικότερα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση Μπάιντεν εναντίον της Κίνας ήταν να εμποδίσει τις ΗΠΑ να εξάγουν τα τσιπ, τους πιο προηγμένους ημιαγωγούς με τους οποίους εκπαιδεύεται η τεχνητή νοημοσύνη. Αν τελικά η Κίνα αναδειχθεί σε ηγεμονική δύναμη σε αυτόν τον τομέα, μπορεί να οδηγήσει τον ασιατικό γίγαντα να αναδειχθεί και σε ηγεμονική δύναμη γενικότερα, ξεπερνώντας τις ΗΠΑ”.

Στην τελευταία του ομιλία προς το έθνος, ο απερχόμενος πρόεδρος Τζο Μπάιντεν προειδοποίησε για “μια ολιγαρχία που διαμορφώνεται στην Αμερική”, η οποία “απειλεί τη δημοκρατία, τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες της”. Πίσω από τα λόγια του κρύβεται η ιδέα ότι οι πανίσχυρες εταιρείες, ιδίως οι τεχνολογικές, θα ασκήσουν άμεση επιρροή στις πολιτικές αποφάσεις της νέας κυβέρνησης Τραμπ.

“Τελικά, ο Τραμπ θα είναι επικεφαλής της πιο ισχυρής δημοκρατίας στον κόσμο για τα επόμενα χρόνια, και αν δεν καθιερώσει κάποιους ελέγχους, κάποια αντίβαρα στις μεγάλες εταιρείες, οι οποίες ταυτόχρονα θα του ψιθυρίζουν συνεχώς στο αυτί, ο κίνδυνος δεν θα είναι μικρός, και αυτό είναι κάτι που πρέπει να μας ανησυχεί”, δήλωσε καταλήγοντας ο Ιγκνάθιο Κριάδο.

Share:

Facebook
Twitter
WhatsApp
Email

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

ΓΣΕΕ: 24ωρη πανελλαδική απεργία στις 28 Φεβρουαρίου

Την κήρυξη 24ωρης πανελλαδικής απεργίας την Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου 2025, δύο χρόνια μετά την τραγωδία των Τεμπών, αποφάσισε η Εκτελεστική Επιτροπή της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας (ΓΣΕΕ). Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, η ΓΣΕΕ ζητά «να λειτουργήσει το κράτος δικαίου,

Έλον Μασκ: Μπλόκαρε κονδύλι 25.000 δολαρίων για ψυχολογική υποστήριξη ΛΟΑΤΚΙ μεταναστών στην Ελλάδα

Το DOGE, το υπερυπουργείο που έχει αναλάβει, μετά από ανάθεση του Ντόναλντ Τραμπ, ο μεγιστάνας της τεχνολογίας Έλον Μασκ, μπλόκαρε κονδύλι και προς τη χώρα μας. Συγκεκριμένα, πρόκειται για ένα κεφάλαιο της τάξης των 25.000 δολαρίων, το οποίο, σύμφωνα με την

Ψήφισμα ΕΕ κατά της Τουρκίας: «Η αντικατάσταση δημάρχων παραβιάζει τις δημοκρατικές αρχές»

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ψηφίσματα κατά της Τουρκίας για ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Συγκεκριμένα, με αφορμή την σύλληψη καθαίρεση τούρκων δημάρχων σε περιοχές με κουρδικό πληθυσμό, η ΕΕ καταδίκασε την πρακτική της κυβέρνησης, κάνοντας λόγο για «αυθαίρετες απολύσεις». Μάλιστα, «υπενθύμισε» πως

Τριάντα παροχές και επιδόματα που απαλλάσσονται από τη φορολογία – Τι προβλέπει ο νέος κώδικας φορολογίας εισοδήματος

 Δεκάδες παροχές, επιδόματα και αποζημιώσεις που λαμβάνουν μισθωτοί και συνταξιούχοι εξαιρούνται από τη φορολογία, σύμφωνα με τον επικαιροποιημένο Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος. Πρόκειται για 30 κατηγορίες ενισχύσεων, οι οποίες δεν λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό του εισοδήματος, προσφέροντας σημαντικές ελαφρύνσεις στους δικαιούχους. Ακολουθεί η πλήρης λίστα

Μετάβαση στο περιεχόμενο