Πρωτοτυπία Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ: Οι κατώτεροι μπορούν να διατάσσουν ανώτερους
- Η ιεραρχία αποτελεί την θεμελιώδη αρχή για την λειτουργία όλων των στρατιωτικών σωμάτων, αφού έτσι εξασφαλίζεται η ομαλή λειτουργία και κυρίως η πειθαρχία, η οποία είναι αναγκαία για την εκπλήρωση της αποστολής των.
Για την διασφάλιση της πειθαρχίας η ιεραρχική σχέση μεταξύ των στελεχών δεν αλλάζει καθόλη την διάρκεια του υπηρεσιακού τους βίου, εκτός εάν συντρέχουν περιπτώσεις όπου υπεύθυνο για την μεταβολή είναι το ίδιο το στέλεχος (χαμηλή απόδοση ή διάπραξη σοβαρών πειθαρχικών αδικημάτων κ.λ.π.) *1.
Στις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις ακολουθείται αυτός ο γενικός κανόνας και δεν μεταβάλλεται η ιεραρχική σχέση μεταξύ των στελεχών.
- Στο Λιμενικό Σώμα, αν και αποτελεί στρατιωτικά οργανωμένο σώμα και διέπεται από τον Σ.Π.Κ., σε αρκετές περιπτώσεις η παραπάνω βασική Αρχή πηγαίνει περίπατο.
Κλασικό παράδειγμα αποτελούν τα Συμβούλια Μεταθέσεων. Ας είναι καλά το νέο(;)-παλιό Π.Δ. 11/2021 μεταθέσεων *2.
Πρόσφατα συγκλήθηκε το Ανώτερο Συμβούλιο μεταθέσεων και κατώτεροι (Ανθυπασπιστής , Πλωτάρχης) ψήφισαν (δηλαδή αποφάσισαν) ποιοι ανώτεροι τους θα τοποθετηθούν ως Διευθυντές σε Διευθύνσεις ή Λιμενάρχες.
Να ρωτήσουμε τους θεσπίσαντες τις συγκεκριμένες διατάξεις του νέο-παλιού Π.Δ. 11/2021, ποια θα είναι η σχέση μεταξύ ενός δυσαρεστημένου τοποθετηθέντος Διευθυντού ή Λιμενάρχη με τον κατώτερο, που συμμετείχε στην απόφαση μετάθεσής του, σε περίπτωση συνυπηρέτησης;
Μπορούν να μας πουν έστω ένα παγκόσμιο προηγούμενο Στρατιωτικού Σώματος σε δημοκρατική χώρα, όπου να θεωρείται κανονικό, ο κατώτερος να διατάζει τον ανώτερο;
Μήπως η συνδικαλιστική ιδιότητα κάποιων αποτελεί ιδιαίτερο ιεραρχικό αξίωμα, το οποίο δίδει αυτόματα το δικαίωμα να διατάζει ανώτερους;
Να μην θίξει κανείς τα θέματα των κριτηρίων αλλά και των γνώσεων που πρέπει να διαθέτει κάποιο μέλος του Συμβουλίου Μεταθέσεων, αφού ένας π.χ. Ανθυπασπιστής είναι αδύνατο εκ του βαθμού του να διαθέτει τις ιδιαίτερες γνώσεις, όταν πρόκειται για την τοποθέτηση ενός Διευθυντή σε μια Διεύθυνση του Υπουργείου ή την τοποθέτηση ανώτερου Αξιωματικού σε μια θέση ευθύνης, όπως π.χ. στην Σχολή Ναυτικών Δοκίμων.
- Ποιοι είναι οι κανόνες και τα κριτήρια τοποθέτησης σε θέσεις ευθύνης;
Δηλαδή σήμερα θα λαμβάνονται υπόψη, όπως προβλέπεται από το νέο-παλιό Π.Δ. 11/2021 μεταθέσεων, μόνο τα κριτήρια και τα μόρια από τα παιδιά, τα χρόνια υπηρεσίας ή η ανικανότητα προς εργασία των παππούδων και των γιαγιάδων για την τοποθέτηση σε θέσεις Διευθυντών ιδιαίτερα σε διευθύνσεις που αντικείμενό τους αποτελεί -μεταξύ άλλων-και η εκπροσώπηση της χώρας για τα θέματα της ναυτιλίας και του Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. σε Διεθνείς Οργανισμούς;
Και τα επιστημονικά κριτήρια, οι ιδιαίτερες γνώσεις και η εμπειρία δεν μετράνε;
Μήπως περιμένει κανείς, ότι με την διαιώνιση της φιλοσοφίας ισοπέδωσης της προηγούμενης κυβέρνησης στα θέματα διαχείρισης του προσωπικού, θα προκύψουν Έλληνες αξιωματικοί να καταλαμβάνουν σημαντικές θέσεις σε διεθνείς Οργανισμούς και Επιτροπές (ΙΜΟ, Ε.Ε, EMSA, FRONTX κ.λ.π) ;
Γενικεύοντας το θέμα θα μπορούσε κανείς να αναρωτηθεί:
Με ποια κριτήρια ένας ή μία Τεχνικός Αξιωματικός τοποθετείται π.χ. στην Σ.Ν.Δ. αντί να τοποθετηθεί σε μία Διεύθυνση του Κλάδου Επιθεώρησης Πλοίων; Μήπως περισσεύει από τον Κλάδο Επιθεώρησης Πλοίων ενώ οι ανάγκες του θεριεύουν;
Με ποια κριτήρια επιλέγεται κάποιος ως Λιμενάρχης ή ως Διευθυντής; Στην δεξαμενή των προς επιλογή, ποιοι αξιωματικοί μετέχουν;
Ή ακόμη με ποια κριτήρια κρίνεται ότι π.χ. ο Υπολιμενάρχης σε δυσπρόσιτη Λιμενική Αρχή της Εύβοιας θα πρέπει να τοποθετηθεί ως υπολιμενάρχης σε ακριτικό νησί του Ανατ. Αιγαίου; Να τοποθετείτο ως Λιμενάρχης θα έλεγε κάποιος ότι δικαιολογείται. Αυτά όμως συμβαίνουν, όταν τα στελέχη του Σώματος αντιμετωπίζονται μόνο ως αριθμοί.
- Να σημειώσουμε, ότι την αρμοδιότητα για τις τοποθετήσεις στις θέσεις ευθύνης , μέχρι την πρόσφατη έκδοση του νέο-παλιού Π.Δ. 11/2021 μεταθέσεων, την είχε ο Αρχηγός του Σώματος.
Αυτός που γενικά είχε- έχει(;) την ευθύνη διοίκησης του Σώματος και ως ο Αρχαιότερος αξιωματικός είναι φυσικό να έχει προσωπική εικόνα για τις ικανότητες αν όχι του συνόλου του προσωπικού, τουλάχιστον για αυτές των αξιωματικών του.
Άλλωστε για αυτές τις επιλογές του ο κάθε αρχηγός κρινόταν και απολογείτο για κάθε παράλειψη η αστοχία στην δράση του Σώματος.
Σήμερα με το νέο-παλιό ΠΔ 11/2021, Αρχηγός του Σώματος (αλλά και ο Α΄ Υπαρχηγός) δεν έχει την παραμικρή δυνατότητα να αποφασίζει για την κατανομή του προσωπικού στις θέσεις ευθύνης, θέσεις οι οποίες διαδραματίζουν όμως σημαντικότατο ρόλο στην υλοποίηση των αποφάσεων τόσο του ιδίου όσο και του Συμβουλίου Επιτελικού Σχεδιασμού.
Σήμερα με το νέο-παλιό Π.Δ. 11/2021 αποφασίζει π.χ. ένας ανθυπασπιστής για έναν Λιμενάρχη και απολογείται ο Αρχηγός για το οτιδήποτε προκύψει.
- Αναφορικά με το θέμα της διαχείρισης του Προσωπικού Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ γενικά γεννάται ένα βασικό ερώτημα:
Ποια η εξουσία και ποιος ο ρόλος του Αρχηγού του Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ σύμφωνα με το νέο-παλιό ΠΔ 11/2021, γενικότερα στα θέματα μεταθέσεων, αποσπάσεων, διαθέσεων του Προσωπικού;
Η απάντηση είναι απλή: ΚΑΜΙΑ
Ούτε μια απλή απόσπαση ενός Λ/Φ για την εκτέλεση μιας επιχείρησης δεν έχει δικαίωμα να υπογράψει.
Ο εκάστοτε υπουργός κυρώνει τους κάθε είδους πίνακες μεταθέσεων, αποσπάσεων και διαθέσεων για το Προσωπικό του Λιμενικού Σώματος.
Ούτε η προσυπογραφή των πράξεων αυτών δεν προβλέπεται από τον Αρχηγό.
Αυτά είναι τα αποτελέσματα των διατάξεων που θέσπισε η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με τον ν. 4504/2017, οι οποίες ενσωματώθηκαν πλήρως στο (νέο-παλιό) Π.Δ. 11/2021.
- Η σημερινή κυβέρνηση δεν προχώρησε στην διόρθωση των πραγμάτων με τις διατάξεις του ν. 4676/2020. Μάλιστα οι διάφοροι «τεχνοκράτες» του Υπουργείου, που μάλλον δεν είχαν πλήρη γνώση για την λειτουργία του Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ, με την σύνταξη του νέο-παλιού Π.Δ. 11/2021 μεγάλωσαν τα προβλήματα του Σώματος ακόμη περισσότερο ιδιαίτερα με τις ρυθμίσεις για τις τοποθετήσεις στελεχών στις θέσεις ευθύνης.
Ο κ. Υπουργός έχει δεσμευτεί -μετά τις προκληθείσες αντιδράσεις κατά την διαδικασία έκδοσης του συγκεκριμένου Π.Δ. – να προβεί με νεότερες παρεμβάσεις του στην διόρθωση των πραγμάτων.
- Είναι αναγκαίο να αποκατασταθούν ο ρόλος και οι αρμοδιότητες του Αρχηγού του Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ για τα θέματα μεταθέσεων, αποσπάσεων και διαθέσεων του Προσωπικού. Αν ο Αρχηγός ενός Σώματος δεν έχει λόγο για το προσωπικό που διοικεί, τότε ποιος ο λόγος να υπάρχει;
- Να επανεξετασθούν οι αρμοδιότητες των Συμβουλίων Μεταθέσεων και τα σχετικά με τα προσόντα των μελών που τα απαρτίζουν.
- Να ρυθμιστεί, ώστε η συμμετοχή των εκπροσώπων των εργαζομένων στα Συμβούλια Μεταθέσεων να μην οδηγεί στην συνδιοίκηση του Σώματος αλλά στον έλεγχο της νομιμότητας των πράξεων των οργάνων αυτών σε σχέση με τα θεσμοθετημένα δικαιώματα του προσωπικού του Σώματος.
- Να αναδειχθούν πρόσθετα κριτήρια, που θα λαμβάνονται υπόψη για τις τοποθετήσεις, μεταθέσεις, αποσπάσεις διαθέσεις, όπως τα επιστημονικά προσόντα και εκπαιδεύσεις, η υπηρεσιακή απόδοση, η εμπειρία σε τομείς αρμοδιοτήτων του Υπουργείου και του Λιμενικού Σώματος που έχουν σχέση με διεθνείς οργανισμούς και την Ναυτιλία μας γενικότερα.
- Να αναθεωρηθεί η ισοπεδωτική αντιμετώπιση του προσωπικού του Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ στα θέματα των μεταθέσεων και η απαξίωση της λειτουργίας του που έγινε με τις ρυθμίσεις του ν. 4504/2017 της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.
Κάθε καθυστέρηση στα θέματα αυτά, μάλλον οδηγεί το Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ σε αχαρτογράφητα νερά και κυρίως σε αβέβαιο μέλλον.
Ο Υπουργός κ. Πλακιωτάκης έχει πλέον γνώση για τα της λειτουργίας του Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ και έχει επανειλημμένα με πράξεις εκφράσει την υποστήριξή του σε αυτό.
Είναι ανάγκη να επανεξετάσει σε βάθος τα θέματα αυτά και να κλείσει τις όποιες (που είναι πολλές) πληγές κληροδότησε στο Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ ο ν. 4504/2017.
Υ.Γ. Εντύπωση προκαλεί η συμμετοχή στα πρόσφατα Συμβούλια Μεταθέσεων των εκπροσώπων της Π.Ε.Α.Λ.Σ. Άραγε συμφωνεί να ορίζονται Αξιωματικοί σε θέσεις ευθύνης (Διευθυντές, Λιμενάρχες κ.λ.π. από κατωτέρους τους και όχι από τον Αρχηγό, όπως συνέβαινε μέχρι τώρα;
(*1) Εξαίρεση αποτελεί το σύστημα στις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ, όπου διεξάγονται εξετάσεις για την επιλογή των ικανότερων ανωτάτων για την διοίκηση μεγάλων σχηματισμών.
(*2) Ουσιαστικά πρόκειται για νέο π.δ. με παλιές διατάξεις. Αποτελεί επανάληψη διατάξεων του Π.Δ 33/ 2009 που περιλήφθηκαν στον ν. 4504/2017 που ψήφισε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Για τον λόγο αυτό το νέο Π.Δ. 11/2021 καταγγέλθηκε από όλα τα κόμματα της ελάσσονος αντιπολίτευσης και ζητούν την τροποποίησή του. Ο ΣΥΡΙΖΑ όπως είναι φυσικό, δεν κατήγγειλε το νέο Π.Δ. 11/2021.
